باقیمانده معماری قاجاری در این منطقه از پایتخت ببینید
تهران همینجا بود؛ قریه ای کوچک کنار ری بزرگ که بازاری محلی داشت و بیشتر محل عبور کاروانها بود. برای همین هم هر چه از دیدنیها و جاذبههای تاریخی این منطقه بگوییم، کم گفتهایم.
منطقهای پر از موزه، کاخ، عمارت تاریخی، مسجد و زیارتگاههای متعدد، بازارهای مهم و بزرگ و کلی چیزهای دیگر که باعث جذابیت بیشتر منطقه شده است. منطقه ۱۲، یکی از مهمترین بخشهای تهران قدیم است، جایی که این شهر در آن بالید و رشد کرد. این منطقه با داشتن محلات قدیمی به عنوان میراثدار پیشینه تهران قدیم محسوب میشود و با وجود بازار تهران، قلب اقتصادی کشور نام گرفته است.
با این که بیشتر منطقه را واحدهای تجاری پر کردهاند، ولی هنوز بافت قدیمی آن حفظ شده و صفا و صمیمت محلات آن، تهران قدیم را در ذهنها تصویر میکند. به خصوص که پیادهراهسازی بعضی خیابانهای تاریخی و وجود قطارهای چرخ لاستیکی و درشکهها برای جابهجایی مردم، این حس را که انگار به دل طهران سفر کردهاید، دوچندان میکند.
در قلب تهران
منطقه ۱۲ از شمال به خیابان انقلاب، از شرق به خیابان ۱۷ شهریور، از جنوب به خیابان شوش و از غرب به خیابان وحدت اسلامی منتهی میشود. ایستگاههای متروی دروازه دولت، سعدی، اکباتان، بهارستان، امامخمینی(ره)، خیام، پانزده خرداد، شوش و مولوی در این منطقه قرار دارند. پایانههای اتوبوسرانی امام خمینی(ره) و فیاض بخش هم دو تا از پایانههای مهم اتوبوسرانی منطقه هستند.
فرزندان امام(ع)
امامزاده سیداسماعیل(ع) : تاریخ احداث ساختمان اصلی بقعه مشخص نیست ولی قدیمیترین تاریخی که بر روی آن مشهود است به قرن نهم هجری و حکومت تیموریان برمیگردد. این بقعه، کتیبهها و کاشیکاریهای زیبایی دارد. برای زیارت آن باید به آدرس خیابان مصطفی خمینی، خیابان علیرضا غفاری، کوچه امامزاده بروید.
امامزاده یحیی(ع) : نسب این بزرگوار با ۱۵ واسطه به امام چهارم(ع) میرسد. بنای قدیمی و زیبای بقعه شامل برج خشتی هشت ضلعی و گنبد آجری دوازده ضلعی هرمی شکل، متعلق به قرن هفتم هجری است. در کنار این امامزاده، کهنترین چنار زنده تهران با حدود ۸۰۰ سال سن و هفت متر قطر قرار گرفته است. آدرس بقعه خیابان پانزده خرداد شرقی، کوچه امامزاده یحیی(ع) است.
امامزاده سیدولی(ع) : این امامزاده از نوادگان امام محمدتقی(ع) است. ضریح فلزی آن با کتیبههای قرآنی و اشعاری به خط نستعلیق آراسته شده است. در شمال و غرب بقعه، مسجدی از دوره فتحعلیشاه قاجار به یادگار مانده است. انتهای بازار کفاشها، روبهروی مدرسه شیخ عبدالحسین، نشانی امامزاده سیدولی(ع) است.
پارکی برای شهر
پارک شهر: این پارک یکی از بزرگترین، معروفترین و قدیمیترین پارکهای منطقه است که در سال ۱۳۲۸ با مساحت ۲۵۰ هزار مترمربع ساخته شد. در این پارک زیبا میتوانید علاوه بر گلکاریها از سایه درختان کهنسال بلوط، زبان گنجشک، کاج، فندق، صنوبر و … لذت ببرید. این پارک امکانات زیادی از جمله نمازخانه، سفرهخانه، کتابخانه، قفس پرندگان، آکواریوم، موزه صلح، مجموعه ورزشی و سالن آمفیتئاتر دارد. نشانی پارک، خیابان وحدت اسلامی، نبش خیابان فیاض بخش است، اما در حقیقت این پارک هشت در ورودی دارد که به خیابانهای اطراف باز میشود و میتوانید از آنها استفاده کنید.
بوستان کوثر: این پارک زیبا با درختان زبان گنجشک، کاج، چنار، بید و اقاقیا جای بسیار زیبایی است. کتابخانه کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان و خانه فرهنگ از امکانات این پارک است. اولین ماشین دودی که به ایران آورده شده هم در این پارک نگهداری میشود. بوستان کوثر در خیابان ری، خیابان خراسان قرار دارد.
بهشت موزهها
موزه ملی ایران: اینجا نخستین موزه ملی ایران است که در سال ۱۳۱۶ گشایش یافته است. آثار پیش از تاریخ، تمدن و هنر ایرانی از هزاره ششم پیش از میلاد، کتیبههای سنگی، نسخههای خطی، سکه، آثار سفالی، زیورآلات، مجسمهها و دیگر آثار مربوط به دورههای مختلف ساسانی، اشکانی و … را میتوانید اینجا تماشا کنید.
