قلعه‌ای با معماری حیرت‌آور در مراغه

نام آن در زبان فارسی به معنای قلعه سبز است و علت نام گذاری آن برگرفته از سنگ های طبیعی سبز مایل به آبی رنگ واقع در ضلع شمالی قلعه است. این قلعه احتمالا در دوره اورارتویی ساخته شده است.

گویجه قلعه در فاصله ۴۵ کیلومتری جنوب شرقی مراغه و در نزدیکی دهستان قوری چای قرار دارد و نمونه‌ای فوق‌العاده از حجاری سه هزار ساله هنرمندان ایران است. با معماری صخره‌ای، این قلعه که از جاهای دیدنی مراغه محسوب می‌شود، از نادرترین قلعه‌های کشور است و صخره‌های طبیعی، آن را به دژی قدرتمند تبدیل کرده‌اند. برخی از قسمت‌های گویجه قلعه شامل آب انبار، راه‌پله‌های دسترسی، سکوهای اقامت، دخمه و تالار اصلی می‌شود. در دوره‌های تاریخی مختلف بخش‌هایی به قلعه افزوده شده‌اند که از جمله آن‌ها می‌توان به گورستان سلجوقی در ضلع جنوب شرقی اشاره کرد. در سال ۱۳۸۲، گویجه قلعه با شماره ۱۰۴۷۱ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید.

قلعه‌ای با معماری حیرت‌آور در مراغه

ویژگی‌های قلعه

از ویژگی های منحصر بفرد این قلعه، مورد استفاده قرار گرفتن آن در دوران مختلف تاریخ به ویژه در دوره میانی اسلامی است که در این دوران ابنیه و متعلقاتی نیز به آن اضافه شده و گورستان مربوط به دوره سلجوقی واقع در ضلع جنوب شرقی قلعه از جمله ابنیه های اضافه شده بعد از احداث آن است.

قلعه‌ای با معماری حیرت‌آور در مراغه

معماری قلعه

این قلعه دارای طبقات مختلف به شکل سکو بوده که به صورت طبقات سنگی از صخره های خود قلعه، حجاری شده و ۳۰ پله ۳۰ سانتی متری آن نیز توسط حجاران آن زمان برای اتصال و دسترسی به طبقات فوقانی دارای شیب های تند، حجاری شده است.

زاویه تالار قلعه حالت قوسی مانند و سقف آن به صورت مسطح بوده و در گوشه ضلع شمالی آن یک روشنایی به ابعاد ۹۰ در ۷۰ سانتی متر ایجاد شده و احتمال می رود به عنوان نورگیر از آن استفاده می شد.

 
در آثار باقیمانده قسمت های مختلف قلعه، سوراخ هایی در ورودی اتاقک ها و محل های مختلف وجود دارد که به عنوان پاشنه در سمت بالای قرنیز کار شده در بیرون و درون ورودی دیده می شود

گویجه قلعه دارای سکوهایی در بیرون قلعه و مشرف به مناظر اطراف و چشم انداز طبیعی بوده و چشم هر بیننده ای را به خود جلب می کند.

این قلعه آب انبار بسیار زیبایی را در دل خود از صخره های حجاری شده جا داده و برای ذخیره آب مورد نیاز استفاده می شده و هم اکنون نیز در داخل آن آب ذخیره می شود.

این آب انبار از دو قسمت تشکیل شده که اولین محوطه آن به ابعاد ۱۰۰ در ۱۵۰ سانتی متر بوده و از یک ورودی دیگر ۷۰ در ۱۰۰ سانتی متری به صورت طاق مانند می توان به داخل آن وارد شد.

این آب انبار به صورت ماهرانه ای در دل صخره ای در ابعاد چهار در شش متر با سقف قوسی مانند حجاری شده و در ضلع شمالی تالار قلعه قرار گرفته است.

طاق نمای موجود در داخل آب انبار اهمیت و زیبایی آن را چند برابر کرده و به جرات می توان گفت یکی از زیبا ترین آب انبارهای آذربایحان شرقی محسوب می شود.

لازم به ذکر است که مراغه با حدود ۵۰۰ اثر تاریخی و تپه های باستانی جزو ۱۰ شهرستان تاریخی و فرهنگی کشور محسوب می شود و از این تعداد حدود ۳۰۰ اثر تاریخی این شهرستان در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است.

سلام نو

 

درباره نویسنده