پ٫ فروردین ۹ام, ۱۴۰۳

«خانه‌خوانی»؛ بازنمایی روایی تجربه‌ زندگی در دوره گذار معماری تهران

«خانه‌خوانی، تجربه‌ زندگی در خانه‌های دوره گذار معماری تهران»، نوشته علی طباطبایی به کوشش نشر اطراف منتشر و روانه بازار نشر شد.

کتاب «خانه‌خوانی» به دنبال بازنمایی روایی تجربه‌ زیسته‌ در خانه است؛ تجربه‌‌ای روزمره که همزمان به عمیق‌ترین لایه‌های درون ما پیوند دارد. این کتاب با توصیف خاطرات و تداعی‌های مختلف فضاهای خانه، خواننده را به باز زیستن این تجربه دعوت می‌کند و بر نقش معماری در شکل‌گیری و ثبت خاطره‌های ما تأکید می‌کند. درک جنبه‌های روایی معماری خانه‌های ایرانی در دوره‌های مختلف، نه تنها ما را با برخی مفاهیم سبک معماری کشورمان آشنا می‌کند که مهم‌تر از آن، دری به جهان شگفت‌انگیز تجربه‌های زیسته و هویت دیگرانی باز می‌کند که به ما و دنیای ما گره خورده‌اند.

علی طباطبایی، نویسنده‌ کتاب و پژوهشگر دکترای معماری در دانشگاه شهید بهشتی، از طریق گفت‌وگو با تعدادی از ساکنان خانه‌های برهه‌‌ گذار معماری تهران و نقلِ تجربه‌ زندگی در فضای خانه‌ و مفهوم «در‌ خانه‌ بودن» برای آنها، می‌کوشد معنای زنده‌ نهفته در این خانه‌‌ها را کشف کند و راهی تازه برای گفت‌وگو درباره‌ کیفیت خانه بگشاید.

کتاب حاضر بر مبنای پایان‌نامه‌ نویسنده درباره خانه‌های برهه‌ گذار شکل گرفته است؛ خانه‌های آجربهمنی و سیمانی دو یا سه طبقه‌ای که‌ در حدود سال‌های دهه‌ ۳۰ و ۴۰ شمسی ساخته شده است و امروز بیشتر در محله‌های مرکز و جنوب شهر دیده می‌شود.

در بخشی از کتاب می‌خوانیم: «ایوان حضوری مداوم در تاریخ معماری ایران دارد و همواره در تحول بناها نقشی درخور داشته است. به نظر می‌رسد وجود این عنصر سه‌طرف‌بسته و جهت‌دار یکی از خواست‌های فضایی مهم مردم این سرزمین بوده است. پنجره و ایوان دو شکل متفاوت اتصال خانه به دنیای بیرون‌اند. پنجره مرزی باریک است که ساکن خانه را داخل نگه می‌دارد و بیرون را فقط پیش چشمش می‌آورد اما ایوان تجربه‌ای دیگر می‌سازد. ایوان بیرون و درون را یک‌جا و همزمان دارد. این مکان ساکن خانه را به مواجهه‌ مستقیم با بیرون می‌برد. ایوان هم داخل است و هم خارج؛ گوشه‌ای برای تکیه دادن به خانه است.»

انتشارات اطراف «خانه خوانی» را در ۱۳۶ صفحه به قیمت ۳۰ هزار و ۶۰۰ تومان منتشر کرده است.

رسا

درباره نویسنده