درباره معماری کم‌نظیر مسجد ولی‌الله اعظم (عج)

شکوه معماری سنتی و مذهبی را باید در مسجد خیابان شهید رجایی تهران در تقاطع آزادگان دید. مسجدی با سه مناره که به سه شعبه معروف است و گنبدی فیروزه‌ای چشم‌نوازی دارد.

مسجد ولی‌الله اعظم (عج) سال ۱۳۳۸ به همت ملکه توران امیرسلیمانی ساخته شد. او همسر سوم رضاشاه بود و از آنجا که فرزندش در جوانی درگذشته بود او را ملکه داغدیده می‌نامیدند. او دختر عیسی مجدالسلطنه امیرسلیمانی پسر مجدالدوله از رجال معروف عصر قاجار بود.

زمانی که رضاخان به مقام وزارت جنگ رسید، درصدد به دست آوردن قدرت در کشور و کسب وجهه اجتماعی، تصمیم گرفت با خاندان قاجار وصلت کند. برای تحقق این امر، فهرستی شامل ۱۸۰ نفر از دختران شخصیت‌های معروف قاجار کشور تهیه شد. در این لیست به‌طور ویژه نوشته‌ شده بود که مجدالدوله، یکی از رجال طرازاول دربار احمدشاه، نوه‌ای دارد که تحصیل‌کرده بوده و شایستگی همسری وزیر جنگ را دارد. این‌چنین قصه ازدواج اجباری توران امیراسماعیلی با شاه پهلوی شکل گرفت. طبق روایات او دل خوشی از این ازدواج نداشت و بعد از تولد فرزندش طلاق می‌گیرد و از دربار بیرون می‌رود.

 او بعدها با سید ذبیح‌الله ملک‌پور، تاجر معروف، ازدواج کرد و به همراه همسرش فعالیت‌های خیرخواهانه زیادی در جنوب تهران انجام داد. ساخت «مسجد مادر» که بعد از انقلاب به مسجد ولی‌الله اعظم (عج) معروف شد از یادگاران اوست.

ترکیب زیبایی و استقامت

ساختمان مسجد نمایی کم‌نظیر دارد و به شکل سه شعبه است و همین معماری باعث شده تا مهندسان از آن به‌عنوان مسجد ضدزلزله نام ببرند. این مسجد یکی از زیباترین مکان‌های مذهبی تهران محسوب می‌شود.

ظاهر متفاوت و شیشه‌کاری‌ها در دیوار مسجد زیبایی خاصی به آن بخشیده است. در قسمت پشت مسجد حوزه علمیه جامعه امیرالمؤمنین (ع) قرار دارد و به همین دلیل طلاب جوان زیادی در این مسجد دررفت و آمد هستند.

 در وقف‌نامه مسجد نقل شده است که «در هر زمان که موقوفه فاقد متولی شود، تعیین متولی به عهده مجتهد جامع‌الشرایط که مرجع تقلید زمان است خواهد بود». در سال ۱۳۸۰ با اجازه کتبی حضرت آیت‌الله‌العظمی فاضل لنکرانی (ره)، مرجع تقلید اعلم وقت، حجت‌الاسلام‌والمسلمین محمدرضا کرباسی به‌عنوان متولی مسجد انتخاب شد.

پیش‌بینی‌های انجام‌شده در ساخت مسجد بسیار چشمگیر است. ازجمله اینکه در نظر گرفتن سالن اجتماعات و پذیرایی مجزا از مسجد، آشپزخانه و شبستان خانم‌ها از همان ابتدا در طراحی مسجد قرار گرفته بود.

همشهری آنلاین