معماری منحصر به‌فرد تهران
خانه لولاگر
خانه که نه، شاید بهتر باشد کوچه «لولاگر» را به‌عنوان یکی از معماری‌های منحصر به‌فرد تهران معرفی کنیم؛ کوچه عجیب و غریبی که همه ساختمان‌های آن شبیه به هم و قرینه هستند و در فهرست آثار میراث فرهنگی ثبت شده است.
چگونگی شکل‌گیری خانه‌های این کوچه، داستان خیلی جالبی دارد؛ داستانی که به فعالیت دو برادر به نام‌های محمدباقر لولاگر و اکبر لولاگر در دهه ۲۰ برمی‌گردد! ماجرا از این قرار است که محمدباقر لولاگر، فردی بوده که در تهران و شهر‌های دیگر ساخت‌وساز می‌کرده. او در سال ۱۳۱۷ تصمیم می‌گیرد با برادرش اکبر که در برلین فرش‌فروشی داشت، شراکتی راه بیندازد؛ بنابراین زمین کوچه لولاگر در خیابان حافظ را می‌خرد و به کمک سرمایه برادرش مشغول ساخت خانه‌هایی در این کوچه می‌شود. جالب اینکه محمدباقر به رسم امانتداری هر بنایی که برای خودش در این کوچه می‌ساخته، به کمک استاد حسن بنا مشابه آن را در طرف دیگر کوچه برای برادرش می‌سازد و به این ترتیب کوچه قرینه پایتخت شکل می‌گیرد!
خانه حسین خداداد
خانه حسین خداداد که امروز به نام «موزه ساعت» یا «تماشاگه زمان» هم شناخته می‌شود، یکی دیگر از خانه‌های تاریخی و زیبای پایتخت است که در خیابان ولیعصر، خیابان زعفرانیه، نبش چهارراه برزین بغدادی واقع شده است. ماجرای ساخت این خانه زیبا از این قرار است که حسین خداداد، بازرگان، صنعتگر و کارآفرین ایرانی در دوران حکومت پهلوی، این ملک را در سال ۱۳۴۲ خریداری کرد و از آنجا که علاقه زیادی به هنر طراحی و گچبری ایرانی داشت، بهترین استادکاران زمان را برای هرچه زیباتر ساختن این خانه به‌کار گرفت. گچبری‌های این بنا حدودا ۱۲ سال طول کشید و درنهایت در سال ۱۳۵۶ به پایان رسید. خداداد حدودا یک سال در این خانه زندگی کرد و پس از پیروزی انقلاب و در پی سفر او به آمریکا، دارایی‌های او ازجمله همین ساختمان توسط بنیاد مستضعفان مصادره شد که امروز تبدیل به موزه ساعت تهران شده و بازدید از آن برای عموم مردم امکانپذیر است. این خانه منحصربه‌فرد که حدودا ۸۰ سال قدمت دارد، در سال ۱۳۸۲ به ثبت ملی رسیده است.
خانه مقدم
بی‌شک یکی از زیباترین خانه‌های تهران، خانه‌ای است که روزگاری به خاندان احتساب‌الملک تعلق داشته و این روز‌ها با عنوان «خانه و موزه مقدم» شناخته می‌شود. این عمارت بزرگ و مجلل در خیابان امام‌خمینی (ره)، بعد از خیابان شیخ‌هادی، خانه مسکونی محمدتقی خان احتساب‌الملک از صاحب‌منصبان مشهور دربار قاجار، رئیس احتسابیه تهران و وزیر مختار ایران در برن سوئیس بوده که بعد‌ها در اختیار فرزندش محسن مقدم، استاد باستان‌شناسی دانشگاه تهران قرار گرفت. استاد مقدم در کنار فعالیت‌های علمی‌اش، آثار و اشیای ارزشمند فراوانی مانند کاشی، قطعات سنگی تراشیده‌شده و… را جمع‌آوری کرده و آن‌ها را در جای جای خانه‌اش نصب می‌کرد. ضمن اینکه آثار دیگری مثل کلکسیون پارچه، چپق، وافور و قلیان، سفالینه، شیشه، تابلو نقاشی، مسکوکات، مهر‌ها و اسناد تاریخی و… را نیز در خانه پدری‌اش نگهداری می‌کرد. این خانه که به همت محسن مقدم خودبه‌خود تبدیل به موزه‌ای بی‌نظیر شده بود، در سال ۱۳۵۱ به دانشگاه تهران اهدا شد و امروز به‌عنوان خانه- موزه مقدم در اختیار شهروندان تهرانی قرار دارد.
منبع:همشهری
درباره نویسنده
نویسنده