د٫ اردیبهشت ۱۰ام, ۱۴۰۳

هدیه پدر علم فیزیک ایران به عاشقان پ‍ژوهش

یک خیابان مقصودبیک است و یک درگاه سبز با درختانی که بلندبالاتر از دیوارهای خانه خودنمایی می‌کنند. خانه معروف محله تجریش یادآور پدر فیزیک ایران، دکتر محمود حسابی، است؛ خانه‌ای که ۴۰ سال مآمن او بوده است.

 معزالسلطان، پدربزرگ دکتر حسابی، بانی اصلی ساخت این خانه بود. او خوب می‌دانست که باید خانه‌ای بسازد تا چند نسل بعد از او بتوانند آنجا زندگی کنند. معماری بنا به دوره پهلوی اول مربوط می‌شود. در این دوره معماران خارجی بسیاری در طراحی و معماری خانه‌های پایتخت نقش داشتند. معماری خانه حسابی نیز به ویکتور که فردی روس‌تبار بود، سپرده شد. از آنجا ‌که خانواده حسابی نمی‌خواستند خانه کاملاً فرنگی ساخته شود، از حاج غلامحسین تفرشی، معمار تهرانی، درخواست همکاری کردند.

ساخت خانه سال ۱۳۰۰ شروع شد و ۱۰ سال طول کشید تا قابل سکونت شود. بیش از ۹۰ سال از عمر خانه دکتر حسابی در خیابان مقصود بیک تجریش می‌گذرد. بااین‌حال، خانه همچنان پابرجا و زیباست. تلفیق معماری برون‌گرای دوره پهلوی با باغ، آلاچیق و آب‌نمای وسط حیات باعث شده خانه از آرامش و جذابیت خاصی برخوردار باشد.

این روزها خانه دکتر حسابی به مرکز فرهنگی، علمی و پژوهشی تبدیل شده است و بخشی از آن‌هم به‌عنوان موزه دکتر حسابی روایتگر زندگی اوست. اگر گذرتان به این خانه دیدنی افتاد، بنایی با سه طبقه را می‌بینید. طبقه اول برای سکونت خانواده دکتر حسابی، طبقه دوم کتابخانه و طبقه سوم آزمایشگاه است که بعدها توسط دکتر محمود حسابی به خانه اضافه شد تا خلوتگاهی برای انجام آزمایش‌ها و پژوهش‌های ایشان باشد. مساحت خانه ۴۰۰۰ هزار مترمربع است که بخش بیشتری به باغ و درختان تنومند اختصاص یافته است. درختان و سرسبزی‌شان اولین چیزی است در برخورد اول با این خانه به چشم می‌آید.

هدیه پدر علم فیزیک ایران به عاشقان پ‍ژوهش

سال ۱۳۷۱، وقتی دکتر محمود حسابی دار فانی را وداع گفت، به ‌پیشنهاد فرزندش این خانه به خانه‌موزه تبدیل شد؛ موزه‌ای جذاب و بسیار دیدنی از وسایل شخصی دکتر حسابی همچون لباس‌ها، عینک‌ها، ساعت‌ها و دیگر وسایلشان و همچنین مدارک و لوح‌های تقدیر از کشورهای مختلف در معرض دید عموم قرار گرفته است. در بخش دیگری از خانه، مرکز علمی و پژوهشی فعال است و سالانه محققان بی‌شماری به آنجا مراجعه و فعالیت می‌کنند.

هدیه پدر علم فیزیک ایران به عاشقان پ‍ژوهش

دکتر محمود حسابی، بزرگ‌مرد علم فیزیک ایران، خدمات بسیار ارزنده‌ای به یادگار گذاشته است. از مهم‌ترین خدمات او می‌توان به تاسیس دارالمعلمین و دانش‌سرای عالی، دانشکده فنی دانشگاه تهران، اولین ایستگاه هواشناسی، اولین بیمارستان خصوصی، اولین رصدخانه نوین، سازمان انرژی اتمی ایران و مرکز زلزله‌شناسی اشاره کرد. حاصل تحقیقات او انتشار کتاب‌ها و مقاله‌های بی‌شمار است و مهم‌ترین آن‌ها نظریه «بی‌نهایت بودن ذرات» است که باعث شد نشان «لژیون دونور»، بالاترین نشان کشور فرانسه، را دریافت کند.

همشهری آنلاین

درباره نویسنده