«حیقوق نبی»؛ نماد گردشگریِ مذهبی تویسرکان در عصر سلجوقی

تویسرکان بهشت غرب و پایتخت طلای سبز ایران زمین در خاک پاک خود یکی از پیامبران الهی را در آغوش کشیده که یک گنجینه مذهبی، معنوی، تاریخی و فرهنگی به شمار می‌رود، این شهرستان یکی از معدود شهرهای جهان است که آرامگاه یکی از بندگان برگزیده و خاص خداوند متعال در طول اعصار مختلف و در میان میلیاردها انسان را در زمین خود جای داده است.

حضرت حیقوق نبی(ع) بر اساس روایات معتبر و متواتر کتاب‌های معتبر تاریخی، یکی از پیامبران بنی‌اسرائیل است که بیش از ۲ هزار و ۶۰۰ سال قبل در عصر «یهو یاقیم» و «صدقیا» پادشاهان یهود در منطقه اورشلیم می‌زیسته و نگهبان یک معبد مذهبی بوده است.

حیقوق نبی(ع) پس از حضرت شعیا(ع) به مقام نبوت مبعوث شد و در دوران کودکی هم عصر با حضرت الیاس نبی(ع) بود، چنانکه بر اساس نقل‌های معتبر تاریخی وارد شده که حیقوق نبی(ع) در دوران طفولیت به علت بیماری از دنیا رفت و الیاس نبی(ع) او را در آغوش کشید و با تضرع و دعا زندگی دوباره وی را از هستی آفرین طلب کرد و ایشان حیات دوباره یافت.

حضرت حیقوق نبی(ع) مردم را به دین حق و شریعت حضرت موسی کلیم الله دعوت می‌کرده و بر اساس آموزه‌های وحیانی دشمن سرسخت ظلم و بیدادگری بوده است.

حبقوق نبی(ع) بر اساس کتاب‌های معتبر تاریخی در آموزه های الهی خود مژده بعثت حضرت عیسی(ع) و حضرت محمد(ص) را داده و در مورد پیامبر اعظم(ص) و امت ایشان فرموده است که آسمان‌ها از نور تسبیح محمد(ص) و تسبیح امت او مملو شده و بر محمد و آل محمد درود فرستاده و از خداوند متعال نصرت و یاری پیروان و شیعیان حضرت محمد(ص) و نابودی دشمنان او را درخواست کرده است.

برخی از مورخان بر این باورند که کلمه حیقوق به معنای در آغوش کشیده شده از همین واقعه تاریخی نشات گرفته است.

حضرت حیقوق(ع) در زمان بختنصر پادشاه بابل با گروه بسیاری از بزرگان و اشراف بنی اسرائیل و تعدادی از پیامبران و بستگان آنها به اسارت بابلیان درآمد، اما پس از فتح بابل توسط کوروش کبیر به تشویق پیروان خود به منطقه کنونی تویسرکان عزیمت کرد.

بنای آرامگاه به یک برج مدور با سقف مخروطی شبیه است و بدنه‌ای هشت ضلعی و گنبدی دوپوش دارد، در نمای ظاهری این بنا هشت ترکه آجری دیده می‌شود که ستون‌های اصلی بنا را تشکیل می‌دهند و با دیوارهای آجری به یکدیگر وصل شده‌اند که باعث شده بدنه اصلی بنا به صورت سطوح هشت‌گانه به نظر برسد.

بر روی هر یک از این هشت سطح خارجی دیوار، بدنه طاق نماهای باریک و کشیده ساخته شده و قسمت فوقانی هر طاق به شیوه‌ای ساده و زیبا کاشی کاری شده‌اند، این کاشی‌کاری دارای برخی خطوط و نقوش جالب توجه و ستاره‌های شش ضلعی معروف به «ستاره داود» است.

این بنای تاریخی از لحاظ فنی و معماری بسیار دقیق و حساب شده ساخته شده و به دلیل وجود دیوارهای جانبی، در مقابل زلزله و طوفان مقاوم بوده و تاکنون بیش از ۹۰۰ سال در برابر عوامل نامساعد طبیعی مقاومت کرده است.

