آموزش مباحث معماری به کودکان در قالب «پنجره معماری و کودک»

نشست تخصصی معماری با محوریت مباحث کلی «پنجره معماری و کودکان» در موزه گرمابه علی‌قلی آقا برگزار شد.

رویکرد شورای تخصصی معماری برای آموزش کودکان

علی عطریان، رئیس شورای تخصصی معماری اظهار کرد: موزه گرمابه علی‌قلی آقا که یکی از مراکز اداره هنری سازمان فرهنگی، اجتماعی و ورزشی شهرداری اصفهان است که علاوه بر بعد کالبدی که رخود یک بعد فرهنگی نیز در نظر گرفته شده است که در قالب اآن به فعالیت‌های تخصصی بپردازد.

وی افزود:  بعد فرهنگی موزه، معماری آن است، در واقع موزه گرمابه علی‌قلی آقا در کنار فعالیت متداول خود به عنوان موزه به مباحث معماری نه از بعد مباحث ساختمان‌سازی بلکه  به مباحث معماری با رویکرد فرهنگی، هنری و هویتی می‌پردازد که فعالیت و سیاست‌گذاری آن در قالب شورای تخصصی معماری صورت می‌گیرد.

رئیس شورای تخصصی معماری تصریح کرد: این شورا که متشکل از صاحب نظران و استادان مرتبه اول در حوزه معماری است برای فعالیت در حوزه معماری در سال جاری و آینده ،  کلان پروژه‌هایی تعریف کرده است که ذیل هر کلان پروژه، پروژه‌هایی تعریف شده که این پروژه‌ها با عنوان «پنجره معماری» تعریف شده است.

وی ادامه داد: این پنجره‌های معماری شامل پنجره معماری با رسانه، پنجره معماری با گردشگری، پنجره معماری با کودک و پنجره معماری با تولید محتوا است، که تاکنون برای هر کدام از پنجره‌ها سیاست‌گذاری‌های راهبردی لازم در قالب برنامه اقدام و عمل، طراحی و برنامه‌ریزی شده است.

رویکرد فعالیت «پنجره معماری و کودک»

عطریان اضافه کرد: یکی از پنجره‌های مهم معماری که این شورا در سیاست‌گذاری و برنامه‌ریزی آن حساسیت و جدیت بیشتری دارد، «پنجره معماری و کودک» است و این حساسیت به دو عامل مهم برمی‌گردد، عامل اول به این خاطر است که اصفهان از دو سال گذشته به عضویت شهرهای دوست‌دار کودک در جهان درآمده است و می‌طلبد یکی از محورهای فعالیت این شهر در حوزه کودک مباحث معماری و هویتی باشد.

وی گفت: یکی دیگر از دلایل پرداختن به مباحث پنجره معماری و کودک به این خاطر است که حوزه فعالیت و آشنایی کودکان با مباحث معماری در کشور در جایگاه مطلوبی قرار ندارد و حتی می‌توان گفت سال‌ها است در نقطه شروع قرار داریم، هدف از پرداختن مباحث معماری به کودکان تربیت و سوق دادن آن‌ها به تحصیلات آکادمیک در حوزه معماری نیست بلکه هدف اصلی ارتباط کودکان و نوجوانان با فضای شهر و تقویت نگاه هنری و فرهنگی به سازه‌ها و ساختمان شهری است که در قالب معماری ساخته می‌شود.

رئیس اداره هنری سازمان فرهنگی، اجتماعی و ورزشی شهرداری اصفهان ادامه داد: در واقع به دنبال این هستیم کودکان و نوجوانان نسبت به فضای بصری شهری حساس باشند و در آینده به عنوان کارفرما و فرد متقاضی برای ساخت ساختمان، اصول یک معماری ایده‌آل که هماهنگی با بافت فرهنگی و تاریخی آن شهر است را رعایت کنند.

تعامل با نهادهای متولی کودک برای تدوین کتاب‌های آموزشی

وی اضافه کرد: یکی از سیاست‌های شورای تخصصی برای پنجره معماری و کودکان این است که مباحث اولیه و مهم معماری در قالب زبان گویا و قابل فهم به صورت کارگاه‌محور برای کودکان در قالب مدارس و دوره‌های تابستانه برگزار شود، ضمن اینکه در حال تعامل با نهادهای متولی حوزه کودک همچون کانون و پرورش فکری کودکان هستیم که این مباحث در قالب تهیه و تدوین کتاب‌های آموزشی به کودکان ارائه شود.

عطریان اظهار کرد: دلیل تاکید این شورا مبنی بر آشنایی کودکان با معماری این است که مباحث معماری همچون سایر مباحث فرهنگی و هنری باید از سنین کودکی به افراد آموزش داده شود تا شاهد اثربخشی و فرهنگ‌سازی مناسب برای نسل‌های آتی باشیم.

وی گفت: در کشورمان در حوزه کودک فعالیت‌های متعددی صورت گرفته است اما محور مهمی که همیشه در برنامه‌های فرهنگی و هنری مورد غفلت قرار گرفته است، تهیه و تدوین برنامه‌های ویژه نوجوانان است، نوجوانان در برنامه‌های فرهنگی و هنری همیشه مورد غفلت قرار گرفته است بر همین اساس یکی از محور فعالیت شورای تخصصی معماری، آموزش نوجوانان در حوزه معماری است.

غفلت از آموزش مباحث معماری به کودکان

فرشیده کاوه‌پیشه، کارشناسی ارشد معماری با اشاره به تجربه موفق برگزاری کارگاه‌های معماری برای کودکان، اظهار کرد: برخلاف تصور عموم افراد جامعه کودکان درک صحیحی از مباحث معماری ندارند، کودکان به راحتی مباحث معماری از جمله توجه به جزئیات و اشکال هندسی پیرامون خود را درک و حتی تمایل به فراگیری این مباحث دارند.

وی افزود: دوره‌های معماری برای کودکان امروزه در کشورهای توسعه یافته به عنوان یک رویکرد آموزشی مهم در مدارس و مهدکودک‌ها دنبال می‌شود و همین امر ورود به این مقوله باعث شده است که فرهنگ‌سازی صحیحی نسبت به اهمیت سیما و منظر شهری از دید معماری در این کشورها صورت گیرد.

این مدرس کارگاه‌های معماری برای کودکان تصریح کرد: کارگاه‌ها و مباحث آموزشی معماری برای کودکان تربیت نیروی معماری به آینده نیست بلکه تربیت شهروند مسئول نسبت به مباحث معماری است، اگر این مقوله به درستی شکل گیرد با کمترین چالش‌ها و ضعف‌ها در حوزه معماری مواجه هستیم.

وی تاکید کرد: متأسفانه تعداد کارگاه‌های معماری برای کودکان در کشور به تعداد انگشتان یک دست هم نمی‌رسد و همین امر باعث شده است که امروز در کشور شاهد معماری ناموزون، تخریب بافت‌های تاریخی و اهمیت ندادن به بناهای تاریخی باشیم که همه این معضلات با نهادینه کردن اهمیت معماری برای کودکان قابل پیشگیری است.

ایجاد درک از معماری خوب برای کودکان به مثابه یک مهارت زندگی

کاوه‌پیشه گفت: آنچه که قرار است در پنجره معماری و کودکان شورای تخصصی دنبال شود، تربیت نسل معمار برای آینده نیست بلکه ایجاد درک از معماری خوب برای کودکان به مثابه یک مهارت زندگی است.

کاوه‌پیشه خاطرنشان کرد: وقتی مباحث معماری را  به کودکان در کارگاه‌ها تدریس می‌کردم، باور کردنی نبود که اینچنین کودکان به این مباحث علاقه نشان داده و حتی نسبت به بناهای تاریخی و نوع معماری آن سوال و درک صحیحی داشته باشند به همین جهت باور دارم ارائه مباحث معماری به کودکان، سرمایه‌گذاری برای تقویت و حفظ میراث فرهنگی کشور است.

فقر آموزش مباحث معماری در کتاب‌های کودکان

عبدالسبحان راطبی، عضو شورای تخصصی معماری اظهار کرد: در کشورمان سن ورود افراد به مباحث معماری بسیار دیر است در صورتی‌که در بسیاری از کشورها مباحث معماری از همان دوران مدرسه به افراد آموزش داده می‌شود، هر اندازه بتوانیم این بازه سنی ورود افراد به حوزه معماری را در کشورمان کاهش دهیم، شاهد رشد و تعالی معماری در کشورمان خواهیم بود.

وی افزود: هر چند در سال‌های اخیر اقدامات خوبی در حوزه چاپ کتاب‌های آموزشی کودکان صورت گرفته است، اما متأسفانه در حوزه کتاب‌های آموزشی مباحث معماری به کودکان در کشور در فقر کامل به سر می‌بریم، به همین جهت می‌طلبد ورود جدی‌تری به این حوزه از کتاب صورت گیرد.

ایمنا