توجه ویژه به حرم مطهر رضوی در طرح تفصیلی حوزه مرکزی مشهد

معاون شهرسازی و معماری شهرداری مشهد با اشاره به ابلاغ طرح تفصیلی حوزه مرکزی شهر گفت: در این طرح بر توجه ویژه به حرم مطهر و حفظ ساکنان بومی در بافت پیرامونی حرم مطهر رضوی تأکید شده است.

به نقل از روابط عمومی شهرداری مشهد، حسین عبدالله‌زاده، معاون شهرسازی و معماری شهرداری مشهد اظهار کرد: طرح جامع شهر مشهد در تاریخ ۲۹خرداد ماه ۹۵ در شورای عالی شهرسازی و معماری کشور تصویب و ابلاغ شد.

وی ادامه داد: پس از ابلاغ طرح جامع شهر مشهد و قبول آن توسط مدیریت شهری در سال ۹۷، مطالعات تدوین نهایی طرح‌های تفصیلی پهنه‌های هفتگانه شهر سرعت گرفت و طرح تفصیلی حوزه مرکزی شهرکه شامل محدوده مهم پیرامونی حرم مطهر از جمله مناطق یک، دو، سه، هفت و هشت شهرداری مشهد است در تاریخ ۱۱ آبان ماه ۱۴۰۱ به تصویب کمیسیون ماده پنج شورای عالی شهرسازی رسید و پس از سیر مراحل قانونی در ۱۹ بهمن ماه ۱۴۰۱ از سوی استانداری محترم خراسان رضوی جهت اجرا به شهرداری مشهد ابلاغ شد.

معاون شهرسازی و معماری شهرداری مشهد با بیان اینکه طبق آخرین سرشماری انجام‌ شده در سال ۱۳۹۵ جمعیت این محدوده ۷۷هزار و ۷۴۳ نفر بوده است، بیان کرد: این در حالی است که میزان جمعیت حوزه مرکزی مشهد در افق طرح جامع، ۹۷هزار و ۴۰۰ نفر و در افق طرح تفصیلی، ۱۰۲هزار و ۱۹۳ نفر درنظرگرفته شده است.

عبدالله‌زاده تصریح کرد: طبق برآوردهای انجام‌شده مساحت محدوده در طرح جامع و تفصیلی ۲,۸۴۲ هکتار و تراکم ناخالص ۳.۱۲۱ نفر در هکتار است. همچنین سرانه خدمات حوزه مرکزی مشهد و در طرح تفصیلی (با توجه به ظرفیت محورهای مختلط) ۱۳.۹ مترمربع خواهد بود.

وی به گزاره‌های اساسی توسعه حوزه مرکزی شهر مشهد (چشم‌انداز توسعه) اشاره و ابراز کرد: در طرح تفصیلی حوزه مرکزی، مکان زندگی دوگانه زائری و شهروندی است و طرح باید به نیازهای هر دو گونه زندگی (زائری و شهروندی) پاسخ دهد.

معاون شهرسازی و معماری شهرداری مشهد افزود: طبق طرح تفصیلی ابلاغی، هسته‌ اصلی مرکز شهر مشهد به‌ویژه مجموعه حرم مطهر، مکان اصلی حضور زائر است و با توجه به اینکه پهنه‌های شهری پیرامون این کانون قدسی، مرکز اقامت زائران است، بر تجهیز این پهنه‌ها برای انجام چنین مأموریتی ضروری تأکید شده است.

عبدالله‌زاده با بیان اینکه نظام حرکت در مرکز شهر مشهد، بر تأمین دسترسی آسان به مجموعه حرم مطهر رضوی و پیوست آن به سایر کانون‌های شهری و شهروندی استوار است، اظهار کرد: لذا تقویت و تأکید بر حمل‌ونقل عمومی و حرکت پیاده و دوچرخه در حوزه مرکزی شهر مشهد ضرورت دارد.

وی در ادامه گفت: طبق طرح تفصیلی حوزه مرکزی، کارکردهای مرکز شهر مشهد، باید با تقویت و تکمیل کارکردهای موجود روزآمد شده و شناسه‌های ارزشمند و تاریخی-فرهنگی مرکز شهر حفاظت و تقویت شوند.

معاون شهرسازی و معماری شهرداری مشهد اضافه کرد: بر اساس مطالعات انجام‌شده از سوی مشاور طرح تفصیلی مرکز شهر مشهد برای پاسخگویی به نیازهای زندگی زائری و شهروندی تجهیز نشده است و نارسایی‌های فراوانی دراین محدوده به چشم می‌خورد و با توجه به اهمیت موضوع برطرف ساختن این تهدیدها و تبدیل آن‌ها به فرصت‌های توسعه شهری ضرورت داشته و در طرح تفصیلی مذکور بر آن تأکید شده است.

عبدالله‌زاده افزود: همچنین طبق طرح، مرکز شهر مشهد باید روزآمد و برخوردار از ظرفیت‌های پاسخگو به زندگی دوگانه زائری و شهروندی، آرام، پاک، سبز و روان و برخوردار از پایداری، زیبایی با نقشی آیینی باشد.

وی به توجه ویژه به حفظ، حمایت و ارتقاء کارکرد سکونتی بافت پیرامون حرم مطهر رضوی، از طریق حمایت از جمعیت ساکن موجود به‌منظور ادامه سکونت در بافت پیرامونی در طرح تفصیلی حوزه مرکزی شهر اشاره و تأکید کرد: اجتناب از رویکرد طراحی در تغییر کارکردهای سکونتی به اقامتی و تجاری، در نظر گرفتن گونه‌های مسکن و اقامتی متنوع متناسب با توان اقتصادی زائران و مجاوران از رده‌های مختلف اقتصادی از دیگر موضوعات مهم اشاره‌شده در طرح تفصیلی است.

معاون شهرسازی و معماری شهرداری مشهد تصریح کرد: همچنین در نظر داشتن ویژگی‌های بافت فرهنگی و تاریخی و بهره‌گیری متناسب از قابلیت‌های فرهنگی و تاریخی در تعیین سرانه‌ها، سطوح و فعالیت‌ها و تدوین ضوابط و مقررات در حوزه مرکزی و بافت پیرامون حرم نیز در این طرح ضروری برشمرده شده است.

عبدالله‌زاده توجه ویژه به حفظ شأن و جایگاه حرم مطهر رضوی در سیمای شهری محدوده با توجه به اهمیت فرهنگ زیارت به‌عنوان مهم‌ترین عامل شکل‌دهنده شخصیت شهر مشهد و حفاظت از حریم منظری حرم را یکی دیگر از موضوعات پررنگ در طرح تفصیلی حوزه مرکزی مشهد برشمرد و گفت: در کنار این موضوعات توجه به مقیاس انسانی، لزوم هماهنگی ساخت‌وسازها با دانه‌بندی اصیل بافت تاریخی پیرامون حرم، در تدوین ضوابط و مقررات طرح جامع و تدقیق ضوابط در طرح تفصیلی مورد تأکید است. درمجموع در چشم‌انداز توسعه حوزه مرکزی، شهر مشهد شهری آئینی و کانون اصلی تجلی آئین‌ها است.

وی در ادامه به سرانه‌های کاربری‌های خدماتی با توجه به بافت شکل گرفته، تاریخی و واجد ارزش این حوزه در طرح تفصیلی حوزه مرکزی شهر اشاره کرد و افزود: درمجموع کاربری سرانه آموزشی در طرح جامع مصوب ۲,۱۵ و سرانه تأمین‌شده ۱.۷۳ مربع، در حوزه فضای سبز سرانه در طرح جامعه مصوب ۴ و سرانه تأمین‌شده ۲.۷۰ مربع، در حوزه فرهنگی سرانه در طرح جامع مصوب ۱ و سرانه تأمین‌شده ۰.۷۹ مربع، در حوزه درمانی سرانه در طرح جامع ۲.۸۹ و سرانه تأمین‌شده ۲.۸۷ مربع و در حوزه ورزشی سرانه در طرح جامع مصوب ۱.۱۰ و سرانه تأمین‌شده ۱.۰۵ مربع درنظرگرفته شده است.

درباره نویسنده