آینده و تغییرات معماری در سال ۲۰۵۰

نیازهای بشر در زمینه طراحی فضاهای جدید یا حتی مدرن کردن فضاهای موجود، به سرعت در حال تغییر است. بنابراین معماران در سال ۲۰۵۰ هم به طراحی انسان‌محور و روش‌های مبتنی بر داده نیاز دارند.

نتیجه کنفرانس مذکور در قالب ۷ عامل مرتبط با معماری خلاصه شده است تا به طراحی بهتری از شهرهای آینده برسیم:

۱.تغییرات آب و هوایی

ساختمان‌ها و ساخت و سازها روی هم ۳۸ درصد از انتشار CO2 را تشکیل می‌دهند. بنابراین پایدارترین ساختمان، ساختمانی است که هرگز ساخته نشود! به بازسازی بیش از تخریب باید توجه کرد، زیرا نه تنها در هزینه و زمان صرفه جویی می‌کند، بلکه با حذف فرآیند ساختمانی بیشتر، تأثیر معماری بر انتشار کربن را کاهش می‌دهد.

بهره وری انرژی در ساختمان‌ها راه دیگری برای کاهش انتشار کربن است. اخیراً اینترنت اشیا (IoT) به کنترل دما، نظارت بر مصرف آب و انرژی در کنار ثبت و پردازش رفتار انسان پرداخته تا بهره‌وری انرژی افزایش یابد.

بعلاوه تولید سیمان از سال ۱۹۹۰ تا امروز، حدود ۳۰۰ درصد افزایش یافته است که عمدتاً به دلیل توسعه در چین است. تولید سیمان در کنار آسیب‌های زیست محیطی، به تنهایی مسئول ۸ درصد از انتشار کربن در جهان است.

افزایش متوسط دمای جهانی هم باید زیر ۱.۵ درجه سانتیگراد نگه داشته شود. یعنی انتشار CO2 تا سال ۲۰۳۰ باید تا ۴۵ درصد کاهش یابد. باید روش ساخت و ساز را کاملاً تغییر دهیم تا به انتشار کربن صفر برسیم.

۲.فناوری‌های تحولی (Disruptive Technologies)

انقلاب صنعتی چهارم به سرعت در حال گسترش است زیرا دیجیتالی شدن تعاملات انسانی با سرعتی تصاعدی افزایش می‌یابد و بازه زمانی استفاده مردم از فناوری‌های جدید کاهش می‌یابد. امروزه دیجیتالی شدن صنعت ساخت و ساز یکی از بزرگترین فرصت‌ها برای سرمایه گذاران است که توجه جهانی رهبران فکری و مبتکران را به خود جلب می‌کند.

اینترنت اشیا، طراحی احیاکننده و پارامتریک، هوش مصنوعی، روباتیک، پرینت سه بعدی، کلان داده‌ و واقعیت مجازی، تنها برخی از ابزارهای جدیدی هستند که برای تغییر طرز فکر طراحی در اختیار معماران قرار دارند. معماری باید همکاری چند رشته‌ای را بپذیرد و فناوری‌های جدید را در جریان کارش جای دهد.

فناوری‌های تحولی در هر مقیاسی از مسائل پیچیده مانند برنامه‌ریزی شهری پارامتریک گرفته تا محصولات انسان محورتر مانند محصولات روشنایی، شبیه‌سازی شرایط واقعی نور طبیعی و تنظیم ریتم‌های شبانه‌روزی افراد، به کار می‌روند. یعنی ما را به فضاهایی سالم تر و شادتر می‌رسانند.

۳.مصالح ساختمانی جدید

همه موارد فوق، زمینه مناسبی را برای نوآوری در تولید مصالح ساختمانی جدید و فناوری‌های تولید دیجیتال ایجاد می‌کنند. به جای ویران کردن جنگل‌ها، سواحل و رودخانه‌ها، باید زباله‌های خودمان را بازیافت و استفاده کنیم. برخی از جالب ترین گزینه‌ها در اینجا عبارت از مواد مبتنی بر زباله‌های پلاستیکی، مواد جاذب CO2 (مانند CLT)، مواد تجدید پذیر و بیومکانیک هستند.

بعلاوه، چاپ سه بعدی با امکان تولید مواد جدید با عملکرد پیشرفته باعث بهینه سازی مصرف مصالح در ساخت و ساز شده است. این فناوری می‌تواند مصرف بتن را تا ۴۰٪ کاهش دهد. امروزه مصرف بتن، افراطی است، زیرا هیچ جریمه‌ای برایش وجود ندارد. بنابراین مهندسان و معماران هم تشویق نمی‌شوند تا ایمنی و زیبایی‌شناسی را در کنار کارآیی مصالح در نظر بگیرند.

