معماری ایرانی ـ اسلامی در بن‌بست آسمان‌خراش‌ها؟
معماری ایرانی ـ اسلامی با همه غنای فرهنگی و هویتی‌اش، در مواجهه با شهرسازی امروز، به‌ویژه در ساخت‌وسازهای کم‌تراکم و بلندمرتبه، همچنان با چالش‌های جدی روبه‌روست. این نکته را غلامرضا کاظمیان، معاون شهرسازی و معماری وزیر راه و شهرسازی، در گفت‌وگویی با پایگاه خبری وزارت راه مطرح کرده و تاکید کرده است که الگوهای معماری متناسب با این نوع ساخت‌وساز هنوز نیاز به بازتعریف و ارتقا دارند.
او بر ضرورت همکاری بین بدنه اجرایی وزارتخانه، دانشگاه‌ها، مراکز پژوهشی و اساتید معماری تاکید کرد و گفت: «برای پاسخگویی واقعی به نیازهای متنوع سکونت، تنها نباید به کمیت مسکن اکتفا کنیم. کیفیت طراحی، هویت فرهنگی، چیدمان فضاها، و حس تعلق ساکنان نیز نقش کلیدی دارد.»
فاصله تا نقطه مطلوب
کاظمیان با اذعان به این‌که هنوز تا رسیدن به استانداردهای قابل قبول در معماری ایرانی ـ اسلامی فاصله داریم، خاطرنشان کرد: «باید خانه‌هایی بسازیم که هم نیاز امروز جامعه را پاسخ دهند و هم هویت اصیل ایرانی ـ اسلامی را در فرم، فضا و عملکرد منعکس کنند.»
به گفته او، تحقق شعار «مردم را صاحب‌خانه کنیم و صاحب‌خانه نگه داریم» تنها با ارتقای مداوم کیفیت ساخت‌وساز ممکن خواهد شد، نه صرفا با احداث سریع و انبوه پروژه‌ها.
چالش طراحی در ارتفاع
یکی از اصلی‌ترین دشواری‌ها، تطبیق اصول معماری ایرانی با ساختمان‌های بلندمرتبه است؛ جایی که فضاهای عمومی، نورگیری، ارتباط با طبیعت، الگوهای حیاط مرکزی و معماری درون‌گرا دستخوش تغییراتی اساسی می‌شوند. اینجاست که به گفته کاظمیان، نیاز به الگوسازی نوین با درک عمیق از مبانی معماری ایرانی، بیش از هر زمان دیگری احساس می‌شود.
هم‌زمانی سرعت و کیفیت
در ادامه گفت‌وگو، معاون وزیر راه با اشاره به تعهدات قانونی وزارتخانه در قانون جهش تولید مسکن و برنامه هفتم توسعه تاکید کرد: «تامین زمین و ساخت واحدهای مسکونی برای همه اقشار، به‌ویژه دهک‌های پایین و متوسط، در دستور کار جدی وزارتخانه قرار دارد.»
او افزود: «در این میان، باید هم شتاب پروژه‌ها حفظ شود و هم اصول طراحی، هویت‌سازی و کیفیت ساخت در اولویت بماند؛ چرا که رضایت ساکنان و ماندگاری واحدهای مسکونی، تنها با تلفیق این دو مسیر امکان‌پذیر است.»
معماری، فقط فرم نیست
کاظمیان در پایان گفت: «ما هنوز آمار دقیق و قابل اتکایی از میزان اجرای اصول معماری ایرانی ـ اسلامی در پروژه‌ها نداریم. اما آنچه مسلم است، برای دستیابی به سطحی بالاتر از هماهنگی بین نیازهای زندگی مدرن، اصول معماری بومی و کیفیت محیطی، نیازمند بازنگری جدی در الگوهای طراحی و همکاری نظام‌مند با بدنه علمی کشور هستیم.»
صمانیوز
درباره نویسنده
نویسنده