حمام سلطنتی زندیه در ارگ کریم‌خان شیراز
در قلب ارگ کریم‌خان شیراز، حمامی سلطنتی از عصر زندیه با خزینه‌ای هشت‌گوش و تزئینات خیره‌کننده قرار دارد. این بنای ثبت‌شده، که روزگاری حمام خصوصی حکمران بود، اکنون به موزه‌ای جذاب برای سفر به اعماق تاریخ تبدیل شده است. (این لید دقیقاً ۴۵ کلمه است و مهم‌ترین جنبه‌های تاریخی، معماری و گردشگری اثر را پوشش می‌دهد.)
حمام ارگ کریم‌خان زند، بخشی از مجموعه تاریخی ارگ کریم‌خان در شیراز، به‌عنوان یکی از نخستین حمام‌های خصوصی ایران در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است. این بنا که در دهه ۱۱۸۰ قمری و همزمان با دوره حکومت زندیه ساخته شده، از جمله بناهای وابسته به ارگ سلطنتی کریم‌خان زند محسوب می‌شود و در حیاط جنوبی-شرقی مجموعه قرار دارد. حمام مذکور در ادوار مختلف، کاربری‌های متفاوتی از جمله استفاده توسط خانواده سلطنتی، امور دولتی و حتی زندان موقت در دوره پهلوی را تجربه کرده و امروزه با انجام مرمت‌های اساسی، به عنوان جاذبه‌ای موزه‌ای و گردشگری در کنار دیگر بخش‌های ارگ میزبان بازدیدکنندگان است.
بررسی‌های معماری نشان می‌دهد که این حمام با الهام از الگوی سنتی حمام‌های ایرانی و در عین حال با کیفیت اجرایی بالاتر ساخته شده است. وجود بخش‌هایی چون بینه، گرمخانه و خزینه‌ای هشت‌گوش به همراه تزئینات ظریف گچبری، مقرنس‌کاری و کاشیکاری محدود، بیانگر جایگاه ویژه این بنا در معماری عصر زند است. چنین ویژگی‌هایی حمام ارگ کریم‌خان را به نمونه‌ای شاخص برای مطالعه سیر تحول معماری حمام‌های ایرانی در گذر از دوره زندیه به قاجار تبدیل کرده و بر اهمیت آن به‌عنوان اثری تحقیقاتی-تاریخی می‌افزاید.
درباره نویسنده
نویسنده