معماری های دیدنی شهر نطنز
شهر نَطَنز، مرکز شهرستان نطنز، از باغشهرهای تاریخی و مرکزی ایران است که در استان اصفهان و در میانه راه کاشان به اصفهان در دامنه کوهستان کرکس و در شمال غربی اردستان قرار دارد.
نطنز به دلیل قدمت چند هزار ساله و واقع شدن در مسیر اصلی شمال و جنوب کشور و با توجه به موقعیت ویژه جغرافیایی از زمان‌های دور مورد توجه حکومت‌ها بوده، در خصوص وجه تسمیه نطنز گویند نطنز در ادوار دور به نطین و نطن (به معنای جای خوش آب و هوا به زبان پهلوی) مشهور بوده که به مرور زمان به نطنز تغییر یافته‌است. دیگر قول مشهور حکایت از آن دارد که در زمان مأمون خلیفه عباسی که هشتمین پیشوای شیعیان جهان ثامن الائمه حضرت امام رضا (ع) به حسب ظاهر به ولایت عهدی برگزیده شدند، اقوام و آشنایان و اهالی مدینه و یثرب که به دیدار آن امام همام می‌شتافتند، از خاک نطنز عبور می‌کردند که خاک نطنز را به دلیل وجود علما و فضلا ی موجود و مدفون در این منطقه و اینکه منطقه به همین دلیل به خاک اولیاء ا… معروف بوده و هست این خاک را دیگر جای شوخی و طنز نمی‌دانستند و می‌فرمودند که طنز دیگر جای شوخی و طنز نیست و به همین دلیل معروف به نه طنز (نه شوخی) گردیده‌است.
فاصله این شهرستان تا مرکز استان ۱۳۸کیلومتر است و وسعت آن ۳۳۹۷ کیلومتر مربع است و بلندترین قله کوه معروف کرکس در آن واقع شده است. این شهرستان دارای دو نوع آب و هواست؛ کوهستانی و دارای آب و هوای سردسیری و معتدل، و نواحی شمالی شنزار و دارای آب و هوای گرم است. گلابی نطنز از شهرت خاصی برخوردار است که همان تحفه نطنز است و انار این شهر نیز مشهور است.
عکاسی از دامنه‌های کرکس
معروف‌ترین جاذبه های تاریخی این شهرستان شامل بیشه زارهای سرسبز در دامنه کوهپایه ای کرکس کوه از جمله طرق، کشه، طامه، آبشار طامه، هنجن، یاوند، چینه رود و به خصوص روستای تاریخی ابیانه است که صرف نظر از طبیعت زیبای آن با قدمتی بیش از ۳۵۰۰ سال یکی از جاذبه های برجسته تاریخی و معماری استان و شهرستان نطنز است؛ زیارتگاه امامزاده سلطان، کاروانسرای نطنز، گنبدباز، حسینیه مرکزی شهر، مجموعه شربتخانه، حمام افوشته، قلعه های رباط سنگ، محراب بسیار زیبای مسجد میر. مهم ترین اثر باستانی و مذهبی شهر مسجدجامع و مناره بلند آن است که از نظر عکاسی و بازدید یکی از زیباترین مساجد استان و کشور است. سوغاتی و صنایع دستی معروف نطنز خشکبار، صنایع دستی سفال و سرامیک، قالی و قالیچه است.
فاصله این شهرستان از تهران حدود ۲۵۰ کیلومتر است که همه مسیر اتوبان و آسفالته است. عکاسی از این شهرستان چندین روز زمان می‌برد. خصوصاً برای عکاسانی که به سوژه های معماری علاقه دارند. در عکاسی از موضوعات و مکان های این شهرستان به انواع لنزهای واید و تله احتیاج خواهید داشت چون هم سوژه های معماری و هم طبیعت علی الخصوص عکاسی از جزییات مانند سرامیک و کاشیکاری‌ها در معماری های بناهای تاریخی این شهرستان مقابل شما خواهد بود که می تواند عکس های بسیار جالبی را پس از برگشت در آرشیو شما جای دهد.
تاج آباد در سفرنامه‌ها
کاخ تاج‌آباد و کاخ عباس‌آباد که جزء زیباترین آثار تاریخی استان اصفهان هستند، مانند الماسی درخشان، در تاریخ نطنز می‌درخشند. دهکده زیبا و کوچک تاج‌آباد هم چون نگینی در مسیر جاده اصفهان به نطنز خودنمایی می‌کند. کوشک تاج‌آباد شامل عمارت، ساختمان گلاب‌گیری و حمام بوده که در مجموعه باغی بی‌نظیر قرار دارد. باغ‌های سرسبز و خرم این مجموعه را درختان تنومند سرو، کاج و چنار احاطه کرده است و دو ساختمان گلاب‌گیری موجود در مجموعه، بیان‌گر وجود باغ‌های پوشیده از گل و گلستان فرح‌بخش در گستره این بیابان است.
این بنا آن گونه که در برخی از کتب و منابع تاریخی مانند سفرنامه سپاهان معروف به عصر صفویه نقل شده است، محل اقامت شاه عباس اول صفوی و سایر پادشاهان این سلسله در سفرها و تردد از قزوین و تبریز، به سوی کاشان و اصفهان و بالعکس بوده است.
ورودی اصلی بنا به سمت جنوب و تمام نماها حالت قرینه دارد و فقط بخشی از بنا در قسمت شرقی، در دوره‌های تاریخی بعدی الحاق شده است که آن را از حالت قرینه خارج کرده است. درب ورودی چوبی است و در دو طرف ورودی، سکوهای سنگی به ارتفاع حدود یک متر قرار دارد که بعد از ورودی، هشتی با تزئینات نقاشی نفیس دوران صفوی بر روی سقف، چشم هر بیننده‌ای را مجذوب خود می‌کند.
تزئینات نقاشی موجود روی سقف سردر ورودی و سقف اصلی هشتی بنا که شامل انواع اسلیمی‌ها و گل‌های خطایی و مینیاتورهای مکتب اصفهان بوده و دقیقاً مانند نقاشی‌های موجود روی سقف سرسرای کاخ عالی‌قاپو اصفهان است.
محل استراحت شاهان صفوی
دیگر کاخی که در زمان صفویه در نطنز بنا شده است، کاخی معروف به عباس‌آباد است که در کنار جاده قدیم نطنز به کاشان واقع شده است. کوشک تاریخی عباس‌آباد به فاصله، چند کیلومتری شمال غربی نطنز و در دامنه‌های شمالی رشته کوه‌های کرکس بنا شده است. به لحاظ این که بنا در کوهپایه قرار دارد و به واسطه قرار داشتن آن در مجاورت باغ‌ها و زمین‌های کشاورزی، آب و هوایی معتدل در تابستان و سرد در زمستان دارد. و به علت وجود انواع شکار در این منطقه، در زمان صفویه به اقامتگاه بین‌راهی، برای تفریح و سکونت شکارچیان دربار و محل استراحت شاهان صفوی تبدیل شد.
مسجد جامع نطنز
در میان باغستان‌های واقع در دل شهر تاریخی نطنز، مناره‌ای بلند، گنبدی هرمی و درخت چنار کهنسال و سربه فلک کشیده‌ای نظر هر تازه واردی را به خود جلب می‌کند. مسجد جامع نطنز نمایانگر تاریخ و معماری نفیس دوره اسلامی در دوره ایلخانی است و به نام بقعه «شیخ عبدالصمد اصفهانی» نیز شناخته می‌شود. مجموعه مسجد جامع نطنز از بقعه شیخ عبدالصمد، سر در خانقاه، شبستان هشت ضلعی گنبددار و مناره بلندی به درازای سطح بام تشکیل می‌شود.
آتشکده دیدنی نطنز
آتشکده نطنز، آتشکده‌ای چهار اتاقی متعلق به دوران ساسانیان است که در کوچه پشتی مسجد جامع نطنز در باغی به نام «باغ امام جمعه» واقع شده است. راه دسترسی به این بنای تاریخی بسیار دشوار است و از میان باغ‌ها می‌توانید به آن دسترسی پیدا کنید. از روی بام خانه‌های اطراف نیز می‌توانید قسمتی از این آتشکده دیدنی را تماشا کنید. اگر می‌خواهید دید بهتری از بنا داشته باشید، می‌توانید به بالای بام مسجد جامع بروید و بقایای این گنبد فرو ریخته را مشاهده کنید.
درباره نویسنده
نویسنده