ج٫ اردیبهشت ۱۴ام, ۱۴۰۳

احترام به انسان در معماری ایرانی

احترام به انسان و فضا همان مسئله‌ای است که در معماری خانه‌های ایرانی گذشته به آن توجه شده است؛ به نحوی که این آثار در عصر حاضر حیرت بینندگان را برمی‌انگیزد. با اندکی تأمل در خانه‌های ساخته شده بر اساس معماری ایرانی _ اسلامی می‌توان دریافت که طراح، به اولین نکته‌ای که توجه کرده حفظ آرامش در بناست؛ نکته‌ای که در آپارتمان‌سازی این روز‌ها مثل معماری قدیمی به آن توجه نمی‌شود و یا به بهانه مدرنیته مغفول مانده است. به مناسبت روز معماری با کارشناس میراث فرهنگی و مرمت‌کار درباره وضعیت بافت تاریخی شهر مشهد گفتگو کرده‌ایم

حسین حیدری با اشاره به تاریخچه بافت تاریخی مشهد اظهار کرد: به جرئت می‌توان گفت یکی از غنی‌ترین شهر‌های ایران از نظر تاریخی شهر مشهد بوده است. زیرا در کنار مرقد مطهر امام هشتم که یکی از مهم‌ترین بنا‌های تاریخی است، با حضور افراد و سپس خانواده‌های تجار متمول در مشهد بنا‌هایی ساخته شد که متاثر از معماری خراسانی بوده و از نظر تنوع معماری منحصری به شمار می‌رفت.

وی ادامه داد: در هسته مرکزی شهر بیش از شش بازار سر پوشیده وجود داشت که تماما به داخل صحن عتیق و صحن نو و بست بالا و بست پایین ختم می‌شد.

این کارشناس میراث فرهنگی و مرمت‌کار بیان کرد: «معروف‌ترین بازار، بازار بزرگ یا بازار زنجیر بود که با در چوبی بزرگ وارد گوشه جنوب غربی صحن کهنه می‌شد و هر کسی از زیر زنجیر عبور می‌کرد زنجیر را تکانی می‌داد و وارد صحن می‌شد. بازار سنگ‌تراش‌ها، بازار زرگرها، بازار مسگرها، بازار ساعت، بازار متولی، بازار نقاره‌خانه، بازار سرشور و پنج آب‌انبار نیز تماما تخریب و هیچ اثری از آنها وجود ندارد. شاید بتوان تعدادی آثار ثبتی را با چنگ و دندان در حریم حرم حفظ کرد ولی آنچه به این آثار ارزشمند تاریخی و معماری مفهوم می‌بخشد هم‌جواری و ارتباط با بافت سنتی است.

این در حالی است که آثاری به صورت تک بنا در میان ساخت‌و‌ساز‌های امروزی قرار گرفته و برای جبران وضعیت به وجود آمده، باید همین دیدگاهی که در سال‌های اخیر توسط شهرداری با حفظ آثار و تایید نما‌ها با المان‌های سنتی شکل گرفته است، تداوم داشته باشد. مسلم است که با شناخت و توجه مسئولین شهر، این امکان به وجود خواهد آمد.»

شهرارانیوز

درباره نویسنده