تقابل شهرسازی نوین و بحران‌زا با میراث تاریخی و معماری گذشته

مدیرکل دفتر ثبت آثار و حفظ و احیای میراث معنوی و طبیعی روش‌های مورد اتکا در معماری نوین را موجب ایجاد بحران‌های اجتماعی دانست و گفت: باید با استناد به میراث تاریخی و معماری گذشته راهکارهایی برای تطابق معماری نوین با ارزش‌های روحی انسانی پیدا کنیم.

مصطفی پورعلی دریک گفت‌وگوی رادیویی ضمن ارائه توضیحاتی در خصوص معماری و شهرسازی به عنوان یکی از دسته‌های مهم زیرمجموعه مقوله میراث فرهنگی بر لزوم توجه به معماری مبتنی بر تجلی ارزش‌های انسانی تأکید و خواستار استخراج راهکارهایی در این زمینه با مطالعه و کسب تجربه از معماری تاریخی و سنتی شد.

وی با بیان اینکه میراث معماری و شهرسازی به عنوان یکی از شقوق میراث فرهنگی تقریباً از قرن گذشته وارد ادبیات تخصصی مدیریت در شهرها و روستاها شده است، گفت: بدون تردید یکی از مهم‌ترین دسته‌بندی‌های در زمینه میراث‌ فرهنگی، میراث معماری و شهرسازی است.

مدیرکل دفتر ثبت آثار و حفظ و احیای میراث معنوی و طبیعی ادامه داد: پیشتر و سابق بر این صرفاً حوزه‌های باستان‌شناسی به عنوان یکی از انواع سطوح و دسته‌های میراث‌ فرهنگی شناخته می‌شد، اما به‌تدریج و با تسریع در رشد تحولات شهرسازی‌های مدرن و سرعت تغییرات و تحولات شهری به اتکا پیشرفت فناوری‌های روز، امروز دیگر به اذعان همگان معماری و شهرسازی نیز یکی از انواع سطوح مهم مبحث میراث‌ فرهنگی شده است.

لزوم توجه به معماری با ارزش و با هویت

مطابق با گفته‌های این مقام مسئول، با توجه‌ به اینکه آثار شکوهمند و با ارزش معماری به جای مانده از دوران گذشته در معرض خطر زوال و نابودی قرار داشت و از سوی دیگر معمولاً ایده و روش معماری مدرن نیز در تناقض با برخی از شیوه های معماری سنتی و تاریخی بود، بر همین اساس و در اولین اجلاس جهانی معماران مدرن که در ابتدای قرن بیستم برگزار شد این موضوع مورد تأکید و توجه واقع شد که باید سازوکاری جدید برای حفاظت از معماری تاریخی طرح‌ریزی شود.

پورعلی همچنین بیان کرد: نهادهایی مانند یونسکو و کنوانسیون‌های مختلف همواره تأکید داشته‌اند که روش‌ها واصول مورد اتکا در معماری نوین بحران‌های اجتماعی مختلفی را به وجود خواهد آورد؛ لذا ضروری است به جهت جلوگیری از وقوع این بحران‌ها و مقابله با آن باید معماری با ارزش و هویت‌ساز که مبتنی بر تجلی و تبلور ارزش‌های بشری در تمامی عرصه‌ها است، مورد توجه قرار گیرد.

وی در ادامه صحبت‌های خود اظهار کرد: باید اعتراف کنیم که در حال حاضر از نظر مقوله معماری و شهرسازی مبتنی بر ارزش‌های انسانی به هیچ عنوان شرایط مطلوب و قابل پذیرشی نداریم و باید به دنبال این باشیم که با اتکا و استناد به میراث تاریخی و معماری گذشته راهکارهایی برای تطابق معماری نوین با ارزش‌های روحی انسانی پیدا کنیم .

مدیرکل دفتر ثبت آثار و حفظ و احیای میراث معنوی و طبیعی در انتها با بیان این مطلب که از زمان آغاز اجرای اصلاحات ارزی در دهه ۴۰ شمسی نوع برخورد و مواجهه ما با معماری گذشته نیز دستخوش تغییر و تحول شد، خاطرنشان کرد: وقتی ما بدون برنامه‌ریزی دقیق به یک‌باره در مقیاس بسیار وسیع شرایطی را فراهم می‌کنیم که تخریب‌ها و انجام نوسازی و انبوه‌سازی زیاد شود، در پرتو آن موجب می‌شود تا از محل فروش زمین و این ساخت و سازهای بی‌رویه سودهایی کلان نصیب عده‌ای خاص شود و به نوعی به دست خودمان زمینه‌ساز بروز فساد در زمینه ساخت‌وساز شده‌ایم.

تسنیم

درباره نویسنده