سبک بروتالیست در معماری
بروتالیست سبکی از معماری است که در آن ساختمان‌ها با بتن بکر و بدون روکش و دیگر عناصر کاربردی و به عبارتی عریان و عاری از زینت اجرا می‌شوند. اصطلاح (بروتالیسم) در ۱۹۵۴ در فرانسه و انگلستان برای توصیف این شیوه بکار رفت.
اصطلاح بروتالیسم
معماران انگلیسی به نام‌های آلیسون و پیتر اسمیتسون برتی اولین بار این اصطلاح را در سال ۱۹۵۳ میلادی ابداع کردند، این اصطلاح ریشه در واژهٔ فرانسوی بتون بروت به معنای «سیمان خام» دارد، عبارتی که توسط لوکوربوزیه برای تشریح متد استفاده خاصش از سیمان استفاده می‌شد، متدی که توسط آن بسیاری از بناهای پس از جنگ جهانی دومش را ساخت. این اصطلاح پس از این که توسط رینر بنهام، منتقد معماری در عنوان کتابش: معماری بروتالیست نوین: اخلاقیات یا زیبایی‌شناسی؟ در سال ۱۹۶۶ میلادی به کار گرفته شد، رواج بسیاری پیدا کرد، مضمون کتاب توصیف برخی دیدگاه‌های معمارانه بود که اخیراً در اروپا رایج شده بود.
سبک معماری بروتالیست و سبک تئوریک معماری شهری به نام معماری بروتالیست نوین ممکن است به عنوان دو جنبش متفاوت شناخته شود، هرچند که این اصطلاحات اغلب به شکلی تبادل‌پذیر استفاده می‌شوند. معماری بروتالیست نوین اعضای انگلیسی گروه ۱۰، آلیسون و پیتر اسمیتسون، بیشتر به اصلاح نظری سی‌آی‌ای‌ام مربوط است (در معماری و شهرنشینی) تا به بتون بروت. رینر بنهام این تفاوت را در عنوان کتابش: معماری عریان نوین: اخلاقیات یا زیبایی شناسی؟ قاعده‌مند کرد مضمون کتاب توصیف برخی دیدگاه‌های معمارانه بود که اخیراً در اروپا رایج شده بود.
خصوصیات معماری بروتالیسم
در این سبک، بتن نمادی بارز دارد، و در اغلب ساختمان های این سبک، بتن به صورت نمایان ظاهر شده است. گاهی حتی اثر بافت قالب های چوبی، که در بتن می ماند را همانگونه رها می کنند تا بدین گونه، عوامل شکل دهنده نیز تاثیر خود را بر نما بگذارند. علاوه بر نمایش بتن در سبک بروتال ، اجسام و سازه ساختمان، خصوصا تیرها و ستون ها به صورت اغراق آمیز همانند یک قلعه مدرن نمایش داده می‌شوند.
ریشه اصلی پیدایش فلسفه و سبک معماری بروتالیسم را می‌توان در حوادث پس از جنگ جهانی دوم جستجو کرد؛ چراکه به سبب سال‌ها جنگ تمام عیار، اقتصاد اروپا به کلی فلج شده بود و امکان استفاده از مصالح معمول ناممکن می‌نمود. بنابرین تمامی معماران به دنبال مصالحی ارزان برای جایگزینی با فلز بودند که در نهایت جستجوهایشان به بتن ختم شد.
فلسفه بروتالیسم پیدایش خود را مدیون بتن و استفاده از آن در سطوح گسترده است. لیکن در این سبک هیچ محدودیتی برای استفاده از متریال‌هایی نظیر چوب، آجر، شیشه، فولاد و سنگ‌های تراش نخورده به شکل خام آنها نیز وجود ندارد. البته سبک معماری بروتالیسم با ویژگی‌های همچون طراحی چهارگوشه و قالب‌بندی نمایان نیز شناخته می‌شود. با این حال مهم‌ترین نکته در سبک معماری بروتالیسم در تفاوت آن با سایر سبک‌های معمول نهفته است؛ چراکه تمامی سبک‌های رایج دیگری نظیر سبک معماری دیکانستراکشن و یا سبک معماری فولدینگ به واسطه حجم خاص خود اهمیت پیدا می‌کنند. در حالیکه سبک معماری بروتالیسم، مبتنی بر مصالح به کار رفته در آن است.
معماری بروتالیسم در ایران قدمتی به اندازه انواع اروپایی آن دارد و طراحی سردر دانشگاه تهران توسط هوشنگ سیحون در دوران محمدرضا شاه پهلوی را می‌توان نخستین نمونه از کاربرد سبک معماری بروتالیسم در ایران دانست. به دنبال آن، سبک معماری بروتالیسم، این بار در ساخت دانشگاه بین‌الملی شیراز به کار گرفته شد. این دانشگاه که طراحی آن به عهده “مینورو یاماساکی” بود از جمله آثار شاخص معماری بروتالیسم در ایران به شمار می‌رود.
درباره نویسنده
نویسنده