نماینده یونسکو در ایران: مهندسی ریاضی مناره هزارساله سمنان شاهکار معماری است

مدیر مرکز میراث‌فرهنگی ناملموس یونسکو گفت: وجود کتیبه‌های تاریخی به خط کوفی بر بدنه مناره هزار ساله سمنان و محاسبات ریاضی برای میزان قطر و طول سازه به‌منظور تاب‌آوری و ظرفیت سازگاری با لرزش‌ها از ویژگی‌های ارزشمند این بنای تاریخی است.

آتوسا مومنی شامگاه چهارشنبه در آیین پاسداشت هزاره مناره سمنان با حضور احمد میدری وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی در سالن هلال‌احمر سمنان با گرامیداشت سالروز تولد حضرت فاطمه زهرا(س) از مناره سمنان با عنوان شمعی بلند در افق شهر سمنان یاد کرد و افزود: همراهی و همدلی در این دیار برای گرامیداشت هزاره مناره سمنان ارزشمند است.

مدیر مرکز میراث‌فرهنگی ناملموس یونسکو خاطرنشان کرد: مناره با بیش از یک‌هزار سال قدمت سمنان نشان از قدمت و فرهنگ این دیار دارد.

مناره سلجوقی در ضلع شمال شرقی مسجد جامع سمنان قرار گرفته است. بنا به روایتی، این مسجد یکی از یک‌هزار و یک مسجدی است که به فرمان امام علی(ع) در مسیر کوفه تا بخارا بنا شد.

ارتفاع مناره ۳۱ متر و ۲۰ سانتیمتر است که هفت‌ونیم متر آن در شبستان پنهان است. در طول مناره ۲ کتیبه به خط کوفی قرار دارد که در کتیبه پایین نام سازنده و در کتیبه بالا بخشی از سوره فصلت هنوز به صورت خوانا قابل مشاهده است.

مَازنه زیبای مناره بر فراز ۲ ردیف مقرنس پرطرح ایستاده است و معماری آن سبک دوران صفویه دارد. سقف بزرگ هشت‌ضلعی با لبه‌های دندانه‌دار بر فراز منار مانع نفوذ آب باران به داخل بناست.

قپه‌ای بر فراز ماذنه ایستاده است. قطر منار ۳.۶ تا ۲ متر از پایین به بالا به صورت استوانه به مخروط متغیر است. مناره از کف زمین ۹۱ پله دارد که به صورت خلاف عقربه‌های ساعت بالامی‌رود. تزیینات مناره بر سه دسته تزیینات آجری، تزیینات مَعقِلی و کتیبه آجری تعریف شده.

سلامت بنا و کتیبه‌های خوانا از ویژگی‌های بارز مناره مسجد جامع سمنان است که همچنان حیات اجتماعی خود را در اقامه نماز جماعت یومیه، پخش اذان و رنگ‌بندی در مناسبت‌های آیینی حفظ کرده است.

حدود ۸۵ درصد بناهای تاریخی سمنان مربوط به دوره‌های قاجار، صفویه، پهلوی و زندیه است، اما مناره تاریخی سمنان به‌عنوان شاخص‌ترین اثر این شهر، متعلق به دوره سلجوقیان و از قدیمی‌ترین سازه‌های پابرجای استان است.

ثبت جهانی مسجد جامع، مسجد سلطانی یا امام سمنان در دستور کار مسوولان قرار گرفته است. در ایران کمتر از انگشتان یک دست مساجدی وجود دارد که از نظر معماری و قدمت با مسجد جامع سمنان قابل مقایسه باشد.

شهرستان سمنان ۱۵۶ اثر میراث فرهنگی دارد و از ۱۶ کاروانسرای تاریخی از ورودی تا خروجی استان، سه کاروانسرا در محدوده شهرستان سمنان پابرجاست.

ایرنا

درباره نویسنده