از کاشی‌های رنگین تا مقرنس‌های چشم‌نواز؛ مسجد مشیر رنگ تازه می‌گیرد
شیراز، شهری که هر گوشه‌اش روایتگر حکایت‌های کهن است؛ از نغمه‌های عاشقانه حافظ و سعدی گرفته تا شکوه کاشی‌ها و گلدسته‌های مساجد تاریخی که در دل خود رازهایی از روزگار سپری‌شده دارند. در میان این بناهای شکوهمند، مسجد مشیر همچون جواهری از دل تاریخ قاجاریه می‌درخشد. مسجدی که با کاشی‌های منقوش، مقرنس‌کاری‌های بی‌نظیر و محراب کاشی‌کاری‌شده‌اش همواره مبهوت‌کننده نگاه هر رهگذری بوده است.
این مسجد با معماری باشکوه خود، در دوره‌ای ساخته شد که هنر و مذهب در هم تنیده بودند و فضایی معنوی و هنری را برای مردم به ارمغان می‌آوردند. در میانه فضای آرام و چشم‌نواز مسجد، حوضی سنگی به طول ۲۵ و عرض ۱۰ متر قرار گرفته که روزگاری از آب خیرات پر می‌شده و خاطراتی از تجمع و عبادت مردمان آن زمان را زنده می‌کند.
گلدسته‌های کاشی‌کاری‌شده و شبستانی مزین به آیات قرآن در دل مسجد مشیر، گواهی بر ذوق و هنر معماران ایرانی است که با هر کاشی رنگین، پیامی از ایمان و هنر به یادگار گذاشته‌اند. اما این جواهر ارزشمند مانند بسیاری از میراث تاریخی، از گذر زمان در امان نمانده و نیازمند مرمت و بازسازی است.
اکنون، زمزمه‌های احیا و مرمت این بنای تاریخی به گوش می‌رسد؛ اقدامی که می‌تواند جان تازه‌ای به این اثر ارزشمند ببخشد و روایتگر تاریخ و هنر شیراز برای نسل‌های آینده باشد. تصمیم اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی فارس برای آغاز مرمت مسجد مشیر، نویدبخش حفظ هویت فرهنگی و بازگشت شکوه این مسجد تاریخی است. شیراز، با احیای این آثار کهن، بار دیگر در میان نقش و نگار خاطرات تاریخی‌اش خواهد درخشید.
مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان فارس، از آغاز عملیات مرمت این مسجد با اعتباری بالغ‌بر ۳۰ میلیارد ریال خبر داده است. این پروژه شامل استحکام‌بخشی دیوارهای طاق‌های آجری، تعویض سقف‌های پرواز بندی، عایق رطوبتی ضلع شرقی، تعمیر کف و مرمت ارسی‌ها و درهای چوبی بنا خواهد بود.
میراثی از دوره قاجار؛ شاهکاری با کاشی‌های منقوش
این مسجد به دلیل معماری فاخر و جزئیات ظریف کاشی‌کاری و مقرنس‌کاری‌های چشم‌نواز، یکی از آثار شاخص قاجاریه به شمار می‌رود.
مسجد مشیر به دستور حاجی میرزا ابوالحسن خان مشیرالملک در سال‌های ۱۲۶۵ تا ۱۲۷۴ هجری قمری بنا شد. این مسجد به دلیل معماری فاخر و جزئیات ظریف کاشی‌کاری و مقرنس‌کاری‌های چشم‌نواز، یکی از آثار شاخص قاجاریه به شمار می‌رود. گلدسته‌های کاشی‌کاری‌شده، شبستان‌های منقوش و محرابی کاشی‌کاری‌شده با آیات قرآن، جلوه‌ای خاص به این بنا بخشیده است.
حوض سنگی یکپارچه‌ای که در وسط مسجد قرار دارد، از دیگر ویژگی‌های منحصربه‌فرد این مسجد است که یادآور روزهایی است که مردم این مکان را نه تنها برای عبادت بلکه به عنوان فضایی معنوی و اجتماعی می‌شناختند.
از مسجد مشیر تا مسجد وکیل و نصیرالملک؛ مرمت مساجد تاریخی فارس
هم‌زمان با مرمت مسجد مشیر، پروژه‌های مشابهی برای بازسازی دیگر مساجد تاریخی شیراز نیز آغاز شده است. محمد ثابت اقلیدی از تخصیص ۳۰ میلیارد ریال برای مسجد وکیل، ۴۰ میلیارد ریال برای مسجد نصیرالملک و همین مقدار برای مسجد تاریخی عتیق خبر می‌دهد. این اقدامات در حالی انجام می‌شود که نیاز به حفظ و احیای میراث تاریخی شیراز بیش از هر زمان دیگری احساس می‌شود.
ضرورت مرمت؛ پاسداری از هویت تاریخی شیراز
مساجد تاریخی شیراز نمادهایی از هویت فرهنگی و تاریخی این شهر هستند. هر کدام از این مساجد داستانی از معماری، هنر و تاریخ مردمان این دیار را در دل خود جای داده‌اند. مرمت و بازسازی این آثار نه فقط به حفاظت از تاریخ شهر کمک می‌کند که بستری برای تقویت گردشگری فرهنگی در این استان خواهد بود.
با توجه به قدمت بنا و آسیب‌های ناشی از گذر زمان، ضرورت حفظ چنین میراث‌هایی بر کسی پوشیده نیست. در این میان، مسجد مشیر با کاشی‌های مقرنس و خطوط زیبای ثلث، نمادی از هنر و معماری فاخر دوره قاجاریه است که نیازمند توجه ویژه‌ای در عملیات مرمت و بهسازی است.
مسجد مشیر با کاشی‌های مقرنس و خطوط زیبای ثلث، نمادی از هنر و معماری فاخر دوره قاجاریه است که نیازمند توجه ویژه‌ای در عملیات مرمت و بهسازی است.
فرصتی برای احیای هویت فرهنگی
آغاز مرمت مسجد مشیر و دیگر بناهای تاریخی شیراز، فرصت مناسبی برای احیای هویت فرهنگی و تقویت گردشگری این شهر به شمار می‌رود. اگرچه اعتبارات تخصیص‌یافته گامی مثبت در این مسیر است، اما نیاز به حمایت و توجه مستمر از سوی مسئولان و مردم برای پاسداری از این میراث ارزشمند همچنان احساس می‌شود.
شیراز بار دیگر با درخشش این مساجد تاریخی به عنوان نگینی درخشان در قلب فرهنگ و تمدن ایران می‌درخشد و گردشگران داخلی و خارجی را با جلوه‌های بی‌نظیر خود شگفت‌زده می‌کند
شبستان
درباره نویسنده
نویسنده