احیای خانه پدری جلال آل‌احمد؛ میراثی زنده برای نسل امروز/ گذر هنر در دل سنگلج شکل می‌گیرد

خانه تاریخی پدری جلال آل‌احمد در محله سنگلج، پس از سال‌ها رکود، به همت یک فعال حوزه میراث فرهنگی جانی دوباره گرفته است. این اثر نه تنها نمونه‌ای ارزشمند از معماری اصیل ایرانی است بلکه قرار است به پاتوقی فرهنگی برای نسل امروز و علاقه‌مندان به ادبیات و هنر تبدیل شود.

محبوبه کاظمی دولابی، احیاگر خانه پدری جلال آل‌احمد از پایان مراحل اصلی مرمت این خانه تاریخی و ورود آن به فاز احیا، تجهیز و بهره‌برداری خبر داد.

وی با اشاره به سختی‌های این مسیر در گفت‌وگو با آنا گفت: اکنون تقریباً کار مرمت تمام شده و تنها دو فضای نهایی باقی مانده است. بخشی از بنا مانند طاق مطبخ هنوز مرمت نشده و پس از تکمیل، وارد مرحله بهره‌برداری خواهیم شد. در تمام طول این مدت هیچ وام یا حمایتی از جایی نداشتم و همه هزینه‌ها را از سرمایه شخصی پرداخت کردم.

کاظمی با بیان اینکه افزایش هزینه‌ها از مهم‌ترین چالش‌های این پروژه بود، افزود: زمانی که قرارداد بستیم، دوران کرونا بود؛ آن زمان قیمت سیمان خیلی پایین بود، اما امروز به سیصد هزار تومان رسیده است. این تنها یک مثال است؛ در مجموع هزینه‌های دستمزد و مصالح بسیار بالا رفت، به‌ویژه اینکه خانه فاقد برق، لوله‌کشی و سیم‌کشی بود و کار‌های زیرساختی بیش از برآورد‌های کارشناسی هزینه‌بر شد. حتی در بخش مطالعات و طراحی‌ها نیز هزینه‌ها سنگین بود و دو برابر و نیمِ رقم کارشناسی تنها برای دستمزد پرداخت کردیم.

وی درباره ارزش فرهنگی این بنا اظهار کرد: اولین جذابیت این خانه آن است که محل تولد و زندگی پدر جلال آل‌احمد بوده و در دل یک محله تاریخی، نمونه‌ای اصیل از معماری ایرانی را دارد. این ویژگی به‌ویژه برای جوانان امروزی جذاب است، چون آنها علاقه‌مند به حضور در فضا‌های میراثی و تاریخی هستند و همین سبب می‌شود با اندیشه‌های جلال نیز آشنا شوند. بسته به فعالیت‌ها و تولید محتوایی که در این خانه انجام شود، مردم گرایش بیشتری پیدا خواهند کرد.

کاظمی با اشاره به برنامه‌های پیش‌ِرو گفت: اکنون در آستانه بازگشایی هستیم. ماه گذشته میزبان برنامه‌ای با حضور کاتبان قرآن از سراسر کشور بودیم و به‌طور خوشبینانه امیدوارم تا یکی دو ماه آینده افتتاح رسمی انجام شود. هدف ما این است فضایی فراهم کنیم که بازدیدکنندگان و گردشگران بتوانند زمان بیشتری در این خانه بگذرانند. علاقه‌مندان به مکتب‌خوانی، مطالعات، شعر، ادبیات و هنر می‌توانند از این فضا استفاده کنند. در کنار بعد اقتصادی، برای ما وجه فرهنگی و کاربری این خانه بسیار مهم‌تر است.

وی با تأکید بر نقش حمایتی نهاد‌های مسئول خاطرنشان کرد: یکی از مسائل مهم این است که صندوق احیا باید از همان ابتدا تفاوت قائل شود میان کسانی که سرمایه فرهنگی می‌آورند با دیگر مراکز صرفاً اقتصادی. اگر همه چیز صرفاً بر مبنای اقتصاد تعریف شود، ارزش‌های فرهنگی و اجتماعی کمرنگ خواهد شد؛ بنابراین مدیریت صندوق باید شرایط ویژه‌تری برای چنین بنا‌هایی در نظر بگیرد.

کاظمی در ادامه بیان کرد: ما هنوز عدد دقیقی از هزینه‌ها استخراج نکرده‌ایم، اما می‌توانم بگویم چندین برابر برآورد اولیه هزینه کرده‌ایم. علاوه بر مرمت و احیای خانه پدری جلال آل‌احمد، طرحی هم به شهرداری ارائه کرده‌ایم تا کل کوچه مرمت و تبدیل به گذر هنر شود. این گذر می‌تواند برای اهالی هنر، کسبه محله و گردشگران فرهنگی و هنری به یک پاتوق تاریخی و فرهنگی تبدیل شود. این کوچه شب‌های تاریک و مرده‌ای دارد که باید احیا شود و از همین طریق می‌تواند به نمادی موفق در گردشگری شهری و حتی در سطح ملی و بین‌المللی بدل شود.

خبرگزاری آنا

درباره نویسنده