خانه عباسیان کجاست؟

 مجموعه تاریخی عباسیان همزمان با دوره قاجار توسط محمد ابراهیم تاجر کاشی (پدربزرگ سید محمد علوی بروجرودی) که از تاجران معروف چینی و بلور در کاشان بود ساخته شد. متأسفانه هیچ اطلاعاتی از معمار این مجموعه در دسترس نیست اما شواهد نشان دهنده آن است که ساخت این بنا ۲۰ سال به طول انجامیده‌است. این مجموعه وسعتی بالغ بر ۵۰۰۰ متر مربع و زیربنایی در حدود ۷۰۰۰ متر مربع دارد و دارای ۵ طبقه و ۵ حیاط می‌باشد. سبک معماری این خانه، “گودال باغچه” است. در این سبک از معماری، بنا پایین تر از سطح کوچه ساخته شده تا بر استحکام، خاصیت عایقی خاک و مصالح و دسترسی به اب قنات را افزایش دهد.

چند ویژگی مهم در خانه عباسیان

تنوع و تعدد فضاهای خانه عباسیان قابل‌مقایسه با هیچ خانه دیگری نیست و حتی کیفیت این فضاها تاحدودی با سایر خانه‌ها تفاوت دارد. یکی از جلوه‌های زیبای معماری این بنا، کانال‌های ورودی آب قنات به خانه است که از میان پایه‌های خشتی حیاط عبور می‌کنند و برای اینکه در برابر تخریب مقاوم باشند، از ملات ساروج ساخته شده‌اند. وجود حوض، درخت و سطوح گیاه‌کاری در حیاط‌های خانه عباسیان نیز از مهم‌ترین عوامل ایجاد رطوبت در خانه به شمار می‌روند. علاوه بر این، اتاق‌هایی که در اطراف حیاط‌ها ساخته شده‌اند، در برابر باد و طوفان شن و بادهای سرد زمستانی مناطق کویری مقاوم هستند.

با همه این اوصاف، از ویژگی‌های اصلی معماری خانه عباسیان می‌توان به گودال باغچه، قرینه‌سازی، تنوع فصلی، معماری نقاب دار و معماری درون گرا اشاره کرد که در ادامه توضیح مختصری راجع به آن‌ها خواهیم داد. تنوع فصلی: برای این عمارت قسمت‌های تابستان‌نشین و زمستان‌نشین در نظر گرفته شده است و به این ترتیب، متناسب با وضعیت آب‌وهوایی هر فصل، از قسمت‌های خاصی از مجموعه استفاده می‌شد. قرینه سازی: قرینه‌بودن این بنا نیز در نوع خود جذاب است؛ در واقع اگر خطی فرضی در وسط هر ضلع این خانه کشیده شود، دو طرف آن ضلع کاملا قرینه هستند.

معماری نقاب‌دار: هنگام ورود به خانه عباسیان می‌بینید که مسائل مذهبی در معماری این خانه رعایت شده است و علاوه بر دو بخش اندرونی و بیرونی، وجود اتاق‌های متعدد و تودرتو، دیوار حجاب در دور پشت بام برای اینکه همسایه به داخل بنا دیدی نداشته باشد، تفکیک محل سکونت خانم‌ها و آقایان در اتاق‌ها همگی گواهی بر این موضوع هستند. این ریزبینی حتی از همان بدو ورود به خانه لحاظ شده است و با تعبیه کوبه‌هایی با صدای متفاوت برای در ورودی، جنسیت افراد برای اهالی خانه مشخص می‌شد. علت این موضوع هم برمی‌گردد به اینکه کاشان از گذشته به دارالمومنین مشهور بوده و اساسا معماری عصر قاجار یک معماری مذهبی بوده است.

معماری درونگرا: بناهای قدیمی از جمله خانه عباسیان، از ظاهری ساده با تزیینات بسیار کم برخوردار هستند؛ اما وقتی قدم به داخل آن‌ها می‌گذارید، بسیار باشکوه و زیبا به نظر می‌رسند. گودال باغچه: خانه عباسیان پایین‌تر از سطح کوچه قرار دارد که به این سبک معماری «گودال باغچه» می‌گویند. کاربرد چنین روشی این بود که دسترسی عمارت به قنات راحت‌تر صورت بگیرد و آب فشار لازم را داشته باشد. علاوه بر این، می‌توانستند از خاک گودبرداری برای تهیه آجر استفاده و با این کار در هزینه‌ها صرفه‌جویی کنند. به‌خاطر همگونی جنس مصالح با خاک زمین‌های مجاور ساختمان، این روش موجب استحکام بیشتر ساختمان نیز می‌شد. عایق‌شدن ساختمان در برابر سرما و گرما نیز از دیگر مزیت‌های این روش محسوب می‌شود.

محل دقیق قرارگیری خانه عباسیان در کاشان

خانه عباسیان در شهر کاشان قرار دارد و می‌توانید آن را در خیابان علوی، کوی سلطان امیراحمد پیدا کنید. با توجه به همه‌گیری کرونا و احتمال تعطیلی این جاذبه دیدنی، حتما پیش از رفتن، از بازبودن آن اطمینان حاصل کنید. تلفن خانه عباسیان کاشان: ۰۳۱۵۵۲۴۵۷۶۴ آدرس خانه عباسیان کاشان: استان اصفهان، کاشان، خیابان علوی، کوی سلطان امیراحمد

خانه عباسیان کاشان برخلاف ورودی غیرتجملاتی و ساده‌اش، در فضای داخلی با اوج هنر و معماری، هر بیننده‌ای را شگفت‌زده می‌کند. این خانه مطابق با اقلیم گرم و خشک منطقه، به‌صورت درون‌گرا ساخته شده و مساحت آن نیز به‌حدی زیاد است که حتی شاید هنگام گشت‌وگذار، راهتان را گم کنید. علاوه بر این، توجه ویژه‌ای به جزییات کاربردی فضاها شده؛ به‌طوری که حتی فضایی مستقل برای آویزان‌کردن گوشت در نظر گرفته شده تا دست گربه به آن نرسد.

خانه عباسیان در سال ۱۳۷۷ در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسید و در حال حاضر تحت پوشش سازمان رفاهی تفریحی شهرداری کاشان است و بخشی از آن به بنیاد سهراب سپهری تعلق دارد. این خانه به‌لطف وجود یک رستوران سنتی می‌تواند لحظه‌های خوشی را برای شما به ارمغان آورد. علاوه بر این، امکانات دیگری نظیر کافی‌شاپ، فروشگاه عرضه سوغات کاشان، بستنی‌سرا و شربت‌سرا، پارچه‌بافی و قالی‌بافی و سرویس بهداشتی نیز در این مجموعه وجود دارد.

جلوه‌هایی از معماری اصیل ایرانی – اسلامی در طرح‌های بدیع و نقش‌های خیال‌انگیز گچبری و انواع تزئینات خود را به نمایش گذاشته‌اند و این زیبایی به حدی چشم‌نواز است که که طبق نظر کارشناسان این مجموعه را به عنوان نامزد دریافت جایزه زیباترین بنای مسکونی ایرانی – اسلامی در نظر گرفته‌اند. این خانه تاریخی منحصر به فرد با همه چشم‌اندازهای زیبایش تا کنون محل ساخت چندین مجموعه تلویزیونی و فیلم سینمایی مانند سریال‌های مسافر ری (زندگی شاه عبدالعظیم)، ملاصدرا، خانه‌ای در تاریکی (ماه تابان) و جابر بن حیان بوده‌است.

سلام نو