ی٫ خرداد ۱۸ام, ۱۴۰۴

حفاظت از بناهای واجد ارزش تاریخی وظیفه‌ ملی و بین‌دستگاهی‌ است/ لزوم هم‌افزایی نهادهای شهری، دولتی و مالکان خصوصی

معاون میراث‌فرهنگی آذربایجان‌شرقی با تأکید بر جایگاه میراث معماری در هویت تاریخی شهرها، حفاظت از بناهای واجد ارزش را مسئولیتی ملی و فرابخشی دانست و گفت: حفاظت از این بناها تنها از طریق همکاری نهادهای متولی، مدیریت شهری و شهروندان محقق می‌شود.

وحید نواداد با اشاره به ضرورت برخورد جامع و مسئولانه با موضوع حفاظت از میراث تاریخی واجد ارزش، تأکید کرد: نگاه صرفاً اداری یا موضعی به مقوله صیانت از بناهای تاریخی، نه‌تنها ناکارآمد بلکه آسیب‌زاست. بناهای واجد ارزش تاریخی بخشی از حافظه زیستی شهرها هستند و نگهداری از آن‌ها مستلزم هم‌افزایی و مشارکت سازمان‌یافته در سطحی ملی و بین‌دستگاهی‌ست.

معاون میراث‌فرهنگی آذربایجان‌شرقی ادامه داد: دستگاه‌های اجرایی، شهرداری‌ها، نهادهای انتظامی، مالکان خصوصی و حتی شهروندان، همگی در قبال حفاظت از این میراث ارزشمند مسئول‌اند و قانون نیز در قالب مداخلات اضطراری و ضوابط فنی، چارچوب‌هایی برای ایفای این نقش‌ها پیش‌بینی کرده است.

او با اشاره به برخی چالش‌های اجرایی در صیانت از این بناها، موضوع تعدد مالکان، اختلاف در تعیین مسئولیت‌های قانونی، و گاه بی‌تفاوتی نهادهای محلی را از عوامل کندی در روند حفاظتی برشمرد و تصریح کرد: نمونه‌ای از این وضعیت را می‌توان در خیابان بهار تبریز مشاهده کرد، جایی که یخچال تاریخی میرزا مهدی به‌دلیل رهاشدگی و بی‌توجهی مالکان، با آسیب‌های جدی روبه‌روست. اگرچه این بنا هنوز در فهرست آثار ملی ثبت نشده، اما از منظر ارزش معماری و تاریخی حائز اهمیت است و فرآیند شناسایی، مستندسازی و پیگیری حقوقی آن در دستور کار قرار دارد.

معاون میراث‌فرهنگی استان تأکید کرد: بدون سیاست‌گذاری کلی‌نگر و اجرای هماهنگ میان نهادهای مسئول، روند فرسایش بناهای تاریخی شتاب می‌گیرد و هویت شهری دچار گسست می‌شود. و شایسته است این موضوع فراتر از وظیفه‌ای اداری، به‌عنوان مسئولیتی فرهنگی و ملی تلقی شود؛ چرا که گذشت زمان توانایی تبدیل بنایی کمتر با ارزش در بافت شهری را به بنایی واجد ارزش تاریخی را داراست.

درباره نویسنده