د٫ اردیبهشت ۱۰ام, ۱۴۰۳

شهر چای؛ طولانی‌ترین پل تاریخی آذربایجان شرقی

آخرین مرمت دوره عباس میرزا (قاجاریه) بوده است. قدمت این بنا به دوره صفوی نسبت داده می‌شود ولی دقیق مشخص نیست. سبک و سیاق معماری و مصالح بکار رفته در آن دقیقا همان چیزی است در سی و سه پل اصفهان مشهود است با یک تفاوت که این پل شکل ساده تری به خود دارد.

شهرستان میانه به عنوان بزرگترین شهرستان استان آذربایجان شرقی به لحاظ وسعت  تا به امروز با نزدیک به ۳۰۰ اثر به ثبت رسیده بعد از مرکز استان بیشترین تعداد آثار باستانی را در میان شهرستان های استان آذربایجان شرقی را به خود اختصاص داده است.
شَهَر چای نام رودیست که از ارتفاعات قاسیم داغی سرچشمه می گیرد، در نزدیکی میانه رودهای قورو چای، قارلانقو و آیدوغموش به آن می‌ریزند و نهایتا در نزدیکی روستای آچاچی به رود قزل اوزن می‌پیوندد.پل شهر چای با طول ۲۶۹ متر، در تاریخ ۲۸ مرداد ۱۳۴۸ با شماره ثبت ۸۷۲ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران و طولانی ترین پل آذربایجان شرقی به ثبت رسیده است. سبک و سیاق معماری و مصالح بکار رفته در آن دقیقا همان چیزی است در سی و سه پل اصفهان مشهود است با یک تفاوت که این پل شکل ساده تری به خود دارد و بر روی رود قرانقو (شهرچای) هم چون نگینی ارزشمند تداعی کننده ی تاریخ درخشان معماری شهرستان میانه است.

این اثر در تاریخ ۲۸ مرداد ۱۳۴۸ با شماره ثبت ۸۷۲ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

پل شهرچای، پلی زیبا در ۱۲ کیلومتری جنوب شهر میانه و در مسیر میانه به راه آهن بر روی رودخانه شهر چای قرار گرفته است. این پل طولانی ترین پل استان آذربایجان شرقی است.

پل شهر چای با طول ۲۶۰ متر، طولانی ترین پل آذربایجان شرقی است. این پل دارای ۲۳ دهانه یا چشمه میباشد که عرض چشمه ها مساوی است. ضخامت پایه های پل سه متر است. منافذ بیضی شکل که کار تهویه هوای داخل پل را بر عهده دارند، حالتی دژگونه به پل شهرچای داده اند و دریچه هایی که از بالا به دورن پل راه دارند این حالت را قوت بخشیده اند. پل شهرچای دارای ۲۱ پایه از سنگ های سفید است که به صورت مکعبی تراش خورده اند، بر روی پایه ها هم آب برهای مثلثی شکلی بنا شده اند که در هر دو سوی پل هم شکل اند.در طرفین ورودی های گذرگاه پل در گذشته میلهائی با ارتفاع ۵/۱ متر و سرستونهای چهارگوش مطبق تعبیه شده بود که عابران را به تنها راه مطمئن معبر هدایت می کرده است

سبک و سیاق معماری و مصالح بکار رفته در آن دقیقا همان چیزی است در سی و سه پل اصفهان مشهود است با یک تفاوت که این پل شکل ساده تری به خود دارد و بر روی رود قرانقو(شهرچای) هم چون نگینی ارزشمند تداعی کننده ی تاریخ درخشان معماری شهرستان میانه است.

جان پناه های پل را به ارتفاع هفتاد سانتیمتر با گچ و آجر ساخته اند. مصالح غالب در بنا آجر است و فقط در پایه ها سنگ سفید به صورت مکعب تراش دار بکار رفته و در طاق مسطح دو چشمه نیز از بتون مسلح استفاده شده است.

 

درباره نویسنده