معماری دیدنی یک تمدن باستانی در دشت قزوین
تپه زاغه در بخش جنوبی دشت قزوین و در حدود ۱۳۰ کیلومتری غرب تهران واقع شده است. نخستین بار پروفسور نگهبان در سال ۱۳۴۹ مطالعه و حفاری بر این تپه را آغاز کرد. تپه ای باستانی که هنر شهرسازی آن دوران را نمایان می کند. هنری که در تمامی اجزای آن زندگی شهری آن دوره خودنمایی می کند و هر بیننده ای را متحیر می کند.
مصالح ساخت بناهای این محوطه باستانی خشت های گلی هستند. خشت ها دستی ساخته شده و از سنگ به دلیل کمبود آن در محل خیلی کم استفاده شده است. خشت ها قبل از خشک شدن با انگشتان دست سازنده سوراخ می شدند تا حمل آن ها آسان شده و بتوان از سوراخ ها به عنوان دستگیره استفاده کرد. همچنین شیارهایی نیز بر روی خشت ها داده می شد تا ملات بتواند در بین خشت ها به آسانی پخش شود. آرایش دیوارها توسط کاهگل بوده و روی آن ها نقوش هندسی رسم می کردند همچنین بعضی مکان ها را با سفال های شکسته تزیین کرده بودند. هر بنا چهار دیوار محصور کننده داشت که در یک دیوار با همسایه خود مشترک است. همه خانه ها به خیابانی که به میدان اصلی شهر می رسیده یک درب اصلی داشته اند. جهت خانه ها شمال شرقی به جنوب غربی است و مجموعا ۲۱ خانه در حفاری ها کشف شده است. جهت وزش باد در این منطقه از جنوب شرق به شمال غرب و یا برعکس است و جهت ساخت خانه ها به صورتی است که دیوارها مانند یک بادشکن عمل می کنند و از وزش باد به داخل خانه ها جلوگیری می کنند. ارتباط اتاق ها به همدیگر و به حیاط از طریق درب بوده است. از آنجا که ارتفاع بقایای دیوارها در حفاری از ۵۰ سانتیمتر تجاوز نمی کرد نمی توان در مورد پنجره ها نظری داد. برخی خانه ها تنور پخت نان داشته و در هر خانه خمره هایی مخصوص نگهداری غذا و آب وجود دارد.
سفال های زاغه دست ساز هستند و ملات آن ها گیاهی بوده است. خمیر خوب ورز داده نمی شده است و کوره ها گل سفال را به خوبی نمی پختند و مشخص نیست علت آن چه چیزی است. رایج ترین اشکال سفال شامل لیوان، کاسه، سبو و کماجدان بودند. برخی ساده و برخی منقش بودند. اشیای گلی و سنگی و استخوانی در این منطقه به وفور یافت شده است و برخی اشیای مسی نیز دیده در این منطقه کشف شده است که نشان می دهد فرآوری فلز نیز در آن منطقه رونق داشته است.
منبع:ایلنا
درباره نویسنده
نویسنده