۴.تراکم شهری

از یک طرف، معمارانی حامی حفاری عمیق و طراحی زیرزمینی هستند. از سوی دیگر هم طراحی ساختمان‌های بلند، مدنظر است. برخی هم، تفکیک افقی خانه‌های مسکونی را مطرح می‌کنند. نتیجه یک زبان ترکیبی است که در آن ساختمان‌های بلند به صورت افقی جدا می‌شوند تا روابط فضایی غنی‌تری ایجاد ‌کنند. بنابراین کیفیت تعاملات بین افراد هم افزایش یافته و به آنها اجازه می‌دهد تا با ادغام سبک کاری و زندگی، با یکدیگر ارتباط برقرار کرده و همکاری کنند.

۵. کلان داده و رفتار انسانی

شهرهای آینده شهرهای هوشمند هستند و به عنوان یک اکوسیستم کلان داده محور، عمل خواهند کرد. هر تعامل و شرایطی، در حال ثبت است و چندین شرکت در حال حاضر از این داده‌ها برای طراحی‌های هوشمندانه‌ و سازگار با نیازهای انسان استفاده می‌کنند.

برخی از مهم‌ترین جنبه‌های شهری در حال تحلیل و قابل بهبود در طراحی آینده شامل پیاده‌روی، دسترسی، کاربری‌های مختلط، نوسان استفاده از سطوح در زمان‌های مختلف روز و در روزهای مختلف هفته (شهرهای خوب سطوح فعالیت متعادل ۲۴ ساعته در هفت روز هفته دارند و هرگز فضاهای «مرده» ندارند) و ادغام فرهنگ‌ها و جوامع مختلف است.

۶.کار مشترک و زندگی مشترک

سلامت انسان و بهزیستی روانی هم با استفاده از فناوری و داده‌ها قابل بهبود است. از آنجایی که جمعیت انسانی دو برابر می‌شود، بهینه سازی کیفیت فضاهای عمومی هم ‌حیاتی است تا جوامع در فضاهایی مناسب و متنوع به تعامل بپردازند. کیفیت آسایش در فضاهای کاری و مسکونی از طریق سنسورها رصد می‌شود تا شاخص‌های سلامتی و راحتی مانند نور طبیعی، سطح اکسیژن و تعامل انسانی اندازه‌گیری ‌شود. به عنوان مثال، یک ساختمان می‌تواند تشخیص دهد که سطح اکسیژن پایین است و باعث احساس خستگی و استرس در ساکنان می‌شود. بنابراین به طور خودکار سیستم‌های تهویه را فعال می‌کند. همچنین می‌تواند به برنامه‌های تقویمی متصل شود و فضاهایی را پیشنهاد کند که در لحظه استفاده نمی‌شوند و مصرف فضا را بهینه کند.

طراحی داخلی هم بر راحتی و سلامتی تأثیر می‌گذارد. به طوری که کوچک‌تر شدن و شلوغ شدن فضاها با سلامت روانی ما مرتبط‌ است. معماران در سال ۲۰۵۰ به درک عمیق‌تری از چگونگی تأثیر رنگ، مصالح، فضا، نور و حتی دکوراسیون بر رفتار انسان نیاز دارند.

۷.معماری فرازمینی

تولید زیستگاه‌های جدید در سیارات دیگر، مسابقه فضایی جدید در قرن بیست و یکم است. این ایده مخالفان و موافقان خاص خودش را دارد. برخی از شرکت‌ها در حال طراحی معماری فرازمینی و تحقیق در مورد تکنیک‌های ساختمانی در شرایطی کاملاً متفاوت با محیط زمین هستند.

برای مثال شرکت AI SpaceFactory، یک آژانس طراحی معماری و فناوری چند سیاره‌ای است که اولین مسکن فرازمینی به نام MARSHA را ساخته است. خانه‌ای چند سطحی و بدون راهرو که به صورت عمودی روی سطح مریخ قرار دارد. شرایط مریخ به ساختاری بهینه‌شده برای کنترل فشار داخلی جو و تنش‌های حرارتی نیاز دارد.

این پروژه، تنش‌های مکانیکی را در پایه و بالا به حداقل می‌رساند. ساختار بلند و باریکش به افراد داخلش امکان مشاهده مناظر را می‌دهد. این پروژه که بخشی از چالش صد سالگی ناسا است، نتیجه استفاده از منابع روی سطح مریخ است. یکی از نتایج عالی این پروژه، شامل اختراع نوعی پلیمر زیستی از مواد آلی است که با فیبر بازالت موجود در مریخ مخلوط می‌شود. نتیجه، یک ماده ترموپلاستیک جدید است که در واقع قوی تر از بتن، پایدار و قابل بازیافت است.

در نهایت…

نیازهای انسان با سرعت زیادی در حال تغییر هستند. بنابراین، زمان آن رسیده تا در مورد چالش طراحی محیطی و معماری واقعی و مجازی، تجدید نظر کنیم. یکی از اولین گام‌های بازنگری در این موضوع، شناسایی عوامل تأثیرگذار بر معماری است که در این مقاله به آنها اشاره شد.

خبرآنلاین