موزه آبگینه: موزه آبگینه که تاریخ تبدیل شدن آن به موزه به سال ۱۳۵۵ برمیگردد، ساختمان هشت ضلعی زیبایی وسط یک باغ سرسبز است که معماری آن یادآور دوره سلجوقی است. این موزه پنج تالار مخصوص آثار هنری شیشهای زیبا از دورههای مختلف دارد. این موزه زیبا در خیابان سی تیر، بالاتر از خیابان سرهنگ سخایی قرار دارد
کاخ گلستان: کاخ موزه گلستان با ساختمانهای تاریخی و فضای باغی پر از درخت و حوض آبهای باصفا و زیبایش که متعلق به دوران صفویه است یکی از زیباترینهای منطقه است. تالار موزه، ایوان تخت مرمر، تالار آیینه، تالار برلیان، تالار عاج و تالار بلور چند قسمت از دیدنیهای کاخ موزه هستند. این کاخموزه در میدان پانزده خرداد قرار دارد
موزه و کتابخانه ملک: کتابخانه و موزه ملک از مراکز مهم علمی ـ فرهنگی وابسته به آستان قدس رضوی است. در این موزه میتوانید از کتب نفیس خطی و آثاری که حاجآقا ملک (حاجکاظم ملکالتجار) جمعآوری کرده است از جمله کتاب، سکه، تمبر و … دیدن کنید.
نشانی این موزه، خیابان امامخمینی(ره)، خیابان ملل متحد، جنب وزارت امور خارجه است.
موزه پست: این موزه در سال ۱۳۳۳ در طبقه دوم ساختمان اداره کل پست تهران تاسیس شد. آثار و اشیای قدیمی مربوط به پست و مبادلات پستی مثل مهرها، تمبرها، وسایل تحریر، وسایل فنی قدیم مخابرات، وسایل حملونقل و خیلی موارد جالب دیگر را میتوانید در این موزه ببینید. این موزه در میدان امامخمینی(ره)، ابتدای خیابان امامخمینی(ره) قرار دارد
سردر باغملی: سردر باغملی طی سالهای ۱۳۰۱ تا ۱۳۰۴ به عنوان دروازه ورود به میدان مشق، که محوطهای نظامی بود، احداث شد. این بنای تاریخی و دیدنی رو به میدان مجموعه مشق باز میشود که خود این مجموعه بسیار دیدنی و جالب است. این سردر زیبا کار استاد جعفرخان معمار کاشانی است و در زمان خود از بهترین مصالح ساخته شده است. نشانی سردر باغملی، میدان امامخمینی(ره)، خیابان امامخمینی(ره) است.
مدرسه دارالفنون: این مدرسه نخستین مدرسه عالی دوران جدید ایران است که به کوشش امیرکبیر در سال ۱۲۶۶ خورشیدی بنا شد. این مدرسه اولین مرکز کالج مانند ایران بود که بنای تاریخی زیبایی دارد. پنجاه اتاق با ایوانی گسترده ساختمان اصلی مدرسه را تشکیل میدهد.
مدرسه دارلفنون در میدان امامخمینی(ره)، خیابان ناصرخسرو قرار دارد
خانه استاد صبا: استاد ابوالحسن صبا از اساتید بزرگ موسیقی اصیل ایران است. او در سال ۱۳۳۶ چشم از جهان فرو بست و خانه شخصی ایشان تبدیل به موزه شد. سازها، لوازم شخصی و عکسهای استاد، کارهای دستی همسر ایشان و … از دیدنیهای خانه موزه استاد صبا هستند. نشانی موزه در خیابان جمهوری، نرسیده به میدان بهارستان، خیابان ظهیرالاسلام است
خرید دربازار بزرگ
اینجا منطقهای تجاری است که بزرگترین بازار آن هم بازار بزرگ تهران است. وقتی شاه طهماسب صفوی دستور احداث ارگ تهران را داد، بنای ابتدایی این بازار در تهران پیریخته شد که امروزه مهمترین مرکز تجاری و بازرگانی کشور است. بازار تهران هم از لحاظ تاریخی با ارزش و دیدنی است و هم میتوانید هر چیزی را که دوست دارید از خوردنی تا پوشیدنی، از لوازم منزل تا طلا و جواهر و ساعت و خیلی اجناس دیگر را با تنوع زیاد درونش پیدا کنید و بخرید. بازار کفاشها، زرگرها، نجارها و … بخشی از قسمتهای بازار بزرگ است.
درون بازار پاساژهای نوسازی که در چند سال اخیر ساخته شدهاند هم به چشم میخورد. مثل بازار مریم که مخصوص فروش لباسها و اجناس مرتبط با بانوان است. خلاصه، اینجا هم فال است و هم تماشا و حتی اگر قصد خرید ندارید به دیدنش میارزد. برای رسیدن به در اصلی بازار بزرگ باید به خیابان ۱۵ خرداد و میدان سبزهمیدان برسید.
همشهری آنلاین
درباره نویسنده
نویسنده