بر اساس روایات و آموزه‌های دینی، پیکر مطهر اولیا خاص الهی بر اثر گذر زمان دچار نابودی نمی‌شود و واقعه نمایان شدن پیکر مطهر حضرت حیقوق نبی(ع) در سال ۱۳۷۲ شمسی گواهی بر صدق این مدعا است.

در این سال عده‌ای از سارقان اشیای تاریخی و باستانی به قصد سرقت اطراف مزار مطهر حیقوق نبی(ع) که در سردابی در پایین‌تر از سطح کنونی زمین واقع شده، کنکاش کردند و در نتیجه این کار قسمتی از پیکر مطهر این نبی الهی پس از قریب به ۲۶۰۰ سال به طور معجزه آسایی سالم نمایان شد.

حیقوق نبی(ع) به عنوان یکی از پیامبران بنی اسرائیل در آموزه‌های مقدس خود به ظهور حضرت محمد(ص) در آخرالزمان مژده داده و در بخشی از سخنان خود آسمان را سرشار از نور تسبیح پیامبر آخرالزمان و امت وی می‌داند و این در حالی است که امام رضا(ع) نیز در ضمن مباحثه علمی با یکی از بزرگان دین یهود یعنی «راس الجالوت» به سخنان حیقوق نبی(ع) در مورد مژده ظهور پیامبر آخرالزمان حضرت محمد(ص) اشاره کرده و با این استدلال حجت را بر وی تمام کرد، همچنین نام حضرت حیقوق نبی(ع) در کتاب مشهور مفاتیح الجنان در اعمال مخصوص ام داوود در نیمه ماه رجب نیز آمده است.

اکنون بارگاه مطهر حضرت حیقوق نبی(ع) از ابعاد گردشگری مذهبی، تاریخی و فرهنگی یک ظرفیت کم‌نظیر و بی‌بدیل گردشگری برای شهرستان تویسرکان محسوب می‌شود که می‌تواند گردشگران را از دورترین نقاط کشور به این شهر برخوردار از طبیعت، اقلیم و آب و هوای روح‌افزا بکشاند.

آرامگاه حیقوق نبی(ع) اکنون به عنوان منبع آرامش، رحمت و عنایت الهی همچون تحفه‌ای آسمانی در قلب خاک سبز، طبیعت جذاب، چشم‌نواز و آب و هوای دلپذیر و فرهنگ دوست تویسرکان پایتخت گردو، خودنمایی و دوستداران جاذبه‌های فرهنگی و مذهبی را به سوی خود جذب می‌کند.

اکنون که توسعه صنعت گردشگری یکی از مهم‌ترین راهکارهای ایجاد فرصت‌های متنوع شغلی و کاهش نرخ بیکاری در تویسرکان است، به طور قطع وجود بقعه مطهر حیقوق نبی(ع) علاوه بر ایجاد فضای آرامش معنوی و الهی، می‌تواند پذیرای هزاران گردشگر در طول سال و فعالیت بیش از پیش چرخ‌های اقتصاد شهرستان تویسرکان باشد.

تویسرکان به دلیل کوهستانی و مرتفع بودن دارای آب و هوای معتدل کوهستانی است و در جنوب کوه الوند قرار دارد، این شهرستان بعد از همدان، ملایر و نهاوند به عنوان چهارمین شهر بزرگ استان شناخته می‌شود و قدمتش به سه هزار سال قبل برمی‌گردد.

این شهرستان به لحاظ موقعیت خاص جغرافیایی، اقلیم و پوشش گیاهی دارای انواع جاذبه‌های طبیعی همچون چشم‌اندازهای زیبا، ژئوتوریسم و اکوتوریسم است و از مهمترین جاذبه‌های طبیعی تویسرکان می‌توان به کوه الوند، دره زینا، غار اشتران و غار شهرستانه اشاره کرد.

آرامگاه حیقوق نبی(ع) به شماره‌ ۹۶۹ در تاریخ هشتم اردیبهشت ۱۳۵۳ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید.