خانهای از جنس «طاق کسری» در کرج که برندۀ جایزه جهانی معماری شد
پروژۀ معماری «ایوان دهکده» که در سال ۱۴۰۲ به فینال «جایزه معمار» راه پیدا کرده بود، امسال در فهرست برندگان چهل و هشتمین دوره جایزه جهانی معماری (WA Awards) قرار گرفت. هدف این پروژه برقراری پیوندی میان معماری مدرن و قدیمیترین عناصر معماری ایرانی بوده است.
ایوان، یکی از اصیلترین عناصر معماری ایرانی، همیشه فضایی برای ارتباط میان درون و بیرون بوده است. در این پروژه، ایوان نه تنها احیا شده، بلکه معنایی تازه پیدا کرده است؛ جایی که تاریخ و مدرنیته دست در دست هم، فضایی متفاوت را خلق کردهاند.
این طراحی بر روی ویلایی قدیمی اجرا شده است که حدود ۵۰ سال از ساخت آن میگذشت؛ ویلایی با سقفهای کوتاه، دیوارهای ضخیم و پنجرههای کوچک که فضای آن بسته و گرفته به نظر میرسید. با این حال، قلب این خانه، یعنی اتاق نشیمن، بهترین مکان برای ایجاد تغییری اساسی بود. معماران تصمیم گرفتند سقف این بخش را بلند کنند و با ساخت یک طاق بزرگ ۷ متری که رو به حیاط قرار دارد، ایوانی جذاب بسازند. این ایوان حالا مکانی منحصربهفرد برای نشستن و تماشا است.
در داخل حیاط نیز یک طاق دیگر ساخته شد تا تقارنی زیبا با ایوان خانه ایجاد کند. بین این دو طاق، استخری کوچک قرار گرفته که حس طراوت و احساس پیوند با طبیعت را تقویت میکند. اینجا، ایوان از حالت سنتی خود فراتر رفته و به چیزی میان یک آلاچیق مدرن و یک کهنالگوی قدیمی ایرانی تبدیل شده است؛ همان الگویی که در بناهایی باستانی مثل طاق کسری نیز میتوانیم مشابه آن را ببینیم.
اما خلاقیت این طراحی فقط به اینجا ختم نمیشود. معماران عنصری از بازی و نشاط را هم به این فضا اضافه کردند: یک تاب! تابی ساده که هم یادآور شادیهای کودکی است و هم حس زندگی و پویایی را به حیاط میآورد.
در طراحی این فضا، به گذشته اشاره شده اما نه به شکلی مستقیم. آجرهایی که با دقت کنار هم چیده شدهاند و نورهایی که از بینشان میتابد، حس آرامش و زیبایی خاصی ایجاد کردهاند. اینجا فضایی است که هم گذشته را در دل خود حفظ کرده و هم نیازهای امروز را پاسخ میدهد.
درباره نویسنده
نویسنده