ملایر نگین گردشگری غرب ایران؛ از مینی‌وُرلد تا ارگ نوشیجان

ملایر، شهری با پیشینه تاریخی غنی و طبیعتی بکر در جنوب استان همدان واقع شده و با آب و هوای معتدل کوهستانی، جاذبه‌های طبیعی فراوان و آثار تاریخی ارزشمند، مقصدی جذاب برای گردشگران داخلی و خارجی است.

جاذبه‌های گردشگری ملایر ترکیبی از طبیعت زیبا، تاریخ کهن و فرهنگ غنی، مقصدی عالی برای گردشگران است، از کوهنوردی و طبیعت‌گردی تا بازدید از آثار تاریخی و خرید صنایع دستی، این شهر تجربه‌ای متنوع و به‌یادماندنی را به بازدیدکنندگان ارائه می‌دهد.

ملایر با داشتن طبیعت بکر، آثار تاریخی، فرهنگ غنی و صنایع دستی منحصربه‌فرد، امروز به یکی از قطب‌های گردشگری غرب ایران تبدیل شده و توسعه اقامتگاه‌های بوم‌گردی، تورهای تخصصی و تبلیغات هدفمند می‌تواند به رشد صنعت توریسم این منطقه کمک کند.

در کنار آثار تاریخی و طبیعی این شهر، آشنایی با آداب و رسوم مردمان این سرزمین جذابیت‌های خاص خود را دارد و به عنوان شهر جهانی مبلمان منبت و انگور، در ایران و جهان شناخته شده است و امروز در کوچه‌پس‌کوچه‌های این شهر هنرمندان آن مُغار در دست بر پله نخست هنر منبت جهان تکیه زده‌اند و خوشه‌های زرین انگور در قلب کشاورزی جهان می‌درخشد.

“مینی‌وُرلد” بر بام گردشگری ملایر

طعم غذاهای محلی، نوای موسیقی بومی و رنگ‌آمیزی صنایع دستی از هنر مُرواربافی گرفته تا مبلمان منبت و گلیم و فرش دستباف، هر کدام دریچه‌ای به سوی دنیایی جدید می‌گشایند، از زیبایی‌های خدادادی گرفته تا قدم زدن در مجموعه تفریحی و توریستی مینی‌وُرلد، بام ملایر، موزه لطفعلیان، بخدان میرفتاح، ارگ باستانی نوشیجان، شهرزیرزمینی سامن، بازار سنتی، قلعه پری و ده‌ها اثر و بنای تاریخی و طبیعی، همه لذت سفری بی‌نظیر به دومین شهر بزرگ استان همدان است.

مجموعه تفریحی و تورستی «مینی‌وُرلد» امروز بر بام گردشگری ملایر تکیه زده و رتبه نخست بازدید مسافران و گردشگران را به خود اختصاص داده است، مجموعه‌ای که امروز در فهرست مقاصد گردشگری کشور قرار گرفته و گذرگاه مهم گردشگری استان همدان و غرب کشور تبدیل شده است.

نصب ۱۳۸ اثر از آثار شاخص تاریخی، مذهبی و گردشگری ایران و کشورهای جهان در این مجموعه در دست اقدام است که تاکنون بیش از ۹۰ اثر شاخص ایران و جهان نصب شده و مرحله نخست آن به تازگی مورد بهره‌برداری قرار گرفته است.

آثاری همچون تخت جمشید، برج ایفل، حافظیه شیراز، پل وِرسک، آکروپلیس، اهرام ثلاثه مصر، نیم‌تنه‌های شیلی، آرامگاه حافظ و خیام، آرامگاه بوعلی سینا، کاخ خورشید، دیوار بلند چین، برج قابوس، گنبد کابوس، آبشار نیاگارا، باغ دولت‌آباد(ساختمان و بادگیر) یزد و دروازه قرآن شیراز در مینی‌وُرلد ساخته و نصب شده، همچنین در کشورهای ژاپن، بلژیک و چین مینی‌وُرلد یا جهان کوچک اجرا شده و طرح مینی‌وُرلد (mini world) برای نخستین بار در خاورمیانه، در ایران و در شهر ملایر احداث شد که چهارمین مجموعه از این دست پارک‌ها است و به عنوان پنجره‌ای به سوی جهان از آن یاد شده است.

منبت ملایر؛ منحصر به فرد در ایران و جهان

ملایر شهر جهانی مبلمان و منبت و یکی از شهرهای زیبا و تاریخی استان همدان است که به دلیل هنر اصیل و سنتی منبت‌کاری و تولید مبلمان چوبی شهره است، صنعتگران آن با مهارت بی‌نظیر خود، آثار هنری خیره‌کننده‌ای خلق می‌کنند، هنر کنده‌کاری و نقش‌اندازی روی چوب که با طرح‌های اسلیمی، گل و مرغ و نقوش سنتی ایرانی تزیین می‌شود، منحصر به فرد است.

