ETICS راهکاری هوشمندانه برای بهینه‌سازی مصرف انرژی ساختمان‌ها

به‌گزارش باشگاه در و پنجره و نما، در کشور ما با توجه به نیاز مبرم به کاهش مصرف انرژی و همچنین سهم قابل‌توجه ساختمان‌های مسکونی و تجاری در مصرف انرژی، استفاده از نمای اتیکس می‌تواند نقش بسزایی در تحقق این اهداف ایفا کند. در این مقاله به معرفی جامع نمای اتیکس و مزایای آن می‌پردازیم و نشان می‌دهیم چگونه این فناوری می‌تواند به صرفه‌جویی در مصرف انرژی و بهبود شرایط زندگی کمک کند.

اتیکس چیست؟

سامانه کامپوزیت عایق حرارتی خارجی (ETICS)، راهکاری برای ساخت نمای عایق حرارتی و یک روش کارآمد برای بهبود عملکرد حرارتی ساختمان‌ها است. این سامانه به‌صورت لایه‌های مختلف برروی دیوارهای خارجی ساختمان نصب می‌شود و از مصالحی ساخته شده که مانع از انتقال حرارت به بیرون یا داخل ساختمان می‌شوند.

اصلی‌ترین لایه‌های تشکیل‌دهنده اتیکس شامل موارد زیر است:

یک لایه فوم پلی‌استایرن (EPS) که مقاومت حرارتی بالایی دارد و با استفاده از چسب یا بست مکانیکی به دیوار متصل می‌شود. ضخامت این فوم بسته به نیاز عایق ساختمان متغیر است اما به‌طور معمول فوم به ضخامت ۶ سانتی‌متر مقاومت حرارتی مناسبی برای دیوار تأمین می‌کند.

یک لایه پوشش پایه سیمانی که با مش فایبرگلاس تقویت شده و روی فوم اجرا می‌شود. ضخامت این لایه حدود ۳ تا ۵ میلی‌متر است. مش فایبرگلاس، نما را دربرابر ترک‌خوردگی و ضربه مقاوم می‌کند.

یک لایه پوشش نهایی که نمای ظاهری ساختمان بوده و می‌تواند از انواع رنگ آکریلیک، رنگ بافت‌دار، آجر یا … باشد. استفاده از اتیکس به‌عنوان نمای ساختمان مزایایی دارد که آن‌را به یک انتخاب جذاب برای صنعت ساختمان در سراسر دنیا تبدیل کرده است. اتیکس چندین دهه است که راهکاری محبوب و رایج در بسیاری از کشورهای دنیا است. از امریکا و کانادا و اروپا تا بسیاری از کشورهای همسایه‌مان مانند ترکیه، عراق، امارات و … همگی درحال استفاده از این فناوری و بهره‌مندی از مزایای بی‌نظیر آن هستند. اتیکس در ایران نیز طی سالیان گذشته به‌طور محدود در ساختمان‌ها اجرا شده و درحال‌حاضر نیز تعدادی از ساختمان‌های درحال ساخت هستند که اتیکس را برای نمای خود انتخاب کرده‌اند. ضوابط اجرای اتیکس در ضابطه ۷۱۴ سازمان برنامه و بودجه کشور آمده و استاندارد ملی ۱۱۰۵۶ ایران به‌طور دقیق ویژگی‌های مصالح آن‌را مشخص کرده است؛ با این حال شاید عدم آگاهی از مزایای اتیکس و شناخت نادرست آن عواملی هستند که مانع گسترش اتیکس در ایران شده‌اند. در ادامه مهم‌ترین مزایای اتیکس به‌طور خلاصه آمده است:

افزایش کارایی انرژی ساختمان: اتیکس با ایجاد یک لایه عایق حرارتی در پوسته بیرونی ساختمان، مصرف انرژی آن را تا ۵۰ درصد کاهش می‌دهد. مقاومت حرارتی (R-Value) دیوار پوشانده‌شده با اتیکس درمقایسه با دیوارهایی که با مصالح ساختمانی رایج ساخته می‌شوند ۳ تا ۴ برابر بیشتر است.

سازگاری بی‌نظیر با طراحی معماری: برخلاف باورهای رایج، اتیکس محدودیتی برای طراحی معماری نما ایجاد نمی‌کند و جزئیات اجرایی آن قابل طراحی و اجراست.

