ی٫ اردیبهشت ۹ام, ۱۴۰۳

قدیمی ترین حمام در نخستین شهر شطرنجی ایران

شهر سلماس در ۹۰ کیلومتری شمال ارومیه واقع شده و از شهرهای تاریخی و کهن آذربایجان غربی به شمار می رود. قدمت شهر کنونی سلماس به سال ۱۳۰۹ بر می گردد و قبل از آن در زمان قاجار به دیلمان معروف بود. بعلت فرار گرفتن این منطقه بر روی خط زلزله در سال ۱۳۰۹ زلزله شدیدی دیلمانی را که دارای بناهای ازرشمندی چون بازار سرپوشیده ، حمام و مساجد قدیمی با معماری اسلامی بوده با خاک یکسان می کند. بعد از زلزله شهر جدید در ضلع شمال غربی دیلمان شهر جدید با طرحی جدید احداث می شود.

حمام شیخ، این مجموعه فرهنگی بی نظیر پس از زلزله سال ۱۳۰۹ در زمان حکومت رضاخان در بخش جدید شهر با معماری سنتی ایرانی به همت مرحوم محمد تسوجی بنا شده و در سال ۱۳۱۲ مورد بهره برداری قرار گرفته است.

افراسیاب گراوند، رئیس میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری سلماس در گفت و گو با ایسنا گفت: حمام شیخ به لحاظ معماری اثری ارزشمند و منحصر به فرد است که در مرکز شهر سلماس واقع شده و در جوار آن بازار شهر، مساجد و منازل مسکونی قرار گرفته است.

وی در ارتباط با تاریخچه احداث بنا اظهار کرد: با توجه به اینکه حمام توسط شخصی به نام «حاج شیخ مجتبی انتظاری» معروف به شیخ اداره می شده است، بعدها به نام حمام شیخ شهرت یافت و تا سال ۱۳۶۴ مورد استفاده بوده است.

گراوند در مورد عوامل و عناصر تشکیل دهنده بنا بیان کرد: حمام شیخ دارای پلان مستطیل شکل بوده و مساحتی بالغ بر ۸۶۰ متر مربع دارد. پی بنا با سنگ های معدنی و دیوارها با آجر و سنگ کار شده و طاق و گنبد پوششی آن از آجرهای چهار گوش است. حمام شیخ دارای هفت گنبد پوششی بوده و بزرگترین گنبد آن گنبد سربینه (رختکن) نیز هست.

رئیس میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری سلماس تصریح کرد: در سال ۱۳۷۹ به کوشش سازمان میراث فرهنگی به  شماره «۳۴۷۵» در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است و پس از پنج دوره مرمت و بازسازی در حال حاضر به عنوان مجموعه فرهنگی -هنری مورد استفاده قرار می گیرد.

درباره نویسنده