ساخت مبلمان با چوب‌های مرغوب که دوام و زیبایی بالایی دارند و ترکیب طرح‌های سنتی و مدرن در تولید مبل و دکوراسیون چوبی، هر کدام فرصتی طلایی برای مسافران و گردشگرانی است که در هیچ نقطه ایران زمین این ظرفیت به صورت زنجیره کامل یافت نمی‌شود، تولیداتی فاخر که نام و آوازه‌اش به آنسوی مرزها رسیده و پس از آثار تاریخی و طبیعی، در رتبه‌های بالای جذب گردشگر ایستاده است.

«شهر زیرزمینی سامن» هم که تمام و کمال روایتگر تاریخ کهن این شهر است، شهری اسرارآمیز در دل خاک که حدود ۲ دهه از کشف این میراث به جا مانده از دوران اشکانیان می‌گذرد، مجموعه‌ای شگفت‌انگیز از معماری هزارتوی تاریخ که بسترهای مناسب گردشگری را برای پایتخت تاریخ و تمدن ایران زمین فراهم کرده است.

نوع ساخت و معماری و قرار گرفتن راهروهای دستکند سامن نه تنها در ایران بلکه در دنیا بی‌نظیر و منحصر به فرد است و سال‌ها پیش از این، محلی‌های این منطقه اذعان داشتند که زاغه‌هایی در دل زمین نهفته‌است که کارشناسان میراث فرهنگی موفق به ورود به شهر زیرزمینی سامن نشده بودند و نمی‌دانستند که راه ورود به این منطقه کجاست و سال ۱۳۸۴ شرکت مخابرات استان همدان حین کار و حفاری و اجرای فیبرنوری و به صورت اتفاقی، به فضاهای شهر زیرزمینی سامن برخورد کرد و راه ورودی نمایان شد.

شهر زیرزمینی سامن به روی گردشگران باز است

شهر زیرزمینی سامن یک گزینه مهم برای مقاصد گردشگری است و به جاذبه‌های دیدنی و گردشگری استان همدان و شهرستان ملایر اضافه شده است، دیدن تاریخ و تمدنی که سه هزار سال پیش شکل گرفته و تاکنون نیز شکوه خود را حفظ کرده و دیدن بخشی از این مجموعه اسرارآمیز به طور قطع خالی از لطف نیست و به همت میراث فرهنگی پس از ۱۸ سال انتظار، از ابتدای امسال دروازه‌های دستکند سامن به روی گردشگران و مسافران باز شد و بیش از هفت هزار نفر از این جاذبه شگفت‌انگیز تاریخی بازدید کردند.

و اما ارگ باستانی نوشیجان، بنایی تاریخی که هویت این شهر است و طبق آزمایش‌های باستان شناسی قدمت این بنا چیزی در حدود ۲ هزار و ۸۰۰ سال تخمین زده شده و براساس آن مادها در عصر آهن و فواصل قرون هشتم تا ششم پیش از میلاد اقدام به ساخت این شاهکار زیبای خشتی کرده‌اند.

دژ معبد خشتی نوشیجان از بخش‌های مختلفی تشکیل شده و استروناخ باستان شناس انگلیسی که نخستین اکتشافات را در نوشیجان انجام داد، به دنبال ردپایی از مادها این تپه را مورد واکاوی قرار داد و طی کاوش‌هایش به لایه‌های مختلفی رسید، لایه سطحی مربوط به اشکانیان بود که پس از مطالعات علمی برداشته می‌شود، لایه دوم نیز که یادگاری از دوره هخامنشی است و پس از انجام مطالعات کارشناسی کنار گذاشته می‌شود تا لایه سوم که متعلق به دوره مادها بوده و به طرز شگفت انگیزی سالم مانده بود، بیرون می‌آید.

ارگ نوشیجان هویت تاریخی ملایر

با توجه به گردشگرپذیر بودن این بنای خشتی جهان، پاک‌سازی، زیباسازی، نصب کمپینگ‌، آلاچیق‌، نصب چادرهای مسافرتی برای استفاده گردشگران در ایام تعطیل سال، نصب سیستم‌های نورپردازی و وجود راهنمایان گردشگری برای معرفی ارگ نوشیجان به بازدیدکنندگان از جمله برنامه‌های اجرایی برای استقبال بیشتر از این ارگ است.

ارگ نوشیجان دارای ۱۰ مورد از اولین‌های دنیا و تکنیک‌های بدیع است و به عنوان یکی از اضلاع گردشگری این شهرستان، در نوبت ثبت جهانی قرار گرفته است، ایام نوروز بیش از سه هزار گردشگر داخلی و خارجی از این جاذبه زیبای توریستی بازدید کردند و همچنان در صدر بازدیدهای نوروزی قرار دارد.

بازار سنتی ملایر، مجموعه دریاچه کوثر، مجموعه تفریحی و توریستی بام ملایر، مقبره سیف‌الدوله، باغ تاریخی سیفیه در کنار سوغات سراهای شهر زنگنه، روستاهای گیلاس و آلبالو، برج پری، قلعه باستانی انوج، تپه گوراب، تالاب آق‌گل و ده‌ها اثر تاریخی و طبیعی جهان شهر ملایر، هر کدام ظرفیتی منحصر به فرد برای گردشگران است.

