د٫ اردیبهشت ۱۰ام, ۱۴۰۳

تکیه معاون الملک بنایی آمیخته از هنر و معماری

تکیه‌ معاون الملک بنایی است که مجموعه‌ای از حسینیه، عباسیه، زینبیه و موزه‌های دیدنی آثار باستانی و مردم‌شناسی می‌باشد و باعث می‌شود از دیدن آن لذت کافی را ببرید.

در یک روز بارانی وقتی که قصد دارید به جای دیدنی بروید که حداکثر استفاده و نهایت لذت از معماری ایرانی اسلامی برده و خاطره‌ای فراموش نشدنی را برایتان به جای بگذارد، حتماً تکیه معاون‌الملک را به عنوان گزینه‌ی اصلی انتخاب در نظر داشته باشید.

تکیه‌ای که با فاصله‌ی نزدیک به ۲ کیلومتری از مرکز شهر، دسترسی آسانی را بازدید به خود اختصاص داده و بنایی است که مجموعه‌ای از حسینیه، عباسیه، زینبیه و موزه‌های دیدنی آثار باستانی و مردم‌شناسی می‌باشد و باعث می‌شود از دیدن آن لذت کافی را ببرید.

اگر که بخواهم به قدمت این بنای پر فراز و نشیب تاریخی اشاره کنم، باید به سال ۱۲۸۲-۱۲۸۱هجری شمسی اشاره کنم، زمانی که بخش حسینیه‌ی آن توسط «حسین‌خان معین‌الرعایا» بنا شد. بعد از ویرانی حاصله از به‌توپ‌بستن این بنا توسط مشروطه‌خواهان در سال ۱۲۸۸، در سال ۱۳۲۰ برادر حسین‌خان معین الرعایا یعنی «میرازحسن‌خان معاون‌الملک» این بنا را خرید و بعد از مرمت، بخش‌های زینبیه و عباسیه را برای ایجاد فضای بیشتر جهت عزاداری و انجام مراسمات مذهبی اضافه کرد. دلیل داشتن سه درب این تکیه هم، برای برگزاری بهتر مراسمات مذهبی و دسته‌جات عزاداری بوده است[البته در حال حاضر فقط یک درب ورودی اصلی برای بازدید دارد].

بعد از پیمودن ۱۷ پله به سمت پایین [به دلیل اختلاف ۶ متری تا سطح زمین این بنا] که در ورودی تکیه قراردارد، با تصویری مواجه می‌شوید که مملوء از هنر، زیبایی و مهارت و آمیختگی و پیوند معماری و کاشی‌کاری است. معماری تحسین برانگیز و کاشی‌هایی که با رنگ کاملاً طبیعی رنگ شده است و واگویه‌هایی از قصه‌های قرآنی و داستان‌ها و روایت‌های ملی و مذهبی دارد.

در صحن ورودی که نام سقاخانه را برای خود برگزیده است نمایشی از کاشی‌هایی است که صحنه طلبیدن آب حضرت سکینه (علیهاالسلام) از حضرت ابالفضل (علیه‌السلام) را به تصویر کشیده است.

بعد از سقاخانه به قسمت زیردالانی برخورد می‌کنی که با دقت در آن این موضوع نمایان می‌شود که اکنون کارایی پخت نذورات و توزیع آن به خود گرفته است.

باید به علاقمندان این بنای به یادگار مانده از دوران قاجار باید گفت بعد از دالان ذکر شده که شامل طاق‌های و سقفی از کاشی است، به حیاط کوچکی می‌رسید که به آن حسینیه می‌گویند. حیاط و صحنی که دورتا دور آن کاشی‌هایی نقش بسته که چشم‌نوازیشان شما را به کُنهِ معماری بی‌نظیر ایرانی که آمیخته شده است با مفاهیم اسلامی متوجه می‌کند. این صحن در واقع محل عزاداری آقایان بوده است و حتی در چندسال اخیر هم هیئات مذهبی دهه‌های محرم را در این مکان عزاداری می‌کردند.

هنردوستانی که علاقه‌مند به دیدن کاشی‌های نمایش‌دهنده واقعه‌‎ی عاشورا می‌باشند، دعوت می‌کنم که حتما بخش زینبیه که محل عزاداری بانوان بوده است را از دست ندهند. این را به جهت وجود بیشترین تابلوی مربوط به وقایع عاشورا در این بخش می‌گویم.

به واقع باید گفت که برای دیدن صحن دیگر و گذر از این صحن احساس سخت جدایی از یک عزیز به شما دست می‌دهد. به جهت زیبایی و طرح‌نگاره‌هایی که در این صحن چشم‌نوازی می‌کند.

برای زدن یک تیر و چند نشانه، شمارا دعوت می‌کنم که از موزه‌ها و ستون‌ها[یی از جنس آجر و کاشی] و نقش‌نگاره‌هایی که در حیاط بزرگ و زیبای عباسیه چشم را مبهوت خود می‌کند دیدن فرمایید.

اگر هم می‌خواهید اطلاعات کلی‌ای از سینه ستبر ایران اسلامی داشته باشید، موزه‌مردم‌شناسی را ببینید. علاقه‌مندان به دیدن زیورآلات نیز حتما از موزه دیدن فرمایید. گفتنی است این دو موزه که هر کدام در حدود ۲۰۰ متر مربع مساحت دارند روزگاری محل سکونت میرزا حسن‌خان معاون‌الملک بوده است.

سخنی که باید به خوانندگان این مطلب باید گفت این است که «شنیدن، کی بُوَد مانند دیدن [وخواندن]» و حتما از این بنای با قدمت دوره‌ی قاجاریه که به عنوان شناسنامه هنر و زیبایی است دیدن فرمایید.

مرصادنیوز

درباره نویسنده