ثبت جهانی مساجد ایرانی؛ پاسداری از میراث فرهنگی و نماد مقاومت اسلامی

 «علی دارابی»، قائم‌مقام وزیر و معاون میراث‌فرهنگی کشور در یادداشت اختصاصی به خبرگزاری شبستان به مناسبت «روز جهانی مسجد» و ثبت «جهانی مساجد ایرانی» در یونسکو نوشت: روز جهانی مسجد یادآور جایگاهی است که مساجد در زندگی مسلمانان و در تاریخ تمدن اسلامی داشته‌اند؛ جایگاهی فراتر از عبادتگاه. مسجد همواره کانون فرهنگ، آموزش، عدالت‌خواهی، اجتماع و ایستادگی در برابر ظلم بوده است. در ایران نیز، مساجد نه‌تنها قلب تپنده محلات و شهرها، بلکه نمایشگاهی زنده از هنر، معماری، خوشنویسی و معنویت به شمار می‌آیند؛ میراثی که هویت ملی و دینی ما را به‌زیبایی به هم پیوند می‌زند.
معاونت میراث فرهنگی کشور در سال‌های اخیر تلاش کرده است این سرمایه‌های ارزشمند را پاسداری و جهانی کند. در همین راستا، بیش از یک‌هزار مسجد تاریخی ایران از دوره‌های مختلف ــ از قرون اولیه اسلامی تا قاجار ــ مورد بررسی و غربالگری قرار گرفت و در نهایت ۳۲ مسجد شاخص در ۱۴ استان کشور در قالب «پرونده ثبت جهانی مساجد ایرانی» آماده ارائه به یونسکو شده است.

ثبت جهانی مساجد ایرانی تنها یک دستاورد اداری یا فنی نیست؛ بلکه افتخاری فرهنگی و هویتی است. این اقدام نشان می‌دهد که شکوه هنر و معماری اسلامی در ایران نه فقط متعلق به یک ملت، بلکه بخشی از حافظه فرهنگی بشریت است. روز جهانی مسجد، بهترین فرصت است تا با صدای بلند اعلام کنیم ایران مهد مساجدی است که هر یک در طول تاریخ، هم محل راز و نیاز بندگان با پروردگار بوده و هم مدرسه‌ای برای علم، فرهنگ و اخلاق.

البته فراموش نمی‌کنیم که نامگذاری روز جهانی مسجد به واقعه‌ای تلخ و تکان‌دهنده بازمی‌گردد؛ روزی که در ۳۰ مرداد ۱۳۴۸ (۲۱ اوت ۱۹۶۹) رژیم صهیونیستی مسجدالاقصی، نخستین قبله مسلمانان، را به آتش کشید. این جنایت نه فقط حمله به یک بنای تاریخی و مذهبی، بلکه نماد دشمنی با ایمان و فرهنگ اسلامی بود؛ دشمنی‌ای که تا امروز با جنایات مکرر علیه ملت مظلوم فلسطین ادامه دارد.

از این‌رو روز جهانی مسجد هم روز پاسداشت میراث و هویت اسلامی است، هم روز محکومیت ظلم و همبستگی امت مسلمان. ما در ایران اسلامی با میراثی درخشان از هزاران مسجد تاریخی، وظیفه داریم هم در پاسداری از این سرمایه‌ها بکوشیم و هم در کنار برادران و خواهران مسلمان جهان بایستیم. امید آن داریم که با ثبت جهانی مساجد ایرانی در یونسکو و با ایستادگی امت اسلامی در برابر تجاوز و ستم، نام مسجد همچنان به‌عنوان نماد ایمان، فرهنگ و مقاومت در جهان بدرخشد.