ش٫ اردیبهشت ۲۹ام, ۱۴۰۳

مسجد تاریخی «العجمی» با قدمتی ۹۵۰ ساله در غزه

مسجد «العجمی» در منطقه قدیم غزه واقع شده است و ۹۵۰ سال قدمت دارد. عوامل زمان نتوانسته است ویژگی های مهندسی و معماری این مسجد باستانی را تغییر دهد  و با وجود گذشت قرن ها و اتفاقات سیاسی متفاوت این مسجد به شکل تاریخی کهن خود باقی مانده است.

مسجد العجمی که نزدیک به ۹۵۰ سال پیش توسط شیخ علی بن محمود العجمی تأسیس شد، در خیابان المحکمه قرار دارد و اطراف آن را اشیاء باستانی زیادی احاطه کرده اند. دیوارهای تاریخی آن با لوح سنگ مرمر که حاوی آیات قرآن است تزئین شده است و تاریخ تأسیس مسجد به سال ۳۷۶ هجری قمری باز می گردد.

مسجد العجمی تاکنون مرمت نشده است و به شکل قدیمی و زیبای خود باقی مانده است و دارای سه راهرو داخلی است که در هر یک از آنها شیخی به کودکان قرآن می آموزد و دارای دو محراب قدیمی است. این مسجد هیچ ستونی در وسط ندارد به جز ستون های کناری دیوارها که از سنگ های رسوبی ضخیم ساخته شده اند.

بیرون مسجد، یک حیاط قرار دارد و در سمت چپ  آن دو اتاق است که در یکی از آنها  شیخ العجمی که از اولیای صالح الهی است، دفن است  و در یک حجره دیگر، امام صیحانی مدفون است.

نبیل برزق، امام جماعت مسجد العجمی درباره تاریخچه این مسجد گفت: این مسجد یکی از قدیمی ترین مساجد باستانی در دروازه محله الزیتون شهر غزه، دروازه رسمی است. ورودی اصلی دروازه باستانی غزه که شامل آثار باستانی بسیاری است و به طور کامل نشان دهنده تاریخ فلسطین و تمدن اصیل آن است.

وی افزود: این مسجد ۹۰۰ سال پیش مدرسه ای برای آموزش قرآن (کتاب های قرآنی) بود، زیرا شیخ در یکی از گوشه های مسجد می نشست و بچه ها در کنار آن می نشستند. به آنان قرآن می آموخت و در واقع ۹ قرن پیش مدرسه‌ ای برای حافظان فارغ ‌التحصیل بود، در حالی که مسجد همچنان پابرجا بود.

مساحت این مسجد ۲۵۰ متر مربع است و اطراف آن را مدرسه کمیلیه می گویند که به سلطان کامل فرزند صلاح الدین ایوبی گفته می شود و در کنار آن اتاقی قرار دارد  که ۸۰۰ سال پیش مفتی فلسطین امام الصیحانی در آن سکونت داشته است و او مفتی مدرسه حنفی شهر غزه بوده است.

مسجد العجمی نیز مانند سایر مساجد باستانی با ویژگی های میراث باستانی در طول جنگ جهانی اول توسط نیروهای انگلیسی بمباران شد و مناره آن که از شهر حلب سوریه آورده شده بود، ویران شد. در جریان انتفاضه حجره مسجد، ضربات متعددی از سوی رژیم اشغالگر اسرائیل خورد که در جریان تهاجم، در و پنجره های آن شکست.

۵۰۰ سال پیش علمای غزه پس از فارغ التحصیلی از تخصص خود، در داخل مسجد به تدریس علوم شرعی می پرداختند.. بسیاری از شیوخ و قاریان عرب از جمله قاری مصری محمود خلیل الحصری نیز از آن دیدن کردند، در حالی که این مسجد در روز عید قربان زیارتگاه ترک ها محسوب می شود.این مسجد در مجاورت مسجد جامع العمری و مسجد السید هاشم  قرار دارد.

شبستان

 

درباره نویسنده