دوام بالا: درصورت اجرای صحیح و استفاده از مصالح استاندارد اتیکس دوام بسیار بالایی به اندازه طول عمر ساختمان دارد.

مطابق با استانداردها: استانداردهای داخلی و بین‌المللی کاملی در زمینه اجرا و کنترل کیفیت اتیکس وجود دارد.

مقاوم دربرابر حریق: اتیکس دربرابر حریق مقاوم است و می‌تواند رده B حریق استاندارد ملی ایران را کسب کند.

اتیکس با نمای سیمان

یکی از گزینه‌های قابل استفاده به‌عنوان پوشش نهایی اتیکس، رنگ‌های آکریلیک یا رنگ‌های معدنی بافت‌دار است. اتیکس با این پوشش نهایی ظاهری شبیه به نمای سیمانی به ساختمان می‌دهد. پوشش نهایی رنگ آکریلیک اتیکس به‌راحتی و با استفاده از قلم‌مو، غلتک یا پیستوله در بافت‌های متنوعی قابل‌اجرا است. طیف وسیعی از رنگ‌ها و بافت‌های قابل استفاده، تنوع بالایی برای طراحی اتیکس با نمای سیمانی فراهم کرده است. استفاده از پوشش‌های آکریلیک آب‌گریز باعث می‌شود این نما دود و غبار را به خود جذب نکند و نمای ساختمان تا سال‌ها ظاهر خود را حفظ کند. همچنین این نما به‌راحتی قابل شست‌و‌شو است.

این نما همچنین در گذر زمان تغییر رنگ نمی‌دهد و دربرابر ترک‌های حاصل از انقباض و انبساط و یا تغییرشکل سازه مقاوم است. درصورت اجرای صحیح، ماندگاری این نما تا بیش از ۱۰ سال قابل تضمین است و تا سال‌ها نیازی به ترمیم و تجدید رنگ ندارد.

اتیکس با نمای آجر

علاوه بر رنگ آکریلیک که اتیکس با نمای سیمانی را تشکیل می‌دهد، آجر نیز می‌تواند یکی از گزینه‌های در دسترس برای پوشش نهایی اتیکس باشد. از گذشته تاکنون آجر یکی از مصالح بسیار مهم در طراحی معماری نماهای ساختمانی ایران بوده و زیبایی منحصربه‌فردی را برای ساختمان‌ها به ارمغان آورده است. اتیکس با نمای آجر اجازه می‌دهد علاوه بر افزایش بهره‌وری انرژی ساختمان، نمای ساختمان از جذابیت بالای آجر محروم نشود.

به لحاظ تاریخی آجر عنصری جدایی‌ناپذیر از سبک معماری سنتی ایرانی بوده و تا به امروز نیز محبوبیت آن همچنان حفظ شده و در بسیاری از طراحی‌ها از سنتی تا مدرن استفاده می‌شود. نمای آجری به‌دلیل دوام، تطبیق‌پذیری، و جذابیت زیبایی‌شناسی آن ارزشمند است و انتخابی محبوب برای طیف وسیعی از ساختمان‌های مسکونی، ویلایی، تجاری، نهادی، صنعتی، بلندمرتبه و هتل‌ها محسوب می‌شود.

سخن پایانی

وضعیت نگران‌کننده مصرف انرژی در ایران و سهم بیش از ۴۰ درصدی ساختمان‌ها در مصرف انرژی کشور، لزوم حرکت به‌سمت ساختمان‌های کم‌مصرف و جایگزینی مصالح ناکارآمد فعلی با مصالح عایق حرارتی را نشان می‌دهد. در این زمینه گسترش اتیکس شاید یکی از مؤثرترین راهکارهای ممکن برای مقابله با چالش انرژی باشد. راهکاری که از سال‌ها پیش در سایر کشورها اجرا شده، آزموده شده و نتایج بسیار خوبی به‌جای گذاشته است.

سامانه عایق حرارتی خارجی (ETICS) نه‌تنها بهعنوان یک فناوری قابل اطمینان در بهینه‌سازی انرژی ساختمان شناخته می‌شود، بلکه راهکاری هوشمندانه برای ایجاد محیطی راحت‌تر و پایدارتر در ساختمان‌هاست.