لزوم بازنگری در سرفصل دروس معماری و شهرسازی با تحولات هوش مصنوعی

در این نامه با اشاره به اینکه هوش مصنوعی به عنوان یک پارادایم تحول آفرین، مرزهای طراحی، برنامه ریزی و اجرا در حوزه های معماری و شهرسازی را بازتعریف می‌کند، بر ضرورت تحول در آموزش این رشته‌ها تاکید شده است. نمونه‌های جهانی نشان می‌دهند سیستم‌های مبتنی بر هوش مصنوعی نه تنها به بهینه‌سازی فرآیندهای طراحی کمک می‌کنند، بلکه راه حل‌های نوینی برای چالش‌های پیچیده‌ای مانند تغییرات اقلیمی، مدیریت منابع شهری و عدالت فضایی ارائه می‌دهند.

همچنین باید به مواردی مانند استفاده از الگوریتم‌های تولیدی (Generative Design) در خلق طرح‌های سازگار با محیط زیست، به کارگیری شبیه سازی‌های مبتنی بر یادگیری ماشین برای پیش بینی اثرات بلندمدت پروژه‌های شهری، تحلیل داده‌های کلان (Big Data) جهت طراحی فضاهای عمومی پاسخگو به نیازهای اجتماعی توجه نمود.

با این حال، در این نامه تاکید شده است که سرفصل‌های کنونی رشته‌های معماری و شهرسازی در دانشگاه‌ها، هنوز به طور سیستماتیک به این فناوری‌ها نپرداخته‌اند و این شکاف آموزشی می‌تواند فارغ التحصیلان را در رقابت با مؤسسات پیشرو دچار نقصان جدی کند.

پیشنهادات تخصصی برای بازنگری سرفصل ها

در این گزارش پیشنهاداتی برای بازنگری سرفصل‌ها ارائه شده که شامل موارد زیر است:

1. درس‌های پایه اجباری در حوزه فناوری‌های نوین:

   • هوش مصنوعی در طراحی معماری: آشنایی با ابزارهایی مانند Midjourney، DALL-E و AutoCAD AI برای ایده پردازی سریع و آزمون سناریوهای طراحی.
   • شهرسازی داده-محور: آموزش تحلیل داده‌های شهری (ترافیک، مصرف انرژی، آلودگی) با استفاده از پلتفرم‌هایی مانند CityEngine و ArcGIS AI.
   • اخلاق و حریم خصوصی در طراحی هوشمند: بررسی چالش‌های اخلاقی استفاده از داده‌های شهروندان در پروژه‌های شهری.

2. بازتعریف دروس تخصصی با محوریت AI:

   • استودیوهای طراحی پیشرفته: ادغام BIM (Building Information Modeling) با سیستم های هوش مصنوعی برای مدیریت هوشمند چرخه حیات پروژه و استفاده از شبکه های عصبی جهت بهینه سازی مصرف انرژی در ساختمان ها.
   • شهرسازی هوشمند: طراحی سیستم‌های حمل ونقل خودکار (AVs) با تکیه بر الگوریتم‌های پیش بینی ترافیک و شبیه‌سازی رشد شهری با ابزارهایی مانند UrbanFootprint و AI-Driven Scenario Planning.

3. کارگاه‌های میان رشته‌ایی و همکاری با صنعت:

   • پروژه‌های مشترک با شرکت‌های فناوری محور (مثال: همکاری با استارت آپ های فعال در ساختمان های خودتطبیق پذیر یا ربات های ساخت وساز).
   • دوره‌های کارآموزی در دفاتر معماری پیشرو (مثل Zaha Hadid Architects که از الگوریتم‌های ژنتیک در طراحی استفاده می‌کنند).

4. واحدهای جدید بین رشته‌ای:

   • معماری و علوم داده: تمرکز بر تحلیل الگوهای رفتاری ساکنان برای طراحی فضاهای انسان محور.
   • هوش مصنوعی و پایداری محیطی: استفاده از AI در کاهش ردپای کربن پروژه‌ها از طریق مصالح هوشمند و سیستم‌های مدیریت انرژی.

5. توانمندسازی اساتید و زیرساخت های آموزشی:

   • برگزاری دوره‌های آموزشی برای اساتید در زمینه ابزارهای AI مانند Rhino.Compute، Ladybug Tools و Revit AI Plugins.
   • تجهیز آزمایشگاه های دیجیتال به سخت افزارها و نرم افزارهای مبتنی بر هوش مصنوعی.

در پایان این نامه، با اشاره به تغییرات اقلیمی، رشد جمعیت شهری و محدودیت منابع، بر این موضوع تاکید شده است که معماری و شهرسازی به سمت انقلاب دیجیتال سوق داده شده است. دانشگاه آزاد اسلامی استان اصفهان با بازنگری سرفصل‌ها و ادغام هوش مصنوعی در آموزش، می‌تواند نقشی پیشگام در تربیت نسل جدید معماران و شهرسازان ایفا کند که نه تنها به فناوری مسلط هستند، بلکه قادرند با نوآوری، پاسخگوی نیازهای جامعه باشند.

ایسکانیوز