شکوه معماری ایرانی در عمارت رحیم‌آباد

 گروه استان‌ها: خراسان‌جنوبی را اگر سرزمین شگفتی‌ها بنامیم اغراق نیست. استانی که در حاشیه کویر واقع شده اما در گوشه گوشه شهرهای آن می‌توان باغ‌هایی زیبا یافت که عمارت‌هایی با معماری اصیل ایرانی بر عظمت آن افزوده است.

باغ‌هایی که مردمان کویر نشین و فاصله گرفته از جنگل‌های بکر و طبیعی برای بهره گرفتن از زیبایی گل و گیاه و درخت در عظمت بی نهایت آن را بنا کرده‌اند و در صورت بازسازی مناسب، معرفی و در نظر گرفتن برخی از مؤلفه‌های دیگر می‌توانند مسافران و گردشگران به بیرجند و خراسان جنوبی را مجذوب خود کرده و ماندگاری آنان در دیار خاوران را افزایش دهند.

وجود ۲۵ باغ تاریخی در خراسان جنوبی

به‌گفته‌ی آمار اعلام شده از منابع رسمی، خراسان‌جنوبی ۲۵ باغ تاریخی دارد که از این تعداد ۱۶ باغ در فهرست آثار ملی ثبت شده است.

اکثر باغ‌های تاریخی که متعلق به خاندان‌های ثروتمند بوده‌اند در شهر بیرجند و روستاهای اطراف آن واقع شده‌اند که از آن جمله می‌توان باغ‌ها و عمارت‌های اکبریه، معصومیه، بهلگرد، امیرآباد شیبانی، علی‌آباد، شوکت‌آباد و ارگ کلاه فرنگی یا ارگ میرحسن خان اشاره کرد.

اما یکی از زیباترین این باغ‌های تاریخی، باغ و عمارت رحیم آباد است. باغی زیبا در داخل شهر بیرجند که با آیینه‌کاری‌های زیبایش نظر هر بی آینده‌ای را به خود جلب می‌کند.

باغ رحیم آباد میراثی از دوران قاجاریه

علی شریعتی منش، معاون میراث فرهنگی، میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری خراسان جنوبی در گفت و گو با خبرنگار مهر اظهار کرد: باغ و عمارت رحیم آباد یادگاری به جا مانده از دوران قاجاریه در روستایی به همین نام است که اکنون به شهر بیرجند متصل شده و داخل شهر است.

وی بیان‌کرد: این مجموعه را باغ، استخر، عمارت اصلی، انبارهای متعدد، حوض خانه، اتاق‌های خدمه و نگهبانان، اصطبل، حصار و برج‌های نگهبانی تشکیل می‌دهند.

زیبایی بی نظیر تالار آئینه

معاون میراث فرهنگی اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری خراسان جنوبی با اشاره به اینکه این باغ دارای دو درب ورودی است که فضای دسترسی به داخل را مهیا می‌کند، ادامه داد: یکی از زیباترین نقاط این باغ و عمارت تالار آئینه است که در طبقه اول عمارت واقع شده و از زیباترین بخش‌های این مجموعه است.

شریعتی منش یادآور شد: تزئینات مختلفی زینت‌بخش تالار آئینه عمارت رحیم آباد است که از میان آن‌ها می‌توان به گچبری‌های سردیس حیوانات اشاره کرد و علاوه بر این، از آیینه‌کاری نیز در تزئینات بنا استفاده شده است.

وی گفت: در شمال عمارت باراندازی وجود دارد که تصمیم ما بر احیا آن است که پس از احیا کاربری فرهنگی و صنایع دستی داشته باشد.

شریعتی منش اظهار کرد: با توجه به وجود تالار آئینه و همچنین اتاق بزرگ دیگری در سمت شرقی ساختمان که دارای تزئینات گچی برجسته‌ای است این نکته به دست می‌آید که این بخش مخصوص پذیرایی از میهمانان و محلی برای زندگی حاکم و خانواده اش بوده است.

وی ادامه داد: حوض خانه و بناهای وابسته به آن در شرق و یک حمام و تعدادی اتاق که به عنوان سکونت و انبار استفاده می‌شده است در ضلع جنوبی مجموعه قرار دارد.

اختصاص ۲۰۰ میلیون تومان برای مرمت عمارت رحیم آباد

معاون میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری خراسان جنوبی بیان کرد: طی سال ۱۴۰۰ حدود ۲۰۰ میلیون تومان برای مرمت گچ کاری‌ها و تزئینات عمارت واقع در باغ رحیم آباد اختصاص داده شد و در این راستا اقداماتی برای مرمت بنا انجام دادیم.

شریعتی منش گفت: خود باغ رحیم آباد نیز بسیار زیبا و بی نظیر است و از جمله درختانی که در این باغ وجود دارند می‌توان به کاج، سپیدار، زردآلو و زرشک اشاره کرد.

وی با اشاره به اینکه این مجموعه گنجینه‌ای ارزشمند از تزئینات وابسته به معماری را در خود جای داده است و به شماره ۲۷۰۷ در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است، اظهار کرد: در حال حاضر باغ و عمارت رحیم آباد مهیای بازدید گردشگران و مسافران نوروزی است و امیدواریم از بازدید این عمارت زیبا لذت ببرند.

اقدامات متعدد فرهنگی برای معرفی باغ و عمارت رحیم آباد

معاون میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری خراسان جنوبی با اشاره به اینکه در راستای معرفی باغ و عمارت رحیم آباد اقدامات بسیار خوبی انجام شده است، ادامه داد: این تبلیغات موجب شد که در سال‌های قبل از شیوع کرونا بازدیدهای خوبی توسط گردشگران و مسافران از این بناها داشته باشیم.

شریعتی منش گفت: البته کار فرهنگی برای معرفی باغ‌ها و عمارت‌های تاریخی خراسان‌جنوبی دیگر نیز انجام شده است که نمونه آن را می‌توان در میراث جهانی باغ اکبریه مشاهده کرد.

خاطره خوش مسافران از بازدید باغ‌های زیبای استان

وی یادآور شد: امیدواریم در نوروز ۱۴۰۱ گردشگران و مسافران از باغ‌های تاریخی خراسان‌جنوبی بازدید کنند و با جلوه‌ای از هنر و معماری اصیل ایرانی لذت ببرند و برای آنان تبدیل به خاطره‌ای خوش شود که آنان را مجدد برای سفر به استان ما ترغیب کند.

معاون میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری خراسان جنوبی اظهار کرد: در برخی از این باغ‌های تاریخی غرفه‌های صنایع دستی نیز پرپا شده است و مسافران می‌توانند با بازدید از این غرفه‌ها با صنایع دستی اصیل استان ما نیز آشنا شوند.

مهر