سه دریاچه مصنوعی کوثر و پارک سیفیه و مینی‌ورلد از جاذبه‌های دیدنی ملایر است که یکی از زیباترین دریاچه‌های مصنوعی ایران است و امکانات تفریحی همانند قایق‌سواری، پیاده‌روی و فضای سبز اطراف آن، محیطی دلنشین برای گردشگران فراهم کرده است، بازار سنتی ملایر نیز به عنوان مرکز خرید صنایع دستی و سوغات، سیر و سفری در قلب تاریخ است.

باغ سیفیه؛ ایتالیایی کوچک در قلب ایران

باغ تاریخی سیفیه، از قدیمی‌ترین پارک‌های ایران با درختان کهنسال و فضایی آرامش‌بخش که برای پیکنیک و استراحت ایده‌آل است، کوه گرمه این شهر نیز مناسب برای کوهنوردی و طبیعت‌گردی، با چشم‌اندازهای زیبا از نقاط دیدنی این شهر برای مسافران و گردشگران به شمار می‌رود.

قلعه یزدگرد (یزدگرد ساسانی)، بقایای یک دژ باستانی متعلق به دوره ساسانیان که بر فراز کوهی مشرف به شهر قرار دارد و برای علاقه‌مندان به تاریخ جذاب است، موزه مردم‌شناسی ملایر که در عمارت تاریخی لطفعلیان قرار دارد و آثاری از فرهنگ و سبک زندگی مردم منطقه را به نمایش گذاشته است.

ملایر شهر جهانی صنایع دستی و سوغات

در کنار هنر فاخر مبلمان منبت، ملایر مهد فرش و گلیم‌های بی‌نظیر است که شهرت جهانی دارد و از مهم‌ترین سوغات این شهر محسوب می‌شود، زنان این دیار رج به رج هنر خود را در تار و پود فرش‌های اصیل این شهر به نمایش گذاشته‌اند و آوازه‌اش شاهکار بافندگان آن به کلیسای واتیکان در قلب اروپا رسیده است.

انگور و شیره انگور، مهمترین سوغات شهر جهانی ملایر است و به دلیل باغ های گسترده انگور، یکی از قطب‌های تولید کشمش و شیره در ایران است، مُرواربافی این شهر نیز در فهرست آثار ملی کشور است و مهمترین سوغات ملایر برای گردشگران است، سفال و سرامیک از دیگر صنایع دستی محلی است که در کارگاه‌های سنتی تولید می‌شوند.

امکانات اقامتی و گردشگری بی‌نظیر ملایر

ملایر دارای هتل‌، مُتل، مهمانپذیرها و اقامتگاه‌های بوم‌گردی متعددی است که برای اسکان گردشگران مناسب است، رستوران‌های سنتی و مدرن، امکان چشیدن طعم غذاهای محلی و سنتی ایرانی را برای گردشگران مهیا کرده است، همچنین این شهر دارای یک روستای هدف گردشگری “مانیزان” است که هر ساله در اواخر شهریور پذیرای مسافران و گردشگران بی‌شماری در جشنواره شیره‌پزی سنتی است.

طبق گزارش میراث فرهنگی این شهرستان، اوایل امسال بیش از ۲۰۸ نفر مسافر و گردشگر از جاذبه‌های فرهنگی، تاریخی و طبیعی و دست‌ساز این شهرستان بازدید کردند که در مقایسه با سال قبل رشد ۳۵ درصدی داشته است و به ترتیب بیشترین بازدیدهای نوروزی از مجموعه توریستی مینی‌وُرلد، باغ تاریخی سیفیه، بازار تاریخی، موزه‌ها و مجموعه پرورش کروکودیل بوده است.

رهاورد:

جاذبه‌های تاریخی و طبیعی و تنوع و گوناگونی مراسم و آیین‌های نوروزی در مناطق مختلف شهر جهانی ملایر، حدیث مفصلی از جاذبه‌ها و آداب و رسوم کهن است که به یادگار مانده و هر سال گردشگران زیادی برای گذران اوقاف فراغت خود، فارغ از هیاهوی شهر و مشغله‌های فکری و ذهنی سپری می‌کنند و ملایر دومین شهر بزرگ استان همدان با بیش از ۳۴۰ اثر تاریخی همواره مهیای میزبانی از گردشگران و مسافران نوروزی است.

ملایر با ترکیبی از طبیعت زیبا، تاریخ کهن و فرهنگ غنی، مقصدی عالی برای گردشگران است و جذب روزافزون گردشگران و ماندگاری مسافران نیازمند فراهم‌سازی زیرساخت‌ها و اقامتگاه‌های مناسب است تا در کنار سایر ظرفیت‌ها به عنوان مقصدی ثابت برای گردشگری معرفی شود.