بلاتکلیفی شاهکار‌های معماری دوره سلجوقی در مراغه

گنبد کبود و برج مدور مراغه به عنوان شاهکار‌های معاری دوره سلجوقی با گذشت سال‌ها همچنان بلاتکلیف هستند.

 آزاد سازی حریم این ۲ اثر تاریخی ۸۵۰ ساله از اواسط دهه ۸۰ آغاز ما نیمه تمام و بلاتکلیف رها شده است.

آزاد سازی حریم گنبد کبود و برج مدور توسط شرکت عمران بهسازی آغاز شده، اما به علت اختلاف در نقشه‌ها و نوع ساخت و ساز در حریم سال متوقف است.

طرح مرمت پوشش سقف گنبد کبود نیز برای استحکام بخشی سقف از سال ۹۵ آغاز شده، اما چندین سال متوقف مانده است.
آنچه بر روی سقف این اثر تاریخی اجرا و نیمه تمام رها شده از نظر شکل و سازه و وزن با بنای گنبد کبود همخوانی ندارد.

در این مدت برای این اثر تاریخی دوبار پوشش اجرا شده که یکی از آن‌ها زیبایی منظری گنبد را برهم زده است.
در چند قدمی این اثر تاریخی نیز برج استوانه‌ای مدور مراغه حال خوشی ندارد و به شدت نیازمند مرمت است.

باران و برف لای آجر‌های برخی قسمت‌های این بنای استوانه‌ای را خالی کرده علاوه بر به هم زدن زیبایی بنا سرعت تخریب آن را بیشتر کرده است.
گنبد ۱۰ ظلعی کبود، به لحاظ سبک معماری و تزئینات تلفیق آجر با کاشی فیروزه‌ای از بی نظیر‌ترین بنا‌های دوره سلجوقی در ایران است.

در این بنا نقش مبارک و اسم اعظم «الله» در طرح‌های مختلف به صورت استامپی لای تزئینات آجری به شکل هنرمندانه ای در بنا اجرا و زیبایی آن را دوچندان کرده است.

شیوه تزئین استامپی بنا‌های تاریخی پس از سبک معماری آذری دردوره سلجوقی از این بنا شروع شده است.
اجرای کتیبه‌هایی از آیات قرآن مجید به صورت نواری بر بالای طاقنما‌ها، زیبایی خاصی به نمای این بنا بخشیده است.

نمای خارجی گنبد کبود با کاشی فیروزه‌ای و آجر به صورت گره چینی تزئین و تزئینات این چنین در ایران تنها در این بنا به کار رفته است.
این بنای تاریخی ارزشمند در سال ۵۹۳ هجری قمری و در زمان حکومت سلجوقیان در مراغه بنا شده است.

رئیس میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری مراغه گفت: علت توقف اجرای طرح محوطه سازی این ۲ گنبد اختلاف اداره میراث فرهنگی با شرکت عمران بهسازی مراغه برسر نوع و ارتفاع سازه بوده است.

یعقوب طالبی افزود: طرح و نقشه جدیدی که به تازگی توسط شرکت عمران بهسازی تهیه و در اختیار میراث فرهنگی قرار گرفته مورد قبول است.

وی اضافه کرد: با تایید نقشه توسط کارشناسان فنی سازمان میراث فرهنگی کشور به زودی محوطه سازی و ساماندهی محوطه این دو گنبد تاریخی آغاز می‌شود.

طالبی در خصوص پوشش سقف گنبد کبود نیز گفت: استحکام بخشی و ایزوله کردن پوشش سقف این اثر اجرا شده و مشکلی ندارد.
به گفته رئیس میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری مراغه، ادامه طرح مرمت این ۲ گنبد در صورت تامین اعتبار ادامه خواهد داشت.

فرماندار شهرستان ویژه مراغه نیز گفت: گنبد‌های تاریخی کبود و مدور با قدمت و ارزش که دارند در وضع نامناسب نگهداری می‌شود.
داوود اسدیان از مدیران میراث فرهنگی استان و شهرستان خواست به ساماندهی محوطه، ایجاد امکانات رفاهی و گردشگری اقدام کنند.
وی اضافه کرد: با ارزش و قدمتی که این ۲ گنبد تاریخی دارند وضعیت موجود قابل قبول نیست.

فرماندار شهرستان مراغه گفت: با آثار موجود در مراغه این شهرستان قطب گردشگری در استان و کشور است.
اسدیان بازگشایی درب‌های گنبد‌های تاریخی کبود و مدور مراغه را برای استفاده گردشگران از این ۲ اثر تاریخی خواستار شد.

صداوسیما

درباره نویسنده