آثار معماری شگفت‌انگیزی که در جنگل «رشد» می‌کنند
در اعماق جنگل‌های شمال شرقی هند، در چشم انداز مرز هند و بنگلادش که یکی از مرطوب‌ترین مکان‌های روی زمین است، پل‌ها «ساخته» نمی‌شوند، بلکه «رشد» داده می‌شوند!
تپه‌ها و ارتفاعات مگالایا در شمال شرقی هند آب و هوایی مرطوب و گرم دارند و در آنها رودخانه‌ها و جویبارهای کوهستانی زیادی جریان دارد. در دامنه این تپه‌ها، گونه‌ای از درخت کائوچوی هندی با سیستم ریشه‌ای فوق‌العاده قوی رشد و نمو می‌کند.
این درخت، غیر از ریشه‌های اصلی، یک سری ریشه‌های ثانویه را از بالای تنۀ خود تولید می‌کند که می‌توانند به راحتی بر روی تخته‌سنگ‌های بزرگ در امتداد سواحل رودخانه یا حتی در وسط خود رودخانه‌ها رشد کنند و گسترده شوند. مردمان قبایل وارخاسیس و وارجاینیتا، دو قبیله نزدیک به هم در منطقۀ مگالایا، مدت‌ها پیش متوجه این درخت شدند و در ریشه‌های قدرتمند آن فرصتی برای عبور آسان از رودخانه‌های متعدد منطقه دیدند. با استفاده از این ریشه‌ها، آنها هر زمان و هر کجا که نیاز بود، به سادگی پل‌های خود را «رشد» می‌دادند.
برای اینکه ریشه‌های درخت کائوچو در جهت درست (مثلا روی رودخانه) رشد کنند، مردم مگالایا از چندین استراتژی مختلف استفاده کرده‌اند. گاهی اوقات ریشه‌های درختان به سادگی کشیده، گره خورده، پیچ داده و با دست هدایت می‌شوند تا با یکدیگر ادغام شوند و به مرور زمان ساختار معماری مورد نظر را تشکیل دهند.
این پل‌های ریشه‌ای همچنین با ایجاد داربست‌هایی از چوب و بامبو، و سپس هدایت ریشه‌های جوان به سمت این سازه‌های موقتی ساخته می‌شوند. در برخی نقاط، مانند اطراف روستای نونگریات، از تنه‌های درخت که از وسط بریده شده و توخالی شده‌اند، برای ایجاد سیستم‌های هدایت ریشه استفاده می‌شود. ریشه‌های نازک و لطیف درخت کائوچو که توسط تنه‌های درخت احاطه شده‌اند مستقیماً رشد می‌کنند و به سمت بیرون منحرف نمی‌شوند. تنه‌ها همچنین دارای این مزیت اضافه هستند که در هنگام پوسیدگی، مواد مغذی اضافی را برای ریشه‌ها فراهم می‌کنند.
به هر ترتیب وقتی ریشه‌ها به آن طرف رودخانه می‌رسند، دوباره در خاک ریشه می‌زنند و بعد از گذشت زمان کافی، یک پل مستحکم و زنده تولید می‌شود.
پل‌های ریشه‌ای تا زمانی که ارگانیسمی که بخشی از آن هستند سالم بماند می‌توانند رشد کنند، اگرچه ممکن است سال ها طول بکشد تا عملکرد مناسبی داشته باشند؛ این مدت زمان بستگی به شرایط محلی مانند سلامت درخت و نحوه عملکرد آن دارد. برخی از پل‌های ریشه‌ای قدیمی که روزانه توسط مردم روستاهای این منطقه استفاده می‌شوند، ممکن است بیش از ۵۰۰ سال قدمت داشته باشند.
پل‌های ریشه‌ای مگالایا اشکال و اندازه‌های بسیار متنوعی دارند. طول برخی از آنها ممکن است به بیش از ۵۰ متر هم برسد؛ با ارتفاعی بالغ بر ۲۰ متر از سطح رودخانه. بیشتر پل‌های ریشه‌ای زنده فقط یک دهانه دارند، با این حال چندین پل هم هستند که به صورت دو دهانه موازی یا به صورت دو پل روی هم چیده شده‌اند، مانند پل ریشه‌ای و دوطبقۀ «اومشیانگ».
سنت ایجاد پل‌های زنده جدید و حفظ پل‌های موجود، در بخش‌های بزرگی از مگالایا به تدریج در حال محو شدن بوده است. در بسیاری از روستاهای منطقه، پل‌های ریشه‌ای در حال حاضر کمی بیش از یک خاطره هستند. با این حال، از زمانی که آنها دوباره در حدود سال ۲۰۰۴ توجه مردم را به خود جلب کردند، حداقل در چند مکان، از تخریب آنها برای ساخت پل‌های فولادی جلوگیری شد. علاوه بر این، چند پل ریشه‌ای جدید در حال حاضر در دست ساخت هستند که ممکن است بعد از ده سال قابلیت استفاده پیدا کنند.
فرادید
درباره نویسنده
نویسنده