س٫ اردیبهشت ۴ام, ۱۴۰۳

درباره مسجد آبی استانبول

در عصر آغازین اسلام مسجد علاوه ‌بر عبادت، مرکزی برای اداره حکومت بود و پس از آن، به عنوان مدرسه نیز مورد استفاده قرار گرفت. در طول تاریخ تا امروز مسجدهای بسیاری با معماری‌های فوق‌العاده در سرتاسر دنیا ساخته شده است. مساجد از زمان شکل‌گیری همواره به عنوان پایگاه‌های مهم و اثرگذار در مکتب و فرهنگ اسلامی به شمار می‌روند. سبک‌های گوناگون معماری مساجد در دنیا از فرهنگ اسلامی و نیز سبک معماری ملت‌ها الهام می‌گیرند.

مسجد «سلطان احمد» که به مسجد آبی معروف بوده، از مساجد قدیمی استانبول و مربوط به دوره عثمانی است. در طی سال‌های ۱۶۰۳ تا ۱۶۱۸ جنگی میان ایران و عثمانی درگرفت که در آن زمان شاه عباس اول صفویان پادشاه ایران و سلطان احمد اول عثمانی پادشاه ترکیه بود. بعد از شکست دل‌خراش عثمانی در این جنگ و از دست دادن قسمتی از امپراطوری خود، سلطان احمد اول، تصمیم به ساختن مسجدی بزرگ در استانبول گرفت تا دوباره قدرت عثمانی را تأمین کند در نتیجه این مسجد به دستور سلطان احمد اول ساخته و پس از مرگ وی این مسجد به نام «سلطان احمد» نام‌گذاری شد.

مسجد «سلطان احمد» یا «مسجد آبی» در محل کاخ امپراطوران بیزانس، روبه‌روی باسیلیای ایاصوفیا و هیپودروم ساخته شده است.

یکی از ویژگی‌های این مسجد که آن را از دیگر مساجد متمایز می‌کند، داشتن ۶ مناره است که چهار مناره آن در چهار طرف مسجد و دو مناره در دو طرف فضای بیرونی آن قرار دارد. همچنین محوطه داخلی مسجد با ۲۶۰ پنجره موجود در آن روشن می‌شود.

از دیگر ویژگی‌های این مسجد کاشی‌های فضای داخلی آن بوده که اغلب به رنگ‌های آبی، فیروزه‌ای و سبز است که همین مساله باعث شده تا مسافران خارجی آن را «مسجد آبی» نام‌گذاری کنند و به این نام معروف شود. وجود ۲۰ هزار کاشی آبی تزیین شده بر سقف این مسجد، شکوه و زیبایی این بنا را دوچندان کرده است.

صدفکار (Sedefkâr Mehmet) معمار این مسجد در دوره عثمانی بوده که اصالت آلبانیایی داشته و علاوه‌بر مسجد آبی، بناهای بسیاری طراحی و ساخته و در سال ۱۶۱۷ درگذشته است.

سبک معماری مسجد آبی تلفیقی از معماری عثمانی و بیزانس است. نقوش سنتی روی کاشی‌ها مانند درخت سرو، لاله‌ها، گل سرخ و میوه‌ها چشم‌اندازی بسیار زیبایی را به وجود می‌آورد و گفته می‌شود که خود سلطان احمد این موارد را به طور خاص برای ساختمان درخواست کرده است.

این مسجد همچنین دارای ۲۶ ستون از سنگ مرمر سفید است که در آن زمان از جزیره مارمارا آورده شده بود، این ۲۶ ستون دارای ۳۰ گنبد با کمربندهایی است که از چهار طرف آن را احاطه کرده است.

درباره نویسنده