«خانه معمار» موزه ای دیدنی در دل تهران
در انتهای یکی از کوچههای بهار شیراز در خیابان شریعتی تهران، خانهای زیبا بنا شده که صاحب آن معمار بسیاری از آثار معماری تاریخ این کشور است؛ خانهای که گوشهگوشه آن ذوق هنری صاحبش را نمایان میکند.
لرزاده، معمار مشهور ایرانی ازجمله آخرین نسل استادکاران بود که به خلق آثاری ماندگار در دوران جدید ایران پرداخت. آرامگاه فردوسی، گنبد کاخ مرمر، سردر مدرسه دارالفنون و همچنین بیش از ۸۴۲ مسجد ازجمله مسجد اعظم قم، مسجد لرزاده تهران و مسجد سیدالشهدا(ع) در کربلا، شاخصترین آثار این معمار برجستهاند. حسین لرزاده از بزرگترین معماران تاریخ ایران در سال ۱۳۳۰ و در ۴۵ سالگی، در میان طراحی بناهای ماندگار پایتخت، خانهای با معماری اصیل ایرانی برای خود و خانوادهاش ساخت تا در آن سکونت کنند. استاد تا سال۱۳۸۳ و تا زمانی که در قید حیات بود در این خانه ساکن بود.
خانه استاد لرزاده که به «خانه معمار» شهرت دارد، از سال ۱۳۹۸ بهعنوان موزه به حیات خود ادامه داد، اما از روزهای ابتدایی سال۱۴۰۱ برای بازسازی تعطیل شد تا اینکه اواخر پاییز امسال درهایش روی بازدیدکنندگان گشوده شد. این خانه با ۷۳سال قدمت، ساختمانی آجری ۳طبقه است که امروز در بین ساختمانهای بلندمرتبه تهران قرار گرفته است. با وجود این، معماری آن هنوز هم توجه هر رهگذری را به خود جلب میکند.
خانه معمار با پنجرههای چوبی و شیشههای رنگی تزیین شده و پنجرههای سنتی ارسی که در طبقات مختلف خانه بهکار رفته از جذابیتهای معماری منحصر به فرد این خانه است. با تبدیل شدن خانه لرزاده به موزه، برای معرفی آثار استاد، براساس فعالیتهای او هر بخش تقسیمبندی شد؛ فضاهای مختلف خانه که زندگی و روند کاری استاد را معرفی میکنند. هر یک از فضاهای داخلی طبق دستهبندی کارهای استاد نامگذاری شدهاند. از بین اتاقها، میتوان به اتاق رسم، اتاق نظم (شعر) و تالار یک بنا اشاره کرد. در سمت راست طبقه همکف، اتاق اختصاصی استاد قرار دارد که در آن، فرش زیبایی پهن شده و بعضی از مبلمان، کلاه و عصایش در آن قرار دارد. تصویری بزرگ از او نیز روی دیوار نصب است.
سمت چپ طبقه اول، تالاری به نام تالار آشنایی است که علاوه بر نمایش شجرهنامه خانوادگی استاد، محلی برای آشنایی بازدیدکنندگان با آثار معماری استاد و تصاویری از طراحی و معماریهای او روی دیوارهاست. در تالار طبقه دوم که در بازسازی، به تالار بنا نامگذاری شده، مجموعهای از نقشهها، اسناد و طراحیهای استاد لرزاده قرار گرفته که به معرفی مسجد سپهسالار میپردازد. علاوه بر پنجرههای زیبای ارسی این طبقه، کفپوشهای موزائیک ۲رنگ نیز نشان از ذوق و قریحه معمار دارد. زیباترین قسمت خانه طبقه سوم است که در زمان سکونت خانواده لرزاده، گلخانه در آن طراحی شده بود؛ حتی در زمستان هم آفتاب تمام طبقه را روشن میکند و ردیف گلدانهای بزرگ در وزش باد آهسته تکان میخورند.
تاسیس مدرسه دارالفنون، یکی از اقدامات چشمگیر میرزاتقیخان امیرکبیر است که سر در زیبای آن را استاد لرزاده پدید آورده و خط چشمنواز بالای آن از عبدالحمید ملکالکلامی، ملقب به امیرالکتاب است.
سال ۱۳۱۱ حسین لرزاده برای ساخت آرامگاه فردوسی به توس رفت و موفق شد با طراحی و ساخت این آرامگاه در طول ۱۸ماه، مدال فردوسی را در جشن هزاره این شاعر پارسی در ۲۸سالگی از آن خود کند.
گنبد کاخ مرمر رامسر برگرفته از گنبد مسجد شیخ لطفالله اصفهان است که به دستان حسین لرزاده کاشیکاری شده است.
به درخواست آیتالله بروجردی، استاد لرزاده مسجد اعظم قم را طرحریزی و اجرا کرد که ساخت آن در سال ۱۳۳۹ خاتمه یافت و از معماری و کاشیکاری هنرمندانهای برخوردار است.
مسجد لرزاده از مساجد معروف تهران است که در شکلگیری انقلاب اسلامی ایران نقش مؤثری داشته است. این مسجد در سال ۱۳۲۲ زیرنظر شیخ علیاکبر برهان با معماری حسین لرزاده ساخته شد. این مسجد براساس معماری قاجاریه با طاقهای هفت کاسه، ستونهای متعدد و محراب کوچک با کاشیکاری فیروزهایرنگ ساخته شده است.
درباره نویسنده
نویسنده