خانه تاریخی جاجرمی، بنایی ماندگار در دل شهر بجنورد
بجنورد یکی از شهرهای خراسان شمالی است که جاذبه‌های گردشگری بسیاری را در خود جای‌داده است. این شهر در شمال شرقی ایران، مرکز استان خراسان شمالی واقع شده و پوشیده از فلات‌های مرتفع و مناطق کوهستانی است. حسینیه، یکی از مکان‌های مذهبی و عمومی است که بیشتر در آن، مراسم عزاداری و تعزیه امام حسین (ع) و شهدای کربلا در ماه محرم برپا می‌شود.
اکثر حسینیه‌ها دارای معماری ساده‌ای بوده و فضایی سرپوشیده برای اجتماع مردم به شمار می‌روند. حسینیه‌ها بر عکس مساجد معمولاً بناهایی هستند که به‌صورت منفرد ساخته می‌شوند؛ اما گاهی در نقاط مختلف ایران به حسینیه‌هایی برمی‌خوریم که در یک مجموعه مانند باغ، مسجد، ایوان، حمام و بازارچه نیز احداث می‌شوند.
این بنا از جهت تاریخی و مذهبی جایگاه بالایی داشته و دارای معماری سنتی بی‌نظیری است و یکی از تماشایی‌ترین جاذبه‌های دیدنی بجنورد به شمار می‌رود.
تاریخچه حسینیه جاجرمی
حسینیه جاجرمی از بناهای تاریخی اواخر دوره قاجار در شهر بجنورد است که به استناد کتیبه موجود در سال ۱۳۲۵ هجری قمری، بانی ساخت این بنا استاد غلامرضا بنا یزدی بوده است. مالک این حسینیه در ابتدا در آن زندگی می‌کرده و بعدها وقف حسینیه شده است. اکنون این حسینیه به مرکز آفرینش هنرهای سنتی و صنایع‌دستی تبدیل شده است. این بنای تاریخی در ۱۷ مردادماه سال ۱۳۸۳ با شماره سند ۱۱۰۵۱ در فهرست آثار ملی ایران ثبت شده است.
معماری حسینیه جاجرمی
مجموعه تاریخی جاجرمی ۶۰۰ مترمربع مساحت داشته و دارای پلان مربعی‌شکل است که یک نمونه معماری سنتی از نوع حیاط مرکزی محسوب می‌شود و در آن تمام درب و پنجره‌ها رو به حیاط باز می‌شوند. بنا در ضلع شرقی و غربی در دوطبقه ساخته شده است و ورودی آن از طریق یک هشتی به حیاط مرکزی متصل شده که با دو رشته پلکان در گوشه‌های شمال شرقی جنوب غربی به اتاق‌های طبقه فوقانی راه پیدا می‌کند. ۱۰ عدد پله با عرض ۳۰ سانتی‌متر و ارتفاع ۲۰ سانتی‌متر و طول ۱۳۰ سانتی‌متر در این ساختمان وجود دارد که در ضلع شرقی و غربی بنا پله‌ها به طور قرینه قرار گرفته‌اند.
به‌طورکلی سه نوع طاق هلالی ساده، کلی و قوس تیزه دار در ساختمان مورداستفاده قرار گرفته است. در طبقه اول سه اتاق وجود دارد که در همه این اتاق‌ها از طاق‌نما استفاده شده است. این اتاق‌ها توسط درهایی به همراه پیدا می‌کنند. در اتاق وسطی طبقه اول لوح سنگی ای قرار دارد که وقف‌نامه روی آن نوشته شده است. طبقه همکف این بنا قدیمی‌تر از طبقه بالا بوده و به نظر می‌رسد که کاربری مسکونی داشته است. بخش‌های مختلف این بنا با آرایه‌های معماری از قبیل آجرکاری، گچ‌بری، مقرنس‌کاری و کتیبه‌هایی تزئین شده است. از جذابیت‌های دیگر این بنا ورودی‌های به سمت طبقه اول است که در آن‌ها مقرنس‌کاری‌های جذابی به‌کاررفته است.
درباره نویسنده
نویسنده