حکایت مسجد چوبی در قرقیزستان
مسجد حاجی ابراهیم در شمال شرق قرقیزستان که از یک قرن پیش با چوب و بدون استفاده از میخ ساخته شده است، بازدیدکنندگان زیادی را از داخل و خارج این کشور به سمت خود جذب کرده است.
این مسجد که به نام مسجد دانگان هم شناخته شده است، در اوایل قرن بیستم در شهر قراکول مرکز استان ایسیک کول در قرقیزستان تأسیس شد.
مسجد حاجی ابراهیم تنها مسجدی در قرقیزستان است که از چوب ساخته شده است و هنوز هم برای یک قرن بر قامت خود ایستاده است و بازدیدکنندگان را با شکوه طراحی و ساخت خود شگفت زده کرده است.
این مسجد دارای بهترین نمونه‌های معماری چوبی است و در طول قرن گذشته به نمادی برای شهر قراکول شناخته می‌شود و به دلیل طراحی منحصر به فرد و بعد تاریخی آن تبدیل به یک جاذبه برای بازدیدکنندگان شده است.
این مسجد که در سال ۱۹۱۰ در دوران تزاری روسیه بنا به سبک معماری چینی ساخته شده است، دارای مجسمه‌هایی است که حیوانات افسانه‌ای چینی مانند اژدها، ققنوس و شیر را در خود جای داده است.
این مسجد با رنگ‌های عالی خود که نشان دهنده معماری چینی است، متمایز شده و مسجد که با تزئینات و کنده کاری‌های چوبی توجه بازدیدکنندگان را به خود جلب می‌کند در نقشه گردشگری مذهبی در قرقیزستان جایگاه مهمی را به خود اختصاص داده است.
این مسجد توسط حاجی ابراهیم، یکی از رهبران مردم دانگان (یک گروه قومی مسلمان در چین) ساخته شد که در پایان قرن نوزدهم از چین به ترکستان غربی مهاجرت کرده بود.
این مسجد از یک طبقه و یک مناره در طول ۳ سال زیر نظر جوسو معمار چینی ساخته شد که توسط حاجی ابراهیم از چین به همراه ۲۰ صنعتگر دیگر به شهر قره گل دعوت شده بود.
این مسجد زیر نظر معمار چینی با استفاده از روش «زنگ»، یکی از روش‌های مشخصه معماری کلاسیک چینی، ساخته شده است که در آن ساختمان‌ها با چوب و بدون استفاده از میخ ساخته می‌شوند.
در ساخت مسجد از درختان صنوبر و نارون که از کوه‌های تنکری تاغ (به زبان چینی ، کوه‌های تیان شان) در شمال قرقیزستان بریده شده بود، استفاده شد.
این مسجد می‌‍تواند تنها ۱۲۰ نمازگزار را در خود جای دهد، اما قسمت‌های سنگی ساختمان مسجد بعدا توسط سازندگان محلی تکمیل شده است و این قسمت چوبی ساختمان است که توسط صنعتگران چینی ساخته شده است.
رواق مسجد با نقاشی‌های گروهی از میوه‌ها از جمله انگور، گلابی، انار و هلو تزئین شده است. سقف مسجد سبز رنگ شده و ستون‌ها و سقف به رنگ زرد و مناره به رنگ آبی رنگ آمیزی شده است.
در دوران اتحاد جماهیر شوروی که نماز و مناسک مذهبی به مدت ۲۵ سال ممنوع بود، از مسجد حاجی ابراهیم به عنوان انبار غذا استفاده می‌شد، در حالی که از کلیسای مجاور به عنوان یک مدرسه ورزشی استفاده می‌شد.
این مسجد در دهه ۱۹۶۰ پس از تلاش مسلمانان دانگانی (با اصالت چینی) در سال‌های پس از جنگ جهانی دوم برای بازگرداندن هویت اسلامی مسجد و تبدیل آن به محل عبادت، مجدداً برای عبادت باز شد.
آژانس همکاری و هماهنگی ترکیه “TIKA” در سال ۲۰۱۶ مسجد را مرمت و بازسازی کرده است و همچنین وضوخانه را بازسازی کرد که مورد استقبال اقلیت قوم دانگان قرار گرفت که فرزندان آنها ۱۴۰ سال پیش به قرقیزستان مهاجرت کردند.
رستم پوپوکیف، امام جماعت مسجد حاجی ابراهیم هم می‌گوید، این مسجد از معماری خاص و منحصر به فردی برخوردار است که مشابه آن در بین نمونه‌های معماری ترکی-اسلامی در کشورهای آسیای میانه (ترکستان) نیست و از همین رو به عنوان جاذبه گردشگری مهم کشور قرقیزستان شمرده می‌شود.
ایکنا
درباره نویسنده
نویسنده