تبیین مفاهیم معماری پایدار و پایا

توسعه پایدار بعنوان مهم ترین جریان در عصر حاضر و از نیمه دوم قرن بیستم در تلاش برای رفع مشکلات و معضلات پیش روی گسترش محیطی و کمبود انرژی و افزایش آلایندگی های زیست محیطی و در جهت حفظ منابع و انرژی ها مطرح گردید.

اما در کمال تاسف پایداری در حوزه معماری طبق مراتب و اصول اولیه تعیین شده اتفاق نیافتاد؛ معماری پایدار فرایندی پویا و همه جانبه بوده و پرداختن به واژۀ پایداری محیطی و گسترۀ پایداری، در برگیرنده حوزه هایی نظیر: اجتماع، فرهنگ، اقتصاد و غیره، نیز خواهد بود، که الزامات و توجهات بیشتر و همگانی تری را طلب می کند. معماری سنتی ایران با ویژگی های منحصر به فرد خود، علاوه بر هویت و اصالت و فرهنگ نهفته در خود، مراتب زیبائی شناختی و طبیعت محوری را نیز دارا می باشد، که در طول تاریخ و گذر زمان استمرار یافته و تکامل یافته است. بهره مندی از الگوهای معماری ایرانی و ضرورت بازبینی مفهوم معماری پایدار راه گشای توسعه پایدار و معماری پایا خواهد بود.

هر ساختمان باید به گونه‌ای طراحی شود که استفاده از منابع جدید را به حداقل برساند و در پایان عمر مفید خود، منبعی برای ایجاد سازه‌های دیگر بوجود بیاورد. گر چه جهت گیری این اصل، همچون سایر اصول اشاره شده به سوی ساختمانهای جدید است، ولی باید یادآور شد که اغلب منابع موجود در جهان در محیط مصنوع فعلی بکارگرفته شده‌اند و ترمیم و ارتقاء وضعیت ساختمانهای فعلی برای کاهش اثرات زیست‌محیطی امری است که از اهمیتی برابر با خلق سازه‌های جدید برخوردار است.

این نکته را نیز باید مورد توجه قرار داد که تعداد منابع کافی برای خلق محیط‌های مصنوع در جهان وجود ندارند که بتوان برای بازسازی هر نسل از ساختمان‌ها، مقداری جدید از آنها را مورد استفاده قرار داد. این استفاده مجدد می‌تواند در مسیر استفاده از مصالح بازیافت شده یا فضاهای بازیافت شده شکل بگیرد، بازیافت ساختمان‌ها و عناصر درون آنها بخشی از تاریخ معماری است.

چالش معماری پایدار در ارتباط با یک راه حل جامع برای ملاحظات محیطی و در عین حال برای بدست آوردن سطح کیفیت زندگی و ارزش‌های فرهنگی، اقتصادی، اجتماعی و آسایشی می‌باشد. فلامکی از توسعه پایدار به صورت انگیزه‌ای بزرگ برای در سال‌های پایانی سده»: نو اندیشی‌های معماری یاد می‌کند بیستم، معماری اکوسیستمی، معماری ای که چگونگی‌های شکل و ارتباطاتی و شالوده‌ای چرخه‌های زندگی یا اکوسیستم‌ها را نقطه آغازین پژوهش و مکان و نقطه پایانی طراحی می‌گیرد.

پیشنهادات و راه کار :
عواملی از قبیل کاهش منابع فسیلی و خطراتی چون گرم شدن زمین، افزایش جمعیت، کاهش منابع آب آشامیدنی، کاهش منابع محیطی، آلودگی محیط زیست و… حال و آینده کره زمین را به مخاطره انداخته است. دراین راستا طراحی صحیح ساختمان‌ها و کالبد شهرها می‌تواند یکی از تاثیرگذارترین ارکان‌ها در ساخت جهانی مبری از این تهدیدها در آینده باشد.

با به کار بردن اصول معماری پایدار و توسعۀ شهرهای پایدار می‌توانیم علاوه بر ایجاد یک فضای راحت و با آسایش برای زندگی از تهدیدهای پیش رو جلوگیری نماییم. ایجاد شهرهای پایدار نه تنها می‌تواند حصول به خطرات آینده را کم رنگ کند، بلکه توانایی بهبود امنیت اقتصادی و اجتماعی جوامع را دارد.

هنگامه حاجی مقصود

ایرسا

درباره نویسنده