معماری شگفت‌انگیز سردر باغ ملی تهران
سردر باغ ملی از جذاب‌ترین آثار باقی‌مانده از دوران قاجار است از این رو با ما همراه باشید و درباره معماری شگفت‌انگیز سردر باغ ملی تهران بدانید.
یکی از نمادهای جوان شهر تهران، سردر باغ ملی یا سردر میدان مشق است. این بنا که هنوز مدت زیادی از عمر آن نمی گذرد و قدمت آن به حدود یک قرن می رسد از بناهای به یادگار مانده ی دوره قاجار است. در آغاز سده جاری خورشیدی جعفرخان کاشانی از سال ۱۳۰۱ تا ۱۳۰۴ برای ساخت آن اقدام کرد و جالب است بدانید که این دروازه، قبل از ساخت برج زیبای آزادی نماد شهر تهران محسوب می شد. در دهه های اخیر با ساخت و سازهایی که در اطراف این یادگار تاریخی صورت گرفته قسمت جانبی ساختمان و کتیبه پوشیده و محو شده است. پس از انقلاب اسلامی برخی نشانه ها از چهره ی این بنا حذف شد.
نحوه شکل‌گیری سردر باغ ملی
میدان مشق اثری بازمانده از دوره قاجار است که در آغاز منطقه‌ای نظامی بود و برای تمرین‌های رزمی قشون شاهنشاهی در زمان فتحعلی شاه احداث شد. در واقع اصل واژه «مشق» به‌معنای مارش فرانسوی بود که در زبان فارسی به مشق تبدیل شد.
بعد از کودتای اسفندماه سال ۱۲۹۹ خورشیدی، این قشون نظامی دیگر در پایتخت مستقر نبودند و در خارج از تهران تمرین می‌کردند و آموزش می‌دیدند. به همین دلیل میدان مشق هیچگونه کاربرد نظامی نداشت و عملا بدون استفاده مانده بود. تا اینکه رضا شاه پهلوی که در زمان فتحعلی شاه قاجار، وزیر جنگ کشور بود، دستور ساخت سردر باغ ملی را داد.
سردر باغ ملی از سال ۱۳۰۱ تا ۱۳۰۴ خورشیدی توسط جعفرخان کاشانی و همکاری آلمانی‌ها، قبل از شروع جنگ جهانی دوم ساخته شد. در احداث بنا معماران دیگری چون استاد اسماعیلی برای انجام سفت‌کاری‌ها، استاد کریم منیژه برای ساخت ستون‌ها، استاد خاک نگار مقدم برای ساخت کاشی‌ها و استاد حسین کاشی‌پز برای کاشی‌کاری‌ها، نقش برجسته‌ای داشتند. سر در باغ ملی در تاریخ ۱۲ مهر ۱۳۷۷ با شماره ۲۱۳۰ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسید.
معماری متحیرکننده سردر باغ ملی
این سردر توسط جعفرخان معمار کاشانی، طراحی و ساخته شده است؛ اما تلاش دیگران را در ساخت آن نمی توان نادیده گرفت. در اینجا می توان از استاد اسماعیلی یاد کرد که سفت کاری بنا را انجام داده و یا از کریم منیژه نام برد که ستون‌ها را ساخته است و در این میان نباید هنر ساخت کاشیِ استاد خاک نگار مقدم و کاشی‌کاری استاد حسین کاشی‌پز را نیز فراموش کرد.
درباره نویسنده